Сочинение.
Мени анам.
Дюньяда лап да арив сёз — ана. Яш башлап «ана» деген сёзню айта. Ананы юреги лап да тюз, лап да тергевлю. Ана юрекде баласына бакъгъан сююв бир заманда да сёнмес.
«Ана» деген сёз, гьар адамны биринчи сёзю мен ойлашагъан кюйде. Дюньяда нече де кёп шиърулар, йырлар, пьесалар, кинолар, мультиклер бар, аналагъа багъышлангъан . Аналаны келпетини гьакъындан айтма тюшсе, кёп сёзлер бар, язылгъан ва айтылгъан. Оланы юреклеринден тайдырып болмас адамлар бир заманда да.
Мени Анам, мени айым, юлдузум,
яшавума нюр шавлалар яягъан!
Шу сёзлени мен азиз анама багъышлагъанман. Дюньядагъы лап арив адам магъа — мени анам. Шолай мени йимик бары да адамлар ойлашадыр. Мени анам арив , гьакъыллы, илиякълы, яхшы, юрекли адам. Мени анам къурдашым, ёлдашым. Не къуллугъум болсада магъа кёмек этер, гьакъыл бере ва тюз ёлгъа салыр. Лап дюньяда мени англайгъан, къыйынлыкъда кёмек этеген ва не болсада гечеген мени анамдыр. Мен анамны кёп сюемен. Бир заманда да ону хатирин къалдырмасман.
метки: Карачаевск, Балкарский, Насыб, Сеннг, Джарыкъ, Гордиться, Принять, Къарачай
Миллетликни сакълау аны тили бла къысха байламлыды. Тил миллетни баш тамалыды,ара багъанасыды. Адамлыкъны шарты, ангысы, халиси, къылыгъы, билими, тил бла сингиб, аны бла сакъланады.
Джангы заманлада, джангы болумлада джашайбыз. Халкъны джашауу, турмушу бла бирге ангысында, халисинде да тюрлениуле болгъандыла. Бу арт кёзюуде багъалы, бай тилибизни унута, барабыз. Аны бла миллетибизни тин,адет, адеб, хали байлыгъыбызны да. Джармалаб, чалдырыб сёлешген кёбден кёб болуб, седиреб бара турады.
«Ана тилден ёнгелеу, анасындан ёнгелеуча, уллу къыйынлыкъды».Тилин билмеген бла халкъын сюймегенни не башхасы барды? Билмеген бла сюймегенни арасы къалайды? Турсуннган – билген этерикди, не да билирге тырмашырыкъды! Бюгюнлюкде кёбле сабийлерине къарачай тилни таб школлада да окъутургъа кереклиге санамайла. Мен ангылагъанга кёре, терс адетлени чыгъарыб, алагъа ийнанмакълыкъны къоймасакъ, намыссызлыкъда, адебсизликда, адетсизликда бизни къурута баргъан болмаса,сау къоярыкъ тюлдю.
Тилибизни сюейик, аны сакълайыкъ, билейик. Магъанасын иги ангылаб, ангыбызгъа сингдирейик. Бизни ана тилибизни къуралыуна къаллай бир фахмулу адамларыбызны къыйыны киргенди: Кърымшаухалланы Ислам, Акъбайланы Ислам (Чокуна апенди), Семенланы Исмаил, Къаракетланы Исса, Ёртенланы Азрет,Биджиланы Асхат,Ёзденланы Абугалий, Бостанланы Хасан, Байрамукъланы Халимат.
Боташланы Абидатны «Ана тилим» деген назмусу бла башлаб тургъандыла сохтала окъуу джылларын: Ана тилим, джаным – тиним. Сенсе, дейме, джарыкъ кюнюм…
Джангы тиллениб башлагъан сабийчиклеге уа биринчи анасы юретген назмучукъ Бостанланы Хасанны «Къозучукъ» деген назмучугъуду:
Тум къарады къозучукъ, керпеслениб ойнайды.
Юзгерени къатында хансчыкъланы чайнайды…
Къаллай бир къууанч болады ол ананы бетинде, джюрегиндеда сабий ол назмучукъну сёзлерин чалышдырыб айтса да.
Къайсы бирин айтайым, бизни гитче къарачай миллетни джашау турмушун да,табигъатын да аллай ариу тил бла миллетин бай этген фахмулу адамларыбызны.
Бюгюнлюкде да бардыла аллай адамла, ана тилибизге сакъла. Аланы бири Сылпагъарланы Кулинады, « Илячин» деген сабий журналны къурагъан. Джаш тёлю ана тилибизни сюер ючюн, унутмаз ючюн сабийле къурагъан назмучукъла, хапарчыкъла басмаланадыла журналны бетлеринде.
Къарачай халкъны ана тилин эмда культурасын айнытыугъа, адетлерин сакълаугъа, неден да бек миллетин бирикдириуге уллу юлюш къошады бизни республикабызны «Къарачай» деген газети. 90 – ан джылны узуну къарачай миллетге къуллукъ этиб келеди.
2 стр., 849 слов
«Ана тилим — къумукъ тил»
… деп айтмагъа да ярай. Кимлер не айта турса да, биз,къумукълар, оьз ана тилибизни сакъламагъа герекбиз. Ана тилим,теренинге чомулуп, Тарихингни ахтармагъа сюемен. Миллетим ,диним булан, Яшав ёлун оьтгенмен. … Аллагь берген ана тилинде таза сёйлегенни деген ой тувулуна. Шо яшлагъа школагъа юрюме башлагъанда да къумукъ тилде дарс айтмагъа да къыйын бола чы. Биз оьзюбюзню тилибизни унутмагъа …
Ана тилни тазалыгъы,байлыгъы,
Къара сууча, сакъланадыла сенде,
Сюймеклиги кёрюнелле бетингде.
Сочинение: Ана
Министерство общего и профессионального образования КЧР
РЕФЕРАТ
Выполнила: _ ____________________
Биография
Хубийланы Осман 17 февралда 1918 джылда Теберди элде туугъанэди,къазауатны етюб,ол Киргизияда школда ишлеген эди.
Биринчи китабын Хубийланы Осман 17 джылында чыгъаргъанеды. Осман 20 проза бла поэма китабла джазгъанды, областны эм иги ишлеучилени, айтылгъан къазауатчыланы юслеринден, сабийлеге китачыкъла джазгъанды.
Османны назмуларына кеб джырла бардыла.
1998 джылда Хубийланы Осман кесини сексанчы байрамы белнгенди.
Бу сагъатда Хубийляны Осман Черкесск шагъарда джашайды, джангы китабла джазады.
Ана деген хапарны Хубийляны Осман Ахьяны джашы джазгъанды. Ол хапарда Ана бла, аны еге джашыны юсюнден айтылады.
Ананы аты Къанитат болгъанды.
Бир кюн Къанитат тылы баса тургъанлай арбазда ат аякъ тауушла эштиб сескекли болду. Тылы джугъу къоллары бла эшикге чыкды.
Къанитатха Хусей келди, ол колхозну бригадири эди. Хусей письмо келтирди. Письмону узатдыда «Ма ал, бу сеннге келгенди». Къанитат письмону, къоркъа – къоркъа, къолуна алыб ачды.
- Къара Петячыкъ джазады! – Къанитат письмону алыб окъуб башлады.
Эки джылны хапар билдирмей тургъаным ючюн кечмеклик тилейме. Ташдан, агъачдан да терсме. Алай а сен, нени да кечиучю аначыгъым, мени бу адебсизлигими да кечериксе, билеме. Огъай мен сени унутуб турмагъанма. Джуртубу ахырына таяннган къара кюнледе атасыз, анасыз да болуб, кесими къаруум кесиме джетмей, атылыб къалгъан сагъатымда сен мени кекюрек джылыунга къысыб, къойнунгда есдюргенсе. Мени атам да, анам да, эгечим да, къарнашым да, биринчи тенгим да сен болгъанса. менсиз аузунга суу уртламагъанса, менсиз ашагъанынг ичинге джукъмагъанды.
Мени табхан къатынны хапары чыкъгъанында, кесинги тездюрюб, мени таймай бошладынг. Ол заманда сени джюрегинге джара тюшгенин билеме. Къазауатны заманында аджашхан анамы да сени кючюнг бла табдым. Багъалы аначыгъым!Ай тургъунчу, тансыкъ болуб чыдаялмай, ызыма къайтыб келирге таукел болуб, сеннге письмо джаздым. Аны екинчи кюнюнде мени аскерге алдыла. Владивостокну къатында къуллукъ этеме. Барама деб етюрюкчю болгъанымы, аскерге узакъ джерге тюшгеними хапарын билдириб, сени джюрегинги къыйнамаз ючюн, кесими чыдатыб, джазмай тургъанма. Саулугъум игиди. Къуллугъума айыб табмайдыла. Багъалы анам! Он кюннге юйге иерге айтхандыла. Мени энди эки анам барды. Къайсыгъызгъа барлыкъма деб сагъыш этмейме. Мен билге биринчи анам сенсе, сеннге барлыкъма. Барлыкъ кюнюмю билдирликме. Сени Петянг».
Къанитатны уллу къара кезлери суудан толуб, джыламукълары бетин джуууб, къагъытха акъдыла.
– Къанитат, шо этинг, дженинг болмагъан, тилинг, дининг башха бир кенг адмгъа келюнг бламы эте тураса былай? Сора кесинг табхан сабийге къалай этерик эдинг да? Тыширыуланы джыламукълары асыры учхара джерде джыйылыб тура кереме. Къачхы кюнча, бузулургъ хазыр турасыз, – деди Хусей.
4 стр., 1547 слов
Мені анам с переводом
… Ана деген хапарны Хубийляны Осман Ахьяны джашы джазгъанды. Ол хапарда Ана бла, аны еге джашыны юсюнден айтылады. Ананы аты Къанитат болгъанды. Бир кюн Къанитат … Менің анам-мұғалім!» деген мақтанышпен ойымды аяқтаймын. Лучшее сочинение … Огъай мен сени унутуб … сәттер маған қызықты. Маған ұнайтыны: Мен өз халқымның тарихын, салт-дәстүрін, тәрбиесін күнделікті анамнан бойыма сіңіремін, ол маған «ба …
Къанитатха почтадан бир къыз келди, колунда бир къагъытыбла.
– Къанитат сен Петр Голубков деб таныймыса? Сеннге агдан телеграмма келгенди. – Къанитат аны къолундан сермеб телеграмманы алды, – кимди ол Голубков деген?
Сора Къанитат кюбюрчегине барды.
- Сени сюймчюнге нохта бау берликме.
Алай эте тургъанлай эшик къагъылды. Къанитат, гузаба атлаб, эшикни ачды. Андан Петя юцге киргенди. Анасын къучакълады.
Сора ол къыз кечмеклик тилеб, джашынг бла кеб джаша деб кетди.
Сочинение на балкарском языке мени анам
стихи о маме на карачаевском языке
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Ана деген къалай татлыды.
Бала джылыундан тоймаз.
Тиширууну сыйлы атыды.
Анга ийнанмагъан болмаз.
Ананг саудан насыб толуду,
Кюнюнг джарыкъ,кёлюнг эркин.
Ол дунияда болур сорууда,
Къыйнаб мыдах этсенг бетин.
Арюу ауаз, джумушакъ къол бла,
Этген ишинги тюзетир.
Сюймеклиги бла, билими бла,
Адет, намысда юретир.
Ана къачы къалай уллуду.
Къор болайыкъ аналагъа.
Сыйлы Аллах, тилерим буду-
Насыб буюр сен алагъа!
Это моё, может понравится)).
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Талы тилли, ачыкъ кёллю, джумушакъ,
Анам, сени юсюнгде кёб ауурлукъ.
Башланнганча чагъыу, джашнау джазгъыда,
Башланады сенден дуния ариулукъ.
От джанмайын, сууукъ эсэ да кюн,
Бет джылыуунг меннге къанат керилтед.
Исси, къызыб, кюн кюйдюрген кёзюуде,
Къол аязынг джан салады, тирилтед.
Ай чыкъмайын, болса кече къарангы,
Сени нюрюнг артыкъ джарыкъ береди.
Кёгюбюзню булут басыб турса да,
Джюрегингден насыб джарыкъ тиеди.
Туугъанлагъа, туудукълагъа насыбха,
Кёб джылланы джашарынгы излейме.
Огьурунгдан ала къорлукъ джаныма,
Сеннге насыб, ашхылыкъла тилейме.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Сени бла къайгъым жокъ
Мени къоюп кетме.
Сени бла къарыным токъ
Мени ёксюз этме.
Керекмейди манга алтын,
Сенсе мени алтыным.
Керекмейди манга кюмюш,
Сенсе мени багъалым.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
вот в этом видео женщина читает очень трогательные стихи про маму
Ассаламу алейкум,багъалы жамауат!
Джюрегими джюрегисе, анам, сен!
Кёзлерими чырагъыса, анам, сен!
Джашауму дагъаныса, анам, сен!
Кюн джарыкъны джарыгъыса, анам, сен!
Сенсе, анам, адеб-намыс юретген!
Сенсе, анам, «иги бол» деб, кюрешген!
Сенсе, анам, балаланы бек сюйген!
Сенсе, анам, манга тилек тилеген!
Къор болайым, «ана» деген атынга!
Дарман болуб, джагъылайым санынга!
Кечмеклик бер, тийген эсем джанынга!
«Ана» деген сыйлы атды таулугъа!
Сенсиз, анам, мени кюнюм ётмесин!
Аналагъа бир къыйынлыкъ джетмесин!
Ол джашауун мамырлыкъда ашырсын!
Зор джыламукъ ана кёзден акъмасын!
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
ас–саляму алейкум)) Аиша, кетер да бир къой ол Жабелланы жазгъанларын) сау бол, сансыз этмегенг ючюн, былай осал жазылгъанына уялгъан этеме да.)
| Название: Ана
Раздел: Сочинения по литературе и русскому языку [Электронный ресурс]//URL: https://litfac.ru/sochinenie/ana-tilimna-balkarskom-yazyike/ Тип: сочинение Добавлен 20:36:47 03 сентября 2005 Похожие работы Просмотров: 1051 Комментариев: 17 Оценило: 6 человек Средний балл: 4.5 Оценка: 5 Скачать |
| Цитата |
|---|
| shaudan пишет:
Rashida1975, мир вам) у Танзили Зумакуловой есть стихи, начинающиеся словами «Ана деген бек татлыды билгеннге». к сожалению, у меня нет полного текста. |
Зумакъулланы Т. Ана деген бек татлыды билгеннге.
Айнырынгы, анангча, киши сюймез.
Жарсыуунгда, анангча. киши кюймез,
Бала ючюн къыйналгъанын тергемез,
Ол къыйналгъан анга къыйын кёрюнмез.
Анам, сени жюрегинги аурутмам,
Къолдан келип, сени жерге къаратмам.
Сен барлыкъда, къыйынлыкъ жокъду манга.
Къор болайым, о, халал анам, санга!
Макитланы С. Анасын сюйген жаш.
Яо атлы къытайлы жашны
Къыйын ауругъанд жангыз анасы,
Ашамагъанды ол чырт ашны,
Не кюрешсе да аны баласы.
Эрттенликде, игирек болуп,
Анасы айтды, жашына къарай:
«Жюрегим ашха ачылгъанд толу,
Бу затхады деп билмейме алай».
«Айт, анам, айт кюсегенинги,
Берейим санга толтуруп табакъ».
«Кёрдюм, балам, кюрешгенинги,
Ашарым келед тау суудан чабакъ».
Анымы эшитди Яо – жашчыкъ,
Чабып чыкъды суу боюну таргъа,
Не медет, ол жетип къараса,
Сууну мияла буз турады жабып.
Адыргы болуп не этерге,
Бузлагъан суугъа къарап тургъанлай,
Эследи анда суу бла бирге
Чабакъны тургъанын бузлагъанлай.
Кюрешди ол, бек кёп кюрешди,
Ол бузну женгил сындыралмады,
Эсине бир башха зат тюшдю,
Анасына нени да аямады.
Тешиниб жатды буз юсюне,
Кеси жылыуу бла бузну эритди,
Сора, къууанып, чаба, кюле,
Саусуз анасына чабакъ элтди.
Зумакъулланы Т. Анама.
Бирле ахча, алтын, кюмюш сакълайла,
Кёп болса да, ол кёпдю деп айтмайла.
Ахча сунуп тутуругъу байлыкъны,
Тас этерге къоркъадыла шайлыкъны.
Мен да байма, мен да байлыкъ сакълайма.
Ол байлыкъны тас этерге къоркъама.
Бу дунияда анамды да байлыгъым,
Келмейд мени жарлы болуп къаллыгъым.
Ана барда, уллу да – гитче бола.
Ана жокъ кюн, жарыкъ кюн да – къап-къара.
Шукур-шукур, алыкъын юйюм жарыкъ,
Анам сауда, жокъду манга жарлылыкъ.
Созайланы А. Анама айтама
Къайдан да санга, санга къайтыучем,
Не сёзюмю да санга айтыучем,
Сени къатынгда болмай бир къайгъым,
Ачыкъ тенгизде жюздю къайыгъым.
Битеу кючюнгю манга бердинг сен.
Мени кимден да иги кёрдюнг сен,
Къара туманны кесинге алып,
Жарыкъ кюнюнгю манга чыгъарып…
Къол аязларынг – тирликли жерча,
Бетинг а – сабыр, толгъан ай дерча,
Сени кёрюучем не узакъдан да,
Санга келирем не тузакъдан да.
Сен айтсанг – ариу эшитилди атым,
Сен къарагъанда – субай сыфатым.
Бар аналагъа ушагъан анам,
Бар аналача жашагъан анам.
Болсада, аллай ана жокъ эди.
Жарыкъ жюрекге манга жол эди.
Отарланы К. «Ана жюрек».
Ана ючюн баласы
Арсар болмаз ёлюрге,
Ана жюрек жарасы
Кюе къалыр ёмюрге.
Алай, ол батырланы
Чыракълары болгъанлай,
Жанып турур, аланы
Алларында баргъанлай.
Ана жюрек жарыгъы
Алагъа жол кёргюзтюр.
Ол, кишилик жоругъу
Бола, хорламгъа элтир.
Хорлам ийнакълай бетин,
Дуниягъа къарагъанда,
Аны жюреги бютюн
Жарыкъ жарытыр анда.
Аны жарыгъын эсинг
Унутдурмаз ёмюрде!-
Деп айтылады эски
Халкъ жырланы биринде.
Созайланы А. «Анам, бушто этип берчи манга».
Алай огъурлулла сени къолларынг,
О, анам! Гыржын жылыуу – алада!
Тау жоллагъа ушайла ызлыкълары.
Бал татыуу – ол багъыр бармакълада.
Можно только один стишок на русском?)) Бир бек сюеме бу назмучукъну))
Зайчонок и зайчиха
Музыка и стихи Муссы Салпагарова.
Джюрегими джюрегисе, анам, сен!
Кёзлерими чырагъыса, анам, сен!
Джашауму дагъаныса, анам, сен!
Кюн джарыкъны джарыгъыса, анам, сен!
Мыдах кюнде кюн кибиксе, анам, сен!
Джашау джолунг джарыкъ болсун сени, кенг!
Къарангыны джарыкъ этген, анам, сен!
Бу дунияда джокъду, анам, санга тенг!
Сенсе, анам, адеб-намыс юретген!
Сенсе, анам, «иги бол» деб, кюрешген!
Сенсе, анам, балаланы бек сюйген!
Сенсе, анам, манга алгъыш тилеген!
Къор болайым, «ана» деген атынга!
Дарман болуб, джагъылайым санынга!
Кечмеклик бер, тийген эсем джанынга!
«Ана» деген сыйлы атды таулугъа!
Сенсиз, анам, мени кюнюм ётмесин!
Аналагъа бир къыйынлыкъ джетмесин!
Ол джашауун мамырлыкъда ашырсын!
Зор джыламукъ ана кёзден акъмасын!
Толу айлай тынчлыкълы,
Сёзюнг мыдахдан къутхаргъан.
Джюзге да джетсе джылым,
Сабийме сенгне, анам.
Хар ишимде болушлукъ,
Узакъмы, джууукъ болсанг.
Айтама, джашырмай джукъ
Нени да сенге, анам.
Болса кёзюнгде джыламукъ,
Мени джанымы къыйнагъан,
Башха кёрюнед хар зауукъ.
Къайгъырма джукъгъа, анам!
Толу джюрекден ийнана,
Тилейсеме Уллу АЛЛАХдан
Саулукъ хар сени санынга,
Насыб тыйыншлы, анам!
СЕМЕН улу ИСМАИЛ
/Джырчы Сымайыл/
АНАМ
(Биджиланы Къудентни къызы Джулдузханнга)
Ата джеген Минги таугъа миннгенлей,
Ана деген дарий, дамха кийгенлей,
Кюнюм батды джарлы анам ёлгенлей…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къулагъыма суукъ салах тартылды,
«Джулдуз ананг ёлгенди» – деб айтылды,
Джюрегиме джюрек ауруу къатылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Билмегенлей кёчюрюрге бардыла,
Сормагъанлай машинагъа салдыла,
Эки джашынг эки джерде къалдыла…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ой, Къарачай, къуш тюгюллей чачылды,
Бар палахны башы бери ачылды,
Джарлы миллет Азиягъа атылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кимле чачды Семенлада къалангы,
Кимге ачайым джюрегимде джараны,
Къайда къойдум акъ сют берген анамы…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген накъут – налмаз къалады,
Ана деген джанынга джан салады,
Ол джашауну бир насыблы табады…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген ёмюр юйню ачхычы,
Ана деген – джашауунгу басхычы,
Ёлюм деген джашагъанны ачысы…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Тогъуз айны ау тюбюнде кёлтюрдюнг,
Къайын ата, къайын ана къолунда,
Кече – кюн да гёзет этген джолунда…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Эки джылны акъ сютюнгю ичирдинг,
Ёшюнюнгю тёшек этиб ёсдюрдюнг,
Алай эте талай джылгъа джетдирдинг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Отха ийимей, суугъа иймей сакъладынг,
Юй кёгюрчюн къанатларын джабханча,
Белляунгда сени алгъыш сёзлеринг,
Джанкъылычдан нюр таякъла къакгъанча.
Кёк памилден кёлек, кёнчек этген энг,
Къаназирден къабдал тигиб кийдирдинг,
Эркелете, хар адамгъа сюйдюрдюнг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Джети джылда окъуу – билим алдырдынг,
Ишлей – ишлей санларынгы талдырдынг,
Джашачы – деб тоханала салдырдынг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Таугъа чыкъсам таш аджалдан титиреб,
Малгъа кетсем садакъала кёлтюрюб,
Бушуу – къайгъы джюрегинге келтириб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кече – кюн да, ишлей – ишлей, тюгениб,
Оракъ кибик, мукгур болуб, бюгюлюб,
Талай ёксюз отджагъа тёгюлюб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Элден энчи ат атай энг атыма,
Джанауалда мен болмадым къатынгда,
Джаш тюрсюнюнг агъармагъан чачынгда…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къайда къалды харекетинг, малларынг,
Ишлей – ишлей талчыкъмагъан санларынг,
Джюнню джибек этген алтын къолларынг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Атам эсе – Бейтуллахда ёлюбдю,
Анам эсе – бир мусавир шейитди,
Нек джылайма, кимден не келликди…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Адамладан орта бойлу, алаша,
Хар адамгъа сени халинг джараша,
Ашха – суугъа чомартлыгъынг – тамаша…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Джан ауалда ала кёзле сюзюлюб,
Хар бир адам ёлюм джолгъа тизилиб,
Ана – бала бир – биринден юзюлюб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Мункир, Нанкир сени ариу кёрсюнле,
Джандетледен кийим алыб берсинле,
Хур къызлары хошкелдиге келсинле…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къарачайда къабырынгы табсам эд,
Зияратха Азиягъа бармаз эм,
Былай болуб къаллыгъымы мен билсем,
Джан бермейин айырылыб къалмаз эм.
Джыллыкъ джолдан келир эдим кёрюрге,
Санга, анам, олджан салам берирге,
Разылыкъны алыб алай ёлюрге…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Бу дуниягъа туумай къалгъан мен болсам,
Сени ёлген ачыуунгу билмезем,
Къазакъ элде къабырынгы кёрмезем…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген ашхы ишге талпытхан,
Ана деген кёкню, джерни танытхан,
Ёлюм деген хар джюрекни ачытхан…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кёр узакъды, тура – тура безерсе,
Уллу Аллахны буйругъуна тёзерсе,
Махшар кюнде, «ой балам» – деб излерсе…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Эртден – ингир дуа эте келейим,
Суаблыгъын багъышлайыб берейим,
Джандетледе, Фирдаусда кёрейим,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кюн садакъа мени санга беририм,
Аллах айтса, махшар кюндю кёрюрюм,
Къазакъ элде къалды, хариб, ёлюгюнг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кёче ёмюрюм – бир карангы тёбеди,
Кюн ёмюрюм – джюзюб кетген кемеди,
Ёлюм деген хар адамгъа тёреди…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
1946дж.
Стихотворение скопировала со страницы Софьи Семеновой в Фейсбуке
Къайсы дунияда болсала да кеслери,
сабийлериндеди аналаны эслери:
кече-кюн да тилей Аллахдан,
къутхарадыла аланы палахдан.
14-джыллыкъ тутмакъда, сюргюнде,
халкъны сакълар ючюн сермешген Ана,
эркишилеге къазауатда да
джетмегенди сеннге джетген ауурлукъ.
22 минг сабий бла бирге
джанынг саулай киргенсе кёрге.
Дагъыда, къалгъанланы къутхарыр ючюн,
тирилиб, къайытханса бизге.
Бир кенг джеринде Къарачайны,
джарыгъында джулдуз бла Айны,
кёрюне турурча ёмюрлеге,
салыргъа керекди Анагъа эскертме.
Орта Азияда, сюргюнде
къырылгъан 22 минг сабийге
атаб, 22 минг терек да
орнатыргъа керекмиди? Керекди.
Ма ол тереклени арасында да,
къара джаулугъу бла башында
таулу Ананы да эскертмесин
салыргъа борчлубузму? Борчлубуз.
Эркишиле къазауатда сагъатда,
тиширыула Аталыкъ-Аналыкъ да этиб,
адам ийнанмаз ауурлукъну кёлтюрюб,
сау къалдыргъандыла халкъыбызны.
Барыбыз да борчлубуз Анга:
халкъыбызны къутхаргъан анагъа,
Таулу анагъа, Къарачай анагъа
не игилик этсек да боллукъду аз.
Ананы разылыгъы болмай.
Сёзюбюз, ишибиз да болурму къолай?
Къыйын кюн джанын ким къалдыргъанын
ёмюрде да унутмаз Къарачай.
Толу айлай тынчлыкълы,
Сёзюнг мыдахдан къутхаргъан.
Джюзге да джетсе джылым,
Сабийме сенгне, анам.
Хар ишимде болушлукъ,
Узакъмы, джууукъму болсанг.
Айтама, джашырмай джукъ,
Нени да сенге, анам.
Болса кёзюнгде джыламукъ,
Мени джанымы къыйнагъан,
Башха кёрюнед хар зауукъ.
Къайгъырма джукъгъа, анам!
Толу джюрекден ийнана,
Тилейме Уллу АЛЛАХдан
Саулукъ хар сени санынга,
Насыб тыйыншлы, анам!
УПРАВЛЕНИЕ
ОБРАЗОВАНИЯ
АДМИНИСТРАЦИИ
КАРАЧАЕВСКОГО ГОРОДСКОГО ОКРУГА
МКОУ
«СШ п.ЭЛЬБРУССКИЙ»
КОНКУРС
СОЧИНЕНИЙ НА КАРАЧАЕВО — БАЛКАРСКОМ ЯЗЫКЕ «ДЖАНЫМ ТИНИМ – АНА ТИЛИМ», ПРИУРОЧЕННЫЙ
К МЕЖДУНАРОДНОМУ ДНЮ РОДНОГО ЯЗЫКА
АВТОР
– ЁЗДЕНЛАНЫ РОЗБЕРТ, 9 КЛАССНЫ ОКЪУУЧУСУ.
УСТАЗ
– ЁЗДЕНЛАНЫ М.М.
п.ЭЛЬБРУССКИЙ
— 2021 г.
Семенланы
Сымаил (Исмаил, Джырчы Сымаил)
Келлик
тёлюге.
Къалай
насыблы адамлабыз биз!
Сёлешир ючюн — хазыр тилибиз.
Бютеу аламда болгъан затланы
Бир да къалмайын барды атлары.
Зыгъырдан башлаб джулдузгъа дери
Бу тилни ичине кирелле бери…
Хар не затны да сыфаты, саны
Тилибиз кескин тамамлай аны.
Келген телюле! Келлик тёлюле!
Сакълагьыз аны, миндемей энин –
Къошулгъан къона, къорагъан къайыта,
Ол бизни халкъгъа ёкюллюк этсин.
«Ана», «ана тил», «анамы тили» —
къалай джумушакъ, халал, кирсиз иннетли, ачыкъ джюрекден келген сёзледиле бу
сёзле. Мени ана тилим – къарачай-малкъар тилди. Ана тилге сюймеклигинга,
анангы сютю бла татыйды — джюрегинге, санынга, эсинге. Ол сюймекликни
джюрегингде туталсанг, джашауунгда аны бла хайырланалсанг миллетни байлыгъы
сеники боллукъду. Ана тилинг сеннге кеб ашхылыкъ танытырыкъды: миллетинги
тарихин, джоургъун, адебин, адетин, намысын.
Тилни магъанасы миллетни тарихинде
бек уллуду. «Миллетни тили-миллетни тарихиди» — дейдиле тарихчиле. Къарачай — малкъар
тил бурундан келеди. Ол белгили кыпчак миллетни тюрк тил бёлюмюне саналады.
Андан алгъа къарасакъ а, бизни тилде тёртджюз сез белгили шумер тил бла
байламлыды. Алайды да, бизни тилибиз миллетибиз бла байламлы, беш минг джыл
мундан алгъа къуралыб башлагъанды. Кёзюгюзге кёргюзтюгюз, ол къадар заманны
ичинде ненча тил бла къатышханды, ненча тилни къарамы болгъан джерин къошханды
кесине…
Бизни
ана тилибизни къуралыууна къаллай бир белгили адамны къыйыны киргенди:
Кърымшаухалланы Ислам, Акъбайланы Ислам, Семенланы Сымайыл, Къаракетланы
Исса, Ёртенланы Азрет, Биджиланы Асхат, Ёзденланы Абугалий, Бостанланы
Хасан, Байрамукъланы Халимат.
Мени
ана тилими байлыгъын кёргюзтгенди халкъыбызны закий поэти – Семенланы Джырчы
Сымайыл. Ол саулай дуниягъа айтылгъан «Минги Тау» джырны авторуду. Ол джыр
бизни барыбызгъада къарачай-малкъар тилни ариуулугъун ангылатады.
Къарачай-малкъар тил – Совет Союзну джигитлерини — Къасайланы Османны,
Багъатырланы Харунну, Магометланы Солтанны, Эресейни джигитлери Ёзденланы
Дугербий, Ижаланы Абдулланы, Къаракетланы Юнусну тилиди.
Мен кесими миллетим бла бек
махтанама. Къарачай миллетни кёб махтауу барды. Аланы ичинде «къараны
танымай» элберлени, кюйлени, назмуланы, тауурухланы бюгюннге дери джетдиргени.
Дагъыда, джыйрманчы ёмюрню аллында, кёчгюнчюлюкде, кесини тилинде сёлеширге
эркинлиги болмай, миллетлигин тас этмей тутханы, туугъан джерине къайтханы.
Аллай миллетни уланы болгъан къалай сыйлыды.
Мени ана тилим миллетими болумун,
кючюн, адебин, намысын, ётгюрлюгюн, джигитлигин кёргюзтеди. Къарачай — малкъар
тилде сёзле таууларыбызны мийиклигин, шоркъа сууларыбызны ачыкь тауушларын,
джашагъан джерибизни джылыуун, анабызны джумушакъ къолларын, татлы ауазын
эсгертедиле. Мен аны ючюн сюймеклигими, келюмю ачыкълыгъын билдиририм
келеди бу ишде.
Хар адам кесини тилин сюерге
борчлуду. Къайда болсангда, ким бла болсангда ол сюймеклик джюрегингде
джашаргъа керекди. Ана тилинге уллу келлю болсанг, сыйлы болаллыкъ тюлсе не
кюрешсенгда.
Ёсюб келген тёлю тюрлю-
тюрлю, адамны эсин къатышдырырча, джаннгы къурамлада джашайбыз. Бизни джашауубузгъа,
турмушубузгъа кёре ангыбыз да, халибиз да тюрлениб барады. Бу арт кёзюуде
багъалы, бай тилибизни унута барабыз. Аны бла бирге, кесибизда ангыламай,
миллетибизни адетин, адебин, халисин тас этиб барабыз.
«Адеб, намыс болмагъан джерде,
берекет болмайды» — дегендиле бурун. Аны барында тутаргъа керекбиз, анда уа
бизге болушурукъ тилибизди. Тилибизни тас этсек – миллетибиз тас боллукъду.
Аны ючюн айтырым келеди: «Миллетни тили — ара багъанасыды». Ол багъананы
къаллай бир заман сюеллиги биз тёлю бла байламлыды.
«Кесини энчи тили болмагъан миллет,
миллетге саналмайды» – дейдиле тарихчиле. Ол себебден, джармалаб,
чалдырыб сёлешгенни кенгде къояргъа керекди. Ол бизни борчубузду.
Ненча миллет бар эсе, анча тил барды. Хар миллетни тили кесине
багъалады, кесича ариууду. Кеси тилинги сюйген бла къалмай башха тиллени да
адеблерин кёрюрге керекди.
Бу ишни кесим къурагъан сёзле бла
тауусурум келеди:
-Адамла!
Тилибизни сюеик, сыйлайыкъ!
Эсибизге алайыкь, сакълайыкъ!
«Ана тилден ёнгелеу, анасындан
ёнгелеучады»-
Аны барыбызда ангылайыкъ!
 |
Семенланы Сымаил (Исмаил, Джырчы Сымаил) — Назмула |
Ата деген Минги Таугъа миннгенлей,
Ана деген дарий, дамха кийгенлей,
Кюнюм батды джарлы анам ёлгенлей,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Билмегенлей кёчюрюрге бардыла,
Сормагьанлай машинагьа салдыла,
Эки джашынг эки джерде къалдыла
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Кимле чачдыла Семенлада къалангы,
Кимге айтайым джюрегимде джарамы,
Къайда къойдум акъ сют берген анамы?
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Ой Къарачай къуш тюгюнлей чачылды,
Бар палахны башы бери ачылды,
Джарлы миллет Азиягъа атылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Ата деген ашхы ишге талпытхан,
Ана деген кёкню, джерни танытхан…
Блюм деген хар джюрекни ачытхан…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Ата деген ёмюр юйню ачхычы,
Ана деген джашауунгу басхычы,
Елюм деген джашагъанны ачысы
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Ата деген накъут-налмаз къалады,
Ана деген джанынга джан салады,
Ол джашауну бир насыблы табады,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Тогъуз айны ay тюбюнде кёлтюрдюнг,
Къайын ата, къайын ана къолунда,
Кече-кюн да гёзет этген джолунда,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Эки джылны акъ сютюнгю ичирдинг,
Ешюнюнгю тёшек этиб ёсдюрдюнг,
Алай-эте талай джылгъа джетдирдинг,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Отха иймей, суугъа иймей сакъладынг,
Юй кёгюрчюн къанатларын джабханча,
Белляуунгда сени алгъыш сёзлеринг –
Джанкъылычдан нюр таякъла къакъгъанча.
Кёк памилден кёлек, кёнчек этгененг,
Къаназирден къабдал этиб кийдирдинг,
Эркелете хар адамгъа сюйдюрдюнг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Джети джылда окъуу-билим алдырдынг,
Ишлей-ишлей санларынгы талдырдынг,
Джашачы деб, тоханала салдырдынг
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Таугъа чыкъсам, таш аджалдан титиреб,
Малгъа кетсем, садакъала кёлтюрюб,
Бушуу, къайгъы джюрегинге келтириб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Элден энчи ат атаенг атыма…
Джанауалда мен болмадым къатынгда,
Джаш тюрсюнюнг агъармагъан чачынгда…
Джулдуз атлы, балдан татлы ой анам!
Къулагъыма сууукъ салах тартылды,
Джулдуз ананг ёлгенди деб, айтылды,
Джюрегиме джюрек ауруу къатылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Къайда къалды харекетинг, малларынг,
Ишлей-ишлей талчыкъмагьан санларынг,
Джюнню джибек этген алтын къолларынг?
Джулдуз атлы, балдан татлы ой анам!
Атам эсе Бейтуллахда ёлюбдю,
Анам эсе, бир мусафир шейитди,
Нек джылайма кимден да не келликди?
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Джыллыкъ джолдан келир эдим кёрюрге,
Санга, анам, олджан салам берирге,
Разылыгъынгы алыб ёлюрге
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Къарачайда къабырынгы табсам эд,
Зияратха Азиягъа бармазем,
Былай болуб къаллыгъымы мен билсем,
Джан бермейин айырылыб къалмазем.
Бу дуниягъа туумай къалгъан мен болсам
Сени ёлген ачыуунгу билмезем,
Къазакъ элде къабырынгы кёрмезем…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Кёр узакъды, тура-тура безерсе,
Уллу аллахны буйругьуна тёзерсе,
Махшар кюнде, ой балам деб, излерсе,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Кюн садакъа мени санга беририм,
Аллах айтса, махшар кюндю кёрюрюм,
Къазакъ элде къалды, хариб, ёлюгюнг
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой анам!
Кече ёмюрюм бир къарангы тёбеди,
Кюн ёмюрюм джюзюб кетген кемеди,
Ёлюм деген хар адамгъа тёреди
Джулдуз атлы, балдан татлы ой анам!
Просмотров: 1881
| Теги: анам
метки: Карачаевск, Балкарский, Насыб, Сеннг, Джарыкъ, Гордиться, Принять, Къарачай
Миллетликни сакълау аны тили бла къысха байламлыды. Тил миллетни баш тамалыды,ара багъанасыды. Адамлыкъны шарты, ангысы, халиси, къылыгъы, билими, тил бла сингиб, аны бла сакъланады.
Джангы заманлада, джангы болумлада джашайбыз. Халкъны джашауу, турмушу бла бирге ангысында, халисинде да тюрлениуле болгъандыла. Бу арт кёзюуде багъалы, бай тилибизни унута, барабыз. Аны бла миллетибизни тин,адет, адеб, хали байлыгъыбызны да. Джармалаб, чалдырыб сёлешген кёбден кёб болуб, седиреб бара турады.
«Ана тилден ёнгелеу, анасындан ёнгелеуча, уллу къыйынлыкъды».Тилин билмеген бла халкъын сюймегенни не башхасы барды? Билмеген бла сюймегенни арасы къалайды? Турсуннган – билген этерикди, не да билирге тырмашырыкъды! Бюгюнлюкде кёбле сабийлерине къарачай тилни таб школлада да окъутургъа кереклиге санамайла. Мен ангылагъанга кёре, терс адетлени чыгъарыб, алагъа ийнанмакълыкъны къоймасакъ, намыссызлыкъда, адебсизликда, адетсизликда бизни къурута баргъан болмаса,сау къоярыкъ тюлдю.
Тилибизни сюейик, аны сакълайыкъ, билейик. Магъанасын иги ангылаб, ангыбызгъа сингдирейик. Бизни ана тилибизни къуралыуна къаллай бир фахмулу адамларыбызны къыйыны киргенди: Кърымшаухалланы Ислам, Акъбайланы Ислам (Чокуна апенди), Семенланы Исмаил, Къаракетланы Исса, Ёртенланы Азрет,Биджиланы Асхат,Ёзденланы Абугалий, Бостанланы Хасан, Байрамукъланы Халимат.
Боташланы Абидатны «Ана тилим» деген назмусу бла башлаб тургъандыла сохтала окъуу джылларын: Ана тилим, джаным – тиним. Сенсе, дейме, джарыкъ кюнюм…
Джангы тиллениб башлагъан сабийчиклеге уа биринчи анасы юретген назмучукъ Бостанланы Хасанны «Къозучукъ» деген назмучугъуду:
Тум къарады къозучукъ, керпеслениб ойнайды.
Юзгерени къатында хансчыкъланы чайнайды…
Къаллай бир къууанч болады ол ананы бетинде, джюрегиндеда сабий ол назмучукъну сёзлерин чалышдырыб айтса да.
Къайсы бирин айтайым, бизни гитче къарачай миллетни джашау турмушун да,табигъатын да аллай ариу тил бла миллетин бай этген фахмулу адамларыбызны.
Бюгюнлюкде да бардыла аллай адамла, ана тилибизге сакъла. Аланы бири Сылпагъарланы Кулинады, « Илячин» деген сабий журналны къурагъан. Джаш тёлю ана тилибизни сюер ючюн, унутмаз ючюн сабийле къурагъан назмучукъла, хапарчыкъла басмаланадыла журналны бетлеринде.
Къарачай халкъны ана тилин эмда культурасын айнытыугъа, адетлерин сакълаугъа, неден да бек миллетин бирикдириуге уллу юлюш къошады бизни республикабызны «Къарачай» деген газети. 90 – ан джылны узуну къарачай миллетге къуллукъ этиб келеди.
2 стр., 849 слов
«Ана тилим — къумукъ тил»
… зню къайтарса азып барагъан тилибиз нечик айынар эди? «Ана тилибизни жанландырмакъ учун не йимик чаралар герсек яхшы?-деген ой янгыз муаллимлени тюгюл, къайсы къумукъну да ойлашдырмагъа … булай да англашыла,тек тил болмаса халкъ болмайгъайгъанны унутмагъа ярамай»,-деген къумукъ алим Жангиши Магьамматович Хангишиев де. Биз ана тилибизни сакълавгъа нечик къошум этип болабыз? Инг башлап гелигиз,барыбыз …
Ана тилни тазалыгъы,байлыгъы,
Къара сууча, сакъланадыла сенде,
Сюймеклиги кёрюнелле бетингде.
Сочинение: Ана
Министерство общего и профессионального образования КЧР
РЕФЕРАТ
Выполнила: _ ____________________
Биография
Хубийланы Осман 17 февралда 1918 джылда Теберди элде туугъанэди,къазауатны етюб,ол Киргизияда школда ишлеген эди.
Биринчи китабын Хубийланы Осман 17 джылында чыгъаргъанеды. Осман 20 проза бла поэма китабла джазгъанды, областны эм иги ишлеучилени, айтылгъан къазауатчыланы юслеринден, сабийлеге китачыкъла джазгъанды.
Османны назмуларына кеб джырла бардыла.
1998 джылда Хубийланы Осман кесини сексанчы байрамы белнгенди.
Бу сагъатда Хубийляны Осман Черкесск шагъарда джашайды, джангы китабла джазады.
Ана деген хапарны Хубийляны Осман Ахьяны джашы джазгъанды. Ол хапарда Ана бла, аны еге джашыны юсюнден айтылады.
Ананы аты Къанитат болгъанды.
Бир кюн Къанитат тылы баса тургъанлай арбазда ат аякъ тауушла эштиб сескекли болду. Тылы джугъу къоллары бла эшикге чыкды.
Къанитатха Хусей келди, ол колхозну бригадири эди. Хусей письмо келтирди. Письмону узатдыда «Ма ал, бу сеннге келгенди». Къанитат письмону, къоркъа – къоркъа, къолуна алыб ачды.
- Къара Петячыкъ джазады! – Къанитат письмону алыб окъуб башлады.
Эки джылны хапар билдирмей тургъаным ючюн кечмеклик тилейме. Ташдан, агъачдан да терсме. Алай а сен, нени да кечиучю аначыгъым, мени бу адебсизлигими да кечериксе, билеме. Огъай мен сени унутуб турмагъанма. Джуртубу ахырына таяннган къара кюнледе атасыз, анасыз да болуб, кесими къаруум кесиме джетмей, атылыб къалгъан сагъатымда сен мени кекюрек джылыунга къысыб, къойнунгда есдюргенсе. Мени атам да, анам да, эгечим да, къарнашым да, биринчи тенгим да сен болгъанса. менсиз аузунга суу уртламагъанса, менсиз ашагъанынг ичинге джукъмагъанды.
Мени табхан къатынны хапары чыкъгъанында, кесинги тездюрюб, мени таймай бошладынг. Ол заманда сени джюрегинге джара тюшгенин билеме. Къазауатны заманында аджашхан анамы да сени кючюнг бла табдым. Багъалы аначыгъым!Ай тургъунчу, тансыкъ болуб чыдаялмай, ызыма къайтыб келирге таукел болуб, сеннге письмо джаздым. Аны екинчи кюнюнде мени аскерге алдыла. Владивостокну къатында къуллукъ этеме. Барама деб етюрюкчю болгъанымы, аскерге узакъ джерге тюшгеними хапарын билдириб, сени джюрегинги къыйнамаз ючюн, кесими чыдатыб, джазмай тургъанма. Саулугъум игиди. Къуллугъума айыб табмайдыла. Багъалы анам! Он кюннге юйге иерге айтхандыла. Мени энди эки анам барды. Къайсыгъызгъа барлыкъма деб сагъыш этмейме. Мен билге биринчи анам сенсе, сеннге барлыкъма. Барлыкъ кюнюмю билдирликме. Сени Петянг».
Къанитатны уллу къара кезлери суудан толуб, джыламукълары бетин джуууб, къагъытха акъдыла.
– Къанитат, шо этинг, дженинг болмагъан, тилинг, дининг башха бир кенг адмгъа келюнг бламы эте тураса былай? Сора кесинг табхан сабийге къалай этерик эдинг да? Тыширыуланы джыламукълары асыры учхара джерде джыйылыб тура кереме. Къачхы кюнча, бузулургъ хазыр турасыз, – деди Хусей.
4 стр., 1547 слов
Мені анам с переводом
… Ана деген хапарны Хубийляны Осман Ахьяны джашы джазгъанды. Ол хапарда Ана бла, аны еге джашыны юсюнден айтылады. Ананы аты Къанитат болгъанды. Бир кюн Къанитат … Менің анам-мұғалім!» деген мақтанышпен ойымды аяқтаймын. Лучшее сочинение … кечериксе, билеме. Огъай мен сени унутуб турмагъанма. Джуртубу … іремін, ол маған «баға» үшін айтылып жатқан жоқ, ол … де осындай сәттерде маған анаммен сөйлесуіме, анаммен …
Къанитатха почтадан бир къыз келди, колунда бир къагъытыбла.
– Къанитат сен Петр Голубков деб таныймыса? Сеннге агдан телеграмма келгенди. – Къанитат аны къолундан сермеб телеграмманы алды, – кимди ол Голубков деген?
Сора Къанитат кюбюрчегине барды.
- Сени сюймчюнге нохта бау берликме.
Алай эте тургъанлай эшик къагъылды. Къанитат, гузаба атлаб, эшикни ачды. Андан Петя юцге киргенди. Анасын къучакълады.
Сора ол къыз кечмеклик тилеб, джашынг бла кеб джаша деб кетди.
Сочинение на балкарском языке мени анам
стихи о маме на карачаевском языке
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Ана деген къалай татлыды.
Бала джылыундан тоймаз.
Тиширууну сыйлы атыды.
Анга ийнанмагъан болмаз.
Ананг саудан насыб толуду,
Кюнюнг джарыкъ,кёлюнг эркин.
Ол дунияда болур сорууда,
Къыйнаб мыдах этсенг бетин.
Арюу ауаз, джумушакъ къол бла,
Этген ишинги тюзетир.
Сюймеклиги бла, билими бла,
Адет, намысда юретир.
Ана къачы къалай уллуду.
Къор болайыкъ аналагъа.
Сыйлы Аллах, тилерим буду-
Насыб буюр сен алагъа!
Это моё, может понравится)).
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Талы тилли, ачыкъ кёллю, джумушакъ,
Анам, сени юсюнгде кёб ауурлукъ.
Башланнганча чагъыу, джашнау джазгъыда,
Башланады сенден дуния ариулукъ.
От джанмайын, сууукъ эсэ да кюн,
Бет джылыуунг меннге къанат керилтед.
Исси, къызыб, кюн кюйдюрген кёзюуде,
Къол аязынг джан салады, тирилтед.
Ай чыкъмайын, болса кече къарангы,
Сени нюрюнг артыкъ джарыкъ береди.
Кёгюбюзню булут басыб турса да,
Джюрегингден насыб джарыкъ тиеди.
Туугъанлагъа, туудукълагъа насыбха,
Кёб джылланы джашарынгы излейме.
Огьурунгдан ала къорлукъ джаныма,
Сеннге насыб, ашхылыкъла тилейме.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Сени бла къайгъым жокъ
Мени къоюп кетме.
Сени бла къарыным токъ
Мени ёксюз этме.
Керекмейди манга алтын,
Сенсе мени алтыным.
Керекмейди манга кюмюш,
Сенсе мени багъалым.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
вот в этом видео женщина читает очень трогательные стихи про маму
Ассаламу алейкум,багъалы жамауат!
Джюрегими джюрегисе, анам, сен!
Кёзлерими чырагъыса, анам, сен!
Джашауму дагъаныса, анам, сен!
Кюн джарыкъны джарыгъыса, анам, сен!
Сенсе, анам, адеб-намыс юретген!
Сенсе, анам, «иги бол» деб, кюрешген!
Сенсе, анам, балаланы бек сюйген!
Сенсе, анам, манга тилек тилеген!
Къор болайым, «ана» деген атынга!
Дарман болуб, джагъылайым санынга!
Кечмеклик бер, тийген эсем джанынга!
«Ана» деген сыйлы атды таулугъа!
Сенсиз, анам, мени кюнюм ётмесин!
Аналагъа бир къыйынлыкъ джетмесин!
Ол джашауун мамырлыкъда ашырсын!
Зор джыламукъ ана кёзден акъмасын!
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
Если радость придет, радость прими
И не гордись, будь достоин ее.
Если горе придет, губы сожми
И не страшись, будь достоин его.
ас–саляму алейкум)) Аиша, кетер да бир къой ол Жабелланы жазгъанларын) сау бол, сансыз этмегенг ючюн, былай осал жазылгъанына уялгъан этеме да.)
| Название: Ана
Раздел: Сочинения по литературе и русскому языку [Электронный ресурс]//URL: https://litfac.ru/sochinenie/ana-tilimna-balkarskom-yazyike/ Тип: сочинение Добавлен 20:36:47 03 сентября 2005 Похожие работы Просмотров: 1051 Комментариев: 17 Оценило: 6 человек Средний балл: 4.5 Оценка: 5 Скачать |
| Цитата |
|---|
| shaudan пишет:
Rashida1975, мир вам) у Танзили Зумакуловой есть стихи, начинающиеся словами «Ана деген бек татлыды билгеннге». к сожалению, у меня нет полного текста. |
Зумакъулланы Т. Ана деген бек татлыды билгеннге.
Айнырынгы, анангча, киши сюймез.
Жарсыуунгда, анангча. киши кюймез,
Бала ючюн къыйналгъанын тергемез,
Ол къыйналгъан анга къыйын кёрюнмез.
Анам, сени жюрегинги аурутмам,
Къолдан келип, сени жерге къаратмам.
Сен барлыкъда, къыйынлыкъ жокъду манга.
Къор болайым, о, халал анам, санга!
Макитланы С. Анасын сюйген жаш.
Яо атлы къытайлы жашны
Къыйын ауругъанд жангыз анасы,
Ашамагъанды ол чырт ашны,
Не кюрешсе да аны баласы.
Эрттенликде, игирек болуп,
Анасы айтды, жашына къарай:
«Жюрегим ашха ачылгъанд толу,
Бу затхады деп билмейме алай».
«Айт, анам, айт кюсегенинги,
Берейим санга толтуруп табакъ».
«Кёрдюм, балам, кюрешгенинги,
Ашарым келед тау суудан чабакъ».
Анымы эшитди Яо – жашчыкъ,
Чабып чыкъды суу боюну таргъа,
Не медет, ол жетип къараса,
Сууну мияла буз турады жабып.
Адыргы болуп не этерге,
Бузлагъан суугъа къарап тургъанлай,
Эследи анда суу бла бирге
Чабакъны тургъанын бузлагъанлай.
Кюрешди ол, бек кёп кюрешди,
Ол бузну женгил сындыралмады,
Эсине бир башха зат тюшдю,
Анасына нени да аямады.
Тешиниб жатды буз юсюне,
Кеси жылыуу бла бузну эритди,
Сора, къууанып, чаба, кюле,
Саусуз анасына чабакъ элтди.
Зумакъулланы Т. Анама.
Бирле ахча, алтын, кюмюш сакълайла,
Кёп болса да, ол кёпдю деп айтмайла.
Ахча сунуп тутуругъу байлыкъны,
Тас этерге къоркъадыла шайлыкъны.
Мен да байма, мен да байлыкъ сакълайма.
Ол байлыкъны тас этерге къоркъама.
Бу дунияда анамды да байлыгъым,
Келмейд мени жарлы болуп къаллыгъым.
Ана барда, уллу да – гитче бола.
Ана жокъ кюн, жарыкъ кюн да – къап-къара.
Шукур-шукур, алыкъын юйюм жарыкъ,
Анам сауда, жокъду манга жарлылыкъ.
Созайланы А. Анама айтама
Къайдан да санга, санга къайтыучем,
Не сёзюмю да санга айтыучем,
Сени къатынгда болмай бир къайгъым,
Ачыкъ тенгизде жюздю къайыгъым.
Битеу кючюнгю манга бердинг сен.
Мени кимден да иги кёрдюнг сен,
Къара туманны кесинге алып,
Жарыкъ кюнюнгю манга чыгъарып…
Къол аязларынг – тирликли жерча,
Бетинг а – сабыр, толгъан ай дерча,
Сени кёрюучем не узакъдан да,
Санга келирем не тузакъдан да.
Сен айтсанг – ариу эшитилди атым,
Сен къарагъанда – субай сыфатым.
Бар аналагъа ушагъан анам,
Бар аналача жашагъан анам.
Болсада, аллай ана жокъ эди.
Жарыкъ жюрекге манга жол эди.
Отарланы К. «Ана жюрек».
Ана ючюн баласы
Арсар болмаз ёлюрге,
Ана жюрек жарасы
Кюе къалыр ёмюрге.
Алай, ол батырланы
Чыракълары болгъанлай,
Жанып турур, аланы
Алларында баргъанлай.
Ана жюрек жарыгъы
Алагъа жол кёргюзтюр.
Ол, кишилик жоругъу
Бола, хорламгъа элтир.
Хорлам ийнакълай бетин,
Дуниягъа къарагъанда,
Аны жюреги бютюн
Жарыкъ жарытыр анда.
Аны жарыгъын эсинг
Унутдурмаз ёмюрде!-
Деп айтылады эски
Халкъ жырланы биринде.
Созайланы А. «Анам, бушто этип берчи манга».
Алай огъурлулла сени къолларынг,
О, анам! Гыржын жылыуу – алада!
Тау жоллагъа ушайла ызлыкълары.
Бал татыуу – ол багъыр бармакълада.
Можно только один стишок на русском?)) Бир бек сюеме бу назмучукъну))
Зайчонок и зайчиха
Музыка и стихи Муссы Салпагарова.
Джюрегими джюрегисе, анам, сен!
Кёзлерими чырагъыса, анам, сен!
Джашауму дагъаныса, анам, сен!
Кюн джарыкъны джарыгъыса, анам, сен!
Мыдах кюнде кюн кибиксе, анам, сен!
Джашау джолунг джарыкъ болсун сени, кенг!
Къарангыны джарыкъ этген, анам, сен!
Бу дунияда джокъду, анам, санга тенг!
Сенсе, анам, адеб-намыс юретген!
Сенсе, анам, «иги бол» деб, кюрешген!
Сенсе, анам, балаланы бек сюйген!
Сенсе, анам, манга алгъыш тилеген!
Къор болайым, «ана» деген атынга!
Дарман болуб, джагъылайым санынга!
Кечмеклик бер, тийген эсем джанынга!
«Ана» деген сыйлы атды таулугъа!
Сенсиз, анам, мени кюнюм ётмесин!
Аналагъа бир къыйынлыкъ джетмесин!
Ол джашауун мамырлыкъда ашырсын!
Зор джыламукъ ана кёзден акъмасын!
Толу айлай тынчлыкълы,
Сёзюнг мыдахдан къутхаргъан.
Джюзге да джетсе джылым,
Сабийме сенгне, анам.
Хар ишимде болушлукъ,
Узакъмы, джууукъ болсанг.
Айтама, джашырмай джукъ
Нени да сенге, анам.
Болса кёзюнгде джыламукъ,
Мени джанымы къыйнагъан,
Башха кёрюнед хар зауукъ.
Къайгъырма джукъгъа, анам!
Толу джюрекден ийнана,
Тилейсеме Уллу АЛЛАХдан
Саулукъ хар сени санынга,
Насыб тыйыншлы, анам!
СЕМЕН улу ИСМАИЛ
/Джырчы Сымайыл/
АНАМ
(Биджиланы Къудентни къызы Джулдузханнга)
Ата джеген Минги таугъа миннгенлей,
Ана деген дарий, дамха кийгенлей,
Кюнюм батды джарлы анам ёлгенлей…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къулагъыма суукъ салах тартылды,
«Джулдуз ананг ёлгенди» – деб айтылды,
Джюрегиме джюрек ауруу къатылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Билмегенлей кёчюрюрге бардыла,
Сормагъанлай машинагъа салдыла,
Эки джашынг эки джерде къалдыла…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ой, Къарачай, къуш тюгюллей чачылды,
Бар палахны башы бери ачылды,
Джарлы миллет Азиягъа атылды…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кимле чачды Семенлада къалангы,
Кимге ачайым джюрегимде джараны,
Къайда къойдум акъ сют берген анамы…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген накъут – налмаз къалады,
Ана деген джанынга джан салады,
Ол джашауну бир насыблы табады…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген ёмюр юйню ачхычы,
Ана деген – джашауунгу басхычы,
Ёлюм деген джашагъанны ачысы…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Тогъуз айны ау тюбюнде кёлтюрдюнг,
Къайын ата, къайын ана къолунда,
Кече – кюн да гёзет этген джолунда…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Эки джылны акъ сютюнгю ичирдинг,
Ёшюнюнгю тёшек этиб ёсдюрдюнг,
Алай эте талай джылгъа джетдирдинг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Отха ийимей, суугъа иймей сакъладынг,
Юй кёгюрчюн къанатларын джабханча,
Белляунгда сени алгъыш сёзлеринг,
Джанкъылычдан нюр таякъла къакгъанча.
Кёк памилден кёлек, кёнчек этген энг,
Къаназирден къабдал тигиб кийдирдинг,
Эркелете, хар адамгъа сюйдюрдюнг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Джети джылда окъуу – билим алдырдынг,
Ишлей – ишлей санларынгы талдырдынг,
Джашачы – деб тоханала салдырдынг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Таугъа чыкъсам таш аджалдан титиреб,
Малгъа кетсем садакъала кёлтюрюб,
Бушуу – къайгъы джюрегинге келтириб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кече – кюн да, ишлей – ишлей, тюгениб,
Оракъ кибик, мукгур болуб, бюгюлюб,
Талай ёксюз отджагъа тёгюлюб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Элден энчи ат атай энг атыма,
Джанауалда мен болмадым къатынгда,
Джаш тюрсюнюнг агъармагъан чачынгда…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къайда къалды харекетинг, малларынг,
Ишлей – ишлей талчыкъмагъан санларынг,
Джюнню джибек этген алтын къолларынг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Атам эсе – Бейтуллахда ёлюбдю,
Анам эсе – бир мусавир шейитди,
Нек джылайма, кимден не келликди…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Адамладан орта бойлу, алаша,
Хар адамгъа сени халинг джараша,
Ашха – суугъа чомартлыгъынг – тамаша…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Джан ауалда ала кёзле сюзюлюб,
Хар бир адам ёлюм джолгъа тизилиб,
Ана – бала бир – биринден юзюлюб…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Мункир, Нанкир сени ариу кёрсюнле,
Джандетледен кийим алыб берсинле,
Хур къызлары хошкелдиге келсинле…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Къарачайда къабырынгы табсам эд,
Зияратха Азиягъа бармаз эм,
Былай болуб къаллыгъымы мен билсем,
Джан бермейин айырылыб къалмаз эм.
Джыллыкъ джолдан келир эдим кёрюрге,
Санга, анам, олджан салам берирге,
Разылыкъны алыб алай ёлюрге…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Бу дуниягъа туумай къалгъан мен болсам,
Сени ёлген ачыуунгу билмезем,
Къазакъ элде къабырынгы кёрмезем…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Ата деген ашхы ишге талпытхан,
Ана деген кёкню, джерни танытхан,
Ёлюм деген хар джюрекни ачытхан…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кёр узакъды, тура – тура безерсе,
Уллу Аллахны буйругъуна тёзерсе,
Махшар кюнде, «ой балам» – деб излерсе…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Эртден – ингир дуа эте келейим,
Суаблыгъын багъышлайыб берейим,
Джандетледе, Фирдаусда кёрейим,
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кюн садакъа мени санга беририм,
Аллах айтса, махшар кюндю кёрюрюм,
Къазакъ элде къалды, хариб, ёлюгюнг…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
Кёче ёмюрюм – бир карангы тёбеди,
Кюн ёмюрюм – джюзюб кетген кемеди,
Ёлюм деген хар адамгъа тёреди…
Джулдуз атлы, балдан татлы, ой, анам!
1946дж.
Стихотворение скопировала со страницы Софьи Семеновой в Фейсбуке
Къайсы дунияда болсала да кеслери,
сабийлериндеди аналаны эслери:
кече-кюн да тилей Аллахдан,
къутхарадыла аланы палахдан.
14-джыллыкъ тутмакъда, сюргюнде,
халкъны сакълар ючюн сермешген Ана,
эркишилеге къазауатда да
джетмегенди сеннге джетген ауурлукъ.
22 минг сабий бла бирге
джанынг саулай киргенсе кёрге.
Дагъыда, къалгъанланы къутхарыр ючюн,
тирилиб, къайытханса бизге.
Бир кенг джеринде Къарачайны,
джарыгъында джулдуз бла Айны,
кёрюне турурча ёмюрлеге,
салыргъа керекди Анагъа эскертме.
Орта Азияда, сюргюнде
къырылгъан 22 минг сабийге
атаб, 22 минг терек да
орнатыргъа керекмиди? Керекди.
Ма ол тереклени арасында да,
къара джаулугъу бла башында
таулу Ананы да эскертмесин
салыргъа борчлубузму? Борчлубуз.
Эркишиле къазауатда сагъатда,
тиширыула Аталыкъ-Аналыкъ да этиб,
адам ийнанмаз ауурлукъну кёлтюрюб,
сау къалдыргъандыла халкъыбызны.
Барыбыз да борчлубуз Анга:
халкъыбызны къутхаргъан анагъа,
Таулу анагъа, Къарачай анагъа
не игилик этсек да боллукъду аз.
Ананы разылыгъы болмай.
Сёзюбюз, ишибиз да болурму къолай?
Къыйын кюн джанын ким къалдыргъанын
ёмюрде да унутмаз Къарачай.
Толу айлай тынчлыкълы,
Сёзюнг мыдахдан къутхаргъан.
Джюзге да джетсе джылым,
Сабийме сенгне, анам.
Хар ишимде болушлукъ,
Узакъмы, джууукъму болсанг.
Айтама, джашырмай джукъ,
Нени да сенге, анам.
Болса кёзюнгде джыламукъ,
Мени джанымы къыйнагъан,
Башха кёрюнед хар зауукъ.
Къайгъырма джукъгъа, анам!
Толу джюрекден ийнана,
Тилейме Уллу АЛЛАХдан
Саулукъ хар сени санынга,
Насыб тыйыншлы, анам!
метки: Карачаевск, Журнална, Декабрн, Сабие, Къозучукъ, Тилим, Сылпагъарлан, Сюймегенни
Къалай насыблы адамлабыз биз!, Сёлешир ючюн — хазыр тилибиз»
«Къайсы тилде сёлеше эсенг,ол миллетни адамыса!» — деб айтылады.
Миллетликни сакълау аны тили бла къысха байламлыды. Тил миллетни баш тамалыды,ара багъанасыды. Адамлыкъны шарты, ангысы, халиси, къылыгъы, билими, тил бла сингиб, аны бла сакъланады.
Джангы заманлада, джангы болумлада джашайбыз. Халкъны джашауу, турмушу бла бирге ангысында, халисинде да тюрлениуле болгъандыла. Бу арт кёзюуде багъалы, бай тилибизни унута, барабыз. Аны бла миллетибизни тин,адет, адеб, хали байлыгъыбызны да. Джармалаб, чалдырыб сёлешген кёбден кёб болуб, седиреб бара турады.
«Ана тилден ёнгелеу, анасындан ёнгелеуча, уллу къыйынлыкъды».Тилин билмеген бла халкъын сюймегенни не башхасы барды? Билмеген бла сюймегенни арасы къалайды? Турсуннган – билген этерикди, не да билирге тырмашырыкъды! Бюгюнлюкде кёбле сабийлерине къарачай тилни таб школлада да окъутургъа кереклиге санамайла. Мен ангылагъанга кёре, терс адетлени чыгъарыб, алагъа ийнанмакълыкъны къоймасакъ, намыссызлыкъда, адебсизликда, адетсизликда бизни къурута баргъан болмаса,сау къоярыкъ тюлдю.
Тилибизни сюейик, аны сакълайыкъ, билейик. Магъанасын иги ангылаб, ангыбызгъа сингдирейик. Бизни ана тилибизни къуралыуна къаллай бир фахмулу адамларыбызны къыйыны киргенди: Кърымшаухалланы Ислам, Акъбайланы Ислам (Чокуна апенди), Семенланы Исмаил, Къаракетланы Исса, Ёртенланы Азрет,Биджиланы Асхат,Ёзденланы Абугалий, Бостанланы Хасан, Байрамукъланы Халимат.
Боташланы Абидатны «Ана тилим» деген назмусу бла башлаб тургъандыла сохтала окъуу джылларын: Ана тилим, джаным – тиним. Сенсе, дейме, джарыкъ кюнюм…
Джангы тиллениб башлагъан сабийчиклеге уа биринчи анасы юретген назмучукъ Бостанланы Хасанны «Къозучукъ» деген назмучугъуду:
Тум къарады къозучукъ, керпеслениб ойнайды., Юзгерени къатында хансчыкъланы чайнайды…
Къаллай бир къууанч болады ол ананы бетинде, джюрегиндеда сабий ол назмучукъну сёзлерин чалышдырыб айтса да.
Къайсы бирин айтайым, бизни гитче къарачай миллетни джашау турмушун да,табигъатын да аллай ариу тил бла миллетин бай этген фахмулу адамларыбызны.
Бюгюнлюкде да бардыла аллай адамла, ана тилибизге сакъла. Аланы бири Сылпагъарланы Кулинады, « Илячин» деген сабий журналны къурагъан. Джаш тёлю ана тилибизни сюер ючюн, унутмаз ючюн сабийле къурагъан назмучукъла, хапарчыкъла басмаланадыла журналны бетлеринде.
2 стр., 582 слов
По казахской литературе «ОТАНҒА ДЕГЕН СҮЙІСПЕНШІЛІКПЕН» АТТЫ ШЫҒАРМА
… адамның өзі өлгенімен ,аты ешқашан өлмейді. Тарихта мәңгі қалады. Отан деген-сенің туып-өскен , кіндік қанын тамған жер,ата-анаң, досың. Отанға … екені айдан анық. «Отан үшін отқа түс-күймейсін»- деген мақал бар.Расында да,егер Отан үшін жанынды қисаң,ол үлкен абырой. Отан … –сыртқы саясатын дұрыстады. Қазақ елінің ұлан-байтақ жері ,оның табиғаты мен өнеркәсіп жөнінен ерекшеленеді.Қазақстан мұнай мен …
Къарачай халкъны ана тилин эмда культурасын айнытыугъа, адетлерин сакълаугъа, неден да бек миллетин бирикдириуге уллу юлюш къошады бизни республикабызны «Къарачай» деген газети. 90 – ан джылны узуну къарачай миллетге къуллукъ этиб келеди.
Ана тилни тазалыгъы,байлыгъы,, Къара сууча, сакъланадыла сенде,, Къарачайны адеб — намыс джарыгъы,, Сюймеклиги кёрюнелле бетингде.
Ана тилибиз — хар бирибизге, адамлыгъыбызгъа хурмет келтирген энчи байлыгъыбыз, мындан ары да айныр, джашнар, алджаб тургъанланы иннетлерине, джюреклерине да джол табар. Миллетибиз башха халкъланы арасында джашауу, ишлери бла юлгюлю болурча ана тилибизни сыйын Минги Тауча мийик кёрейик!
Сылпагъарланы Кулина
Литература:
[Электронный ресурс]//URL: https://liarte.ru/sochinenie/meni-anam-na-karachaevskom-yazyike/
1.«Къарачай» №95 2002дж. Декабрны 9
2.«Къарачай» №26-27 2013дж. Апрелни 4
3.«Къарачай» №93-94 2014дж. Декабрны 2
4.Тоторкулов К.-М.Н. «Великий певец Кавказа», РГУ «Карачаево – Черкесское республиканское книжное издательство» Черкесск 2006
5.«Къарачай Поэзияны Антологиясы (Х
Сочинение: Ана
Министерство общего и профессионального образования КЧР
средняя школа №4
РЕФЕРАТ
«АНА»
Выполнила: _ ____________________
Руководитель:____________________
Черкесск, 2000
Биография
Хубийланы Осман 17 февралда 1918 джылда Теберди элде туугъанэди, къазауатны етюб, ол Киргизияда школда ишлеген эди.
Биринчи китабын Хубийланы Осман 17 джылында чыгъаргъанеды. Осман 20 проза бла поэма китабла джазгъанды, областны эм иги ишлеучилени, айтылгъан къазауатчыланы юслеринден, сабийлеге китачыкъла джазгъанды.
Османны назмуларына кеб джырла бардыла.
1998 джылда Хубийланы Осман кесини сексанчы байрамы белнгенди.
Бу сагъатда Хубийляны Осман Черкесск шагъарда джашайды, джангы китабла джазады.
Ана деген хапарны Хубийляны Осман Ахьяны джашы джазгъанды. Ол хапарда Ана бла, аны еге джашыны юсюнден айтылады.
Ананы аты Къанитат болгъанды.
Бир кюн Къанитат тылы баса тургъанлай арбазда ат аякъ тауушла эштиб сескекли болду. Тылы джугъу къоллары бла эшикге чыкды.
Къанитатха Хусей келди, ол колхозну бригадири эди. Хусей письмо келтирди. Письмону узатдыда «Ма ал, бу сеннге келгенди». Къанитат письмону, къоркъа – къоркъа, къолуна алыб ачды.
– Къара Петячыкъ джазады! – Къанитат письмону алыб окъуб башлады.
«Багъалы аначыгъым!
Эки джылны хапар билдирмей тургъаным ючюн кечмеклик тилейме. Ташдан, агъачдан да терсме. Алай а сен, нени да кечиучю аначыгъым, мени бу адебсизлигими да кечериксе, билеме. Огъай мен сени унутуб турмагъанма. Джуртубу ахырына таяннган къара кюнледе атасыз, анасыз да болуб, кесими къаруум кесиме джетмей, атылыб къалгъан сагъатымда сен мени кекюрек джылыунга къысыб, къойнунгда есдюргенсе. Мени атам да, анам да, эгечим да, къарнашым да, биринчи тенгим да сен болгъанса. менсиз аузунга суу уртламагъанса, менсиз ашагъанынг ичинге джукъмагъанды.
Мени табхан къатынны хапары чыкъгъанында, кесинги тездюрюб, мени таймай бошладынг. Ол заманда сени джюрегинге джара тюшгенин билеме. Къазауатны заманында аджашхан анамы да сени кючюнг бла табдым. Багъалы аначыгъым! Ай тургъунчу, тансыкъ болуб чыдаялмай, ызыма къайтыб келирге таукел болуб, сеннге письмо джаздым. Аны екинчи кюнюнде мени аскерге алдыла. Владивостокну къатында къуллукъ этеме. Барама деб етюрюкчю болгъанымы, аскерге узакъ джерге тюшгеними хапарын билдириб, сени джюрегинги къыйнамаз ючюн, кесими чыдатыб, джазмай тургъанма. Саулугъум игиди. Къуллугъума айыб табмайдыла. Багъалы анам! Он кюннге юйге иерге айтхандыла. Мени энди эки анам барды. Къайсыгъызгъа барлыкъма деб сагъыш этмейме. Мен билге биринчи анам сенсе, сеннге барлыкъма. Барлыкъ кюнюмю билдирликме. Сени Петянг».
Къанитатны уллу къара кезлери суудан толуб, джыламукълары бетин джуууб, къагъытха акъдыла.
– Къанитат, шо этинг, дженинг болмагъан, тилинг, дининг башха бир кенг адмгъа келюнг бламы эте тураса былай? Сора кесинг табхан сабийге къалай этерик эдинг да? Тыширыуланы джыламукълары асыры учхара джерде джыйылыб тура кереме. Къачхы кюнча, бузулургъ хазыр турасыз, – деди Хусей.
Ыйыкъ озду.
Къанитатха почтадан бир къыз келди, колунда бир къагъытыбла.
– Къанитат сен Петр Голубков деб таныймыса? Сеннге агдан телеграмма келгенди. – Къанитат аны къолундан сермеб телеграмманы алды, – кимди ол Голубков деген?
– Ол мени джашымды.
– Голубков?
– Хо, Голубков.
Сора Къанитат кюбюрчегине барды.
– Сени сюймчюнге нохта бау берликме.
Алай эте тургъанлай эшик къагъылды. Къанитат, гузаба атлаб, эшикни ачды. Андан Петя юцге киргенди. Анасын къучакълады.
Сора ол къыз кечмеклик тилеб, джашынг бла кеб джаша деб кетди.