1 / 12
Бул белгини кандай айдоочу колдонот?
3 / 12
Үч бурчтуу белгилер эмне кызмат аткарат жана бул белгилер эмнени билдирет?
4 / 12
Бул белгини көргөндө эмне кылуу керек?
5 / 12
Транспорт каржаттары кесилиштен төмөнкү тартипте өтөт:
6 / 12
Кайсы багытта жүргөнгө уруксат берилген?
7 / 12
Эгерде, габариттик бийиктиги (жүгү менен же жүгү жок) белгиде көрсөтүлгөндөн жогору болсо айдоочу:
8 / 12
Кайсы транспорт каражатынын айдоочусу жол берүүгө тийиш?
9 / 12
Бул белги эмнени эскертип турат?
10 / 12
Кандай жолго жакындап калганда бул белгилерди көрүүгө болот?
11 / 12
Кандай жол башталат деп түшүнсө болот?
12 / 12
Айдап бараткан айдоочунун абалы кандай?
Выберите билет
Русский
/
Кыргызча
Категория ABM
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
—
—
—
Иконка бургера
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
0 балов из 20
image
Отправить
Далее
Испытание:
Время:
Ошибок:
К списку билетов
https://sputnik.kg/20221217/erezhe-buzgan-aydoochular-kayra-ekzamen-tapshyrat-1071234125.html
Айдоочулар кайсы учурда кайра экзамен тапшырышы мүмкүн? Чоо-жайы
Айдоочулар кайсы учурда кайра экзамен тапшырышы мүмкүн? Чоо-жайы
Учурда мыйзам долбоору парламентте экинчи окуудан өттү. 17.12.2022, Sputnik Кыргызстан
2022-12-17T17:55+0600
2022-12-17T17:55+0600
2022-12-17T17:55+0600
кыргызстан
айдоочу
жол эрежеси
экзамен
тапшыруу
/html/head/meta[@name=’og:title’]/@content
/html/head/meta[@name=’og:description’]/@content
https://sputnik.kg/img/07e4/0a/1d/1050242164_462:380:3428:2048_1920x0_80_0_0_16b73f8e4940bcdd9e240309048efe31.jpg
БИШКЕК, 17-дек. — Sputnik. Бир жыл ичинде жолдо жүрүү эрежесин үч жолу бузган айдоочулар кайра экзамен тапшырууга жөнөтүлүшү мүмкүн. Бул тууралуу Жол кыймылы коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгынын маалымат катчысы Байказы Айтикул уулу билдирди.Учурда Укук бузуулар кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу мыйзам долбоору парламентте экинчи окуудан өттү. Анын ичинде жол эрежесин (38-1 берене) билбегендерден кайра экзамен алуу нормасы камтылган.Кайсы эрежелерди бузса кайра экзамен тапшырууга жөнөтүлөт:
https://sputnik.kg/20221207/zhol-erezhesi-ayyp-pul-zhogorulatuu-aydoochuluk-kuboluk-1070768409.html
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Жаңылыктар
kg_KG
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
https://sputnik.kg/img/07e4/0a/1d/1050242164_483:0:3214:2048_1920x0_80_0_0_6ea61a10670069f7d991d5024b1c9b72.jpg
Sputnik Кыргызстан
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
кыргызстан, айдоочу, жол эрежеси, экзамен, тапшыруу
кыргызстан, айдоочу, жол эрежеси, экзамен, тапшыруу
Айдоочулар кайсы учурда кайра экзамен тапшырышы мүмкүн? Чоо-жайы
Жазылуу
Учурда мыйзам долбоору парламентте экинчи окуудан өттү.
БИШКЕК, 17-дек. — Sputnik. Бир жыл ичинде жолдо жүрүү эрежесин үч жолу бузган айдоочулар кайра экзамен тапшырууга жөнөтүлүшү мүмкүн. Бул тууралуу Жол кыймылы коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгынын маалымат катчысы Байказы Айтикул уулу билдирди.
Учурда Укук бузуулар кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү тууралуу мыйзам долбоору парламентте экинчи окуудан өттү. Анын ичинде жол эрежесин (38-1 берене) билбегендерден кайра экзамен алуу нормасы камтылган.
Кайсы эрежелерди бузса кайра экзамен тапшырууга жөнөтүлөт:
мамлекеттик номери же алардын бири жок болсо, ошондой эле номерин жашыруучу шаймандарды колдонсо;
жол инспекциясынын кызматкерлеринин талаптарына баш ийбей жана транспорт тармагындагы ыйгарым укуктуу орган тоссо токтобой кетсе;
белгиленген ылдамдыктан ашып, саатына 40-60 жана 60тан ашуун чакырым ылдамдыкта айдаса;
эгер тез жардам, милиция сыяктуу кызматтардын атайын автоунааларын өткөрбөй койсо;
каршы тилкеге чыгып алдыдагы автоунаадан ашып өтүү эрежесин бузса;
эгер эреже бузуу менен адамдын ден соолугуна зыян келтирсе, бирок ал аракеттеринде кылмыш-жазага тартуу белгилери жок болсо;
автоунаасын мас же айдоочулук күбөлүгү жок адамга айдатууга жол берсе.
Сабактын темасы:
Жолдо жүрүү эрежелери
Сабактын максаты:
·
Окуучуларга
жолдо жүрүү эрежесин түшүндүрүү
·
Жол
белгилерин так билүүгө үйрөтүү
·
Жолдо
жүрүүдө жол эрежесин сактап, абайлап жүрүүгө тарбиялоо
Сабактын жабдылышы:
Светофор, жол белгилери тартылган
сүрөттөр
Сабактын жүрүшү:
—Ар бирибиз жолдо жүрүү эрежесин
так билүүгө тийишпиз. Жөө жүргөн адамдардын да жолдо жүрүү эрежеси бар.
Жол эрежесин үйрөнүп, дайыма так
сактоо милдетибиз.
Жол эрежелери
Көчөдө бара жатканда шашпай, жолдун
чети менен басуу керек. Көчөнүн бир жагынан экинчи жагына өтүүдө ар дайым эки
жакты карап өтүү зарыл. Адамдар дайыма светофорго карап, ал жок жерде атайын
адамдар өтүүчү жерден (зебрадан) өтүү керек.
(сүрөттөр көрсөтүлөт)
Жол эрежеси б.ча ырлар
Болбос
үчүн кырсыктар,
Айталы
жол эреже.
Эсиӊерге
туткула,
Билбегендер
билишсин.
Жолдо жүрүү өзүнчө,
Кызык экен окусаӊ.
Эрежени үйрөнсөӊ,
Эркин басып жүрөсүӊ.
Эрежени
сакташат,
МАИ
деген ар дайым.
Эрежени
үйрөнүп,
Эрежени
бузбайбыз.
Жол үстүндө үч кабат
Илинген нурду карагын.
Светофор деп коёт,
Эсиӊе ал, өчүп,жанганын.
Жол
эрежеси ушундай,
Айткандарды
уккула.
Жол
эрежесин так окуп,
Жол
кырсыкка кабылба.
Жол эрежени так билсек,
Кырсык болбойт эч качан.
Өмүрүӊө коркунуч,
Алып келбейт эч качан.
Уят
болбой окуйбуз,
Жол
эрежесин баарыбыз.
Эрежени
бузбастан,
Эстүү
балдар болобуз.
Жол
үстүндө үч кабат,
Илинген нурду карайбыз.
Светофор деп коёт,
Эсиӊде болсун ар дайым.
Сарысы
күйсө камданып,
Кызылы
күйсө токтойбуз.
Туура
эмес өтүп көчөдөн,
Машина
жолун тоспойбуз.
Жол белгисин билбесек,
Жаман жорук башталат.
Шашпай жүргүн көчөдө,
Кокустук деген балакет.
Ошондуктан
окуйлу,
Жол
белгини жакшылап.
Жолдо
болбойт кырсыктар,
Эрежени
так билсек.
Алды-артыӊды байкагын,
Алданбагын оюнга.
Чуркап өтөм дебегин,
Жолдун аркы боюна.
Кызыл
күйдү карагын,
Токто,
кайда шашасыӊ.
Сары
күйсө камданып,
Жашыл
күйсө басасыӊ.
Өткөөл жолдон өтүп жүр,
Машинадан сак болуп.
Билгин жолдо жүргөндү,
Эрежеге так болуп.
Коркунуч
жок жолдо деп,
Жалгыз
өзүӊ өтпөгүн.
Ишеничтүү
болсун деп,
Чоӊдор
сени өткөрсүн.
Суроолор
· Светофордун жөө жүргүнчүлөргө
кандай пайдасы бар?
· Жолдо жүрүү эрежесин кимдер
сактоосу зарыл?
· Жөө жүргүнчүлөр жолдун кайсы
жеринен өтүүсү керек?
· Көчөдө болгон жол кырсыктын
баарына айдоочулар күнөөлүүбү?
· Кандай бала жол эрежесин
бузбайт?
· Жол белгилери жолдун кайсы
жагында жайгашкан?
Кроссворд
1. Светофордун кайсы түсү жанса
токтойбуз? (кызыл)
2. Светофор жок болсо, кайсы
жерден өтөбүз? (зебра)
3. Жөө жүргүнчүлөрдүн жолу эмне
деп аталат? (тротуар)
4.
Светофордо
“даярдан” деген белги кайсы түс менен белгиленет? (сары)
5. Жолдон өтүп жатканда, эӊ
биринчи кайсы тарапты карайбыз? (сол)
6. Светофордун кайсы түсү
жанганда өтөбүз? (жашыл)
7. Жүргүнчүлөр кичи автобусту
кайсы жерден тосо алат? (аялдама)
8. Жол эрежелеринин
кызматкерлерин атагыла. (МАИ)
Бир жылдын ичинде үч жолу жол эрежесин бузган айдоочулар кайрадан экзамен тапшырат. Бул тууралуу Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгынын маалыматында айтылат.
Маалыматка ылайык, мындай чара 8-марттан тартып күчүнө кирет.
Бир жылдын ичинде үч жолу жол эрежесин кайталап бузган төмөнкү айдоочулар кайрадан экзамен тапшырууга жөнөтүлөт:
* Транспорт каражатынын мамлекеттик каттоонун номердик белгилерин атайын жаап алуу жана анын бирөсү жок башкаруу;
* Транспорт каражатынын айдоочусунун ички иштер чөйрөсүндөгү ыйгарым укуктуу органдардын кызматкерлеринин транспорт каражатын токтотуу боюнча талаптарын аткарбоосу;
* Транспорт каражатынын айдоочуларынын кыймылдын белгиленген ылдамдыгынан ашуусу (1. 40км/сааттан көп, 60км/сааттан көп эмес. 2. 60км/сааттан ашуусу)
* Атайын жарык берүүчү жана үн чыгаруучу каражаттар менен бара жаткан кызматтык унаалардын кыймылына артыкчылык бербөө;
* Каршы кыймыл тилкесине чыгуу менен озуп өтүү же болбосо маневр жасоо эрежелерин бузуусу;
* Эгерде айдоочунун аракетинде кылмыштын белгилери жок болсо, адамдын ден соолугуна зыян келтирүү менен жол эрежесин бузуусу;
* Мас абалындагы же транспорт каражатын башкарууга укугу жок адамга транспорт каражатын башкарууга берүүсү.
Белгилей өтсөк, 8-марттан тарта жол эрежесин бузган айдоочуларга катаал жаза колдонула баштайт. Буга чейин Жол кыймылы коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгы жаңы талаптар тууралуу айтып берген.
09:25 26-02-2023
Фото: Интернеттен алынды
Жолдо жүрүү эрежелери
Балтаказиева Айнура
Тургуновна
№ 4 Коксал Топтан атындагы орто мектеби
Табышмактар
Жол белгилери
6
5
1
4
2
3
Турмуш-
тиричилик
4
5
6
2
1
3
Өрт коопсуздугу
5
6
4
3
2
1
Табийгый
1
2
3
4
5
6
Бул албетте………..
1
регулировщик
Сары түстү сен көрсөң
………. каласың
Кызыл козүн күйгүзсө
Эмне кыласың……..
Ал эми жашыл болуп калса
……………………
Жол белгилери
2
Жолдогу кыймылды тескөөчү бул…..
ДОРОЖНЫЕ ЗНАКИ
3
Жол белгилери
Жер астында да,жер үстүндө да бар.Бул…..
Пешеходный переход
Жол белгилери
4
Эң тартиптүү белги бул……
запрещающие
Жол белгилери
5
Жолдун кайсы бөлүгундө жөө адамдар жүрөт?
тротуар
6
Жол белгилери
Жолдун өтмөк бөлүгү эмне деп аталат?.
шоссе
Тиричилик буюмдары
1
Суу кайсы жерде ышкырат?
утюг
2
Тиричилик буюмдары
биздин кухняда төрт
буттуу буюм турат
Ал эмне?
ГАЗОВАЯ ПЛИТА
3
Тиричилик буюмдары
биздин үйдөгү тундүк
муз океаны
ХОЛОДИЛЬНИК
4
Тиричилик буюмдары
Ал өтө жөнөкөй
Жалпыга нурун тегиз чачат
ТЕЛЕВИЗОР
5
Тиричилик буюмдары
Үйдөгү чаңды көрсө өзүн
токтото албай добуш чыгарып,
дүңгүрөйт
ПЫЛЕСОС
Тиричилик буюмдары
6
Кичинекей ийнеси бар,
баарына керектүү буюмдарды
тигип бере алат
ШВЕЙНАЯ МАШИНКА
Өрт коопсуздугу
1
Өрт учурунда кайсы
Телефонго чалуу керек?
01 или 101
Единый телефон службы спасения:
112.
Өрт коопсуздугу
2
Үйдө телевизор күйүп кетти.
Сен эмне кыласын?
Накрыть горящий предмет плотной тканью и немедленно выйти из помещения.
3
Өрт коопсуздугу
Бул белгилер эмнени билдирет?
Знаки предупреждающие
Осторожно! Легковоспламеняющиеся вещи.
Осторожно! Опасность взрыва.
Осторожно! Электрическое напряжение.
4
Өрт коопсуздугу
Бул белгилер эмнени түшундурөт?
Запрещающие знаки
Костры
не
разводить.
Огонь
разжигать
нельзя.
5
Өрт коопсуздугу
Ушул белгилер болсо, эмнени түшүнөсүн?
Место
Пункт
Огне —
извещения
тушитель
для курения
о пожаре
Өрт коопсуздугу
6
Печканын ичинде
сары жырткыч олтурат.
Ал баарын мойсоп,сугунат
Эгерде колунду салсан, сени да аябайт?
ОГОНЬ
Табият кубулуштары
1
Кандай коркунучту алып келет?
Ташкындаган суу баарын
агызып келе жатты….
ТУМАН
2
Табият кубулуштары
Кандай коркунучту алып келиши мумкүн?
Өзү эч нерсени укпайт, көрбөйт
Алдынан жолукканды
бек кучактап,
Кийимдерин жулмалайт….
ветер
3
Табият кубулуштары
Кандай коркунуч алып келиши мумкун?
Оттон болгон жаа учуп
Келе жатат. Аны хан да,
Ханыша да кармай албайт
……
молния
Табият кубулуштары
4
Кандай коркунуч алып келиши мумкун?
Талаа-туздө толтура
Күмүш мончоктор
бийлеп жатат…..
метель
5
Табият кубулуштары
Кандай коркунуч алып келиши мүмкүн?
Тоодон топ түштү,
Буту-колу жок туштү…
град
Табият кубулуштары
6
Кандай коркунуч алып келиши мүмкүн?
Узун-узун уз келет,
Устарасын белендеп…
сосулька
Предмети: Тарбиялык саат
Классы: 4-класс
Сабактын темасы: Жолдо жүрүү эрежелери.
Сабактын максаты:
- Окуучуларга жол эрежесин түшүндүрүү жана жол белгилерин так билүүгө үйрөтүү.
- Балдарды жолдо жүрүүдө тыкан алып жүрүүгө, көңүл бурууга, тартиптүүлүккө тарбиялоо.
- Ынтымактуулукка, жардамдашууга тарбияланышат.
Көрсөткүчтөр: Окуучулар максатка жетет деп билсек болот эгерде алар:
- Окуучулар жол эрежесин түшүнүшсө жана жол белгилерин так билүүгө үйрөнүшсө.
- Балдар өзүн-өзү жолдо жүрүүдө тыкан алып жүрүүгө, көңүл бурууга, тартиптүүлүккө тарбияланышса.
- Ынтымактуулукка, жардамдашууга тарбияланышса.
Уюштуруу. Мугалим окуучуларга жагымдуу маанай тартулоо менен саламдашат.
Окуучунун ишмердүүлүгү.
Окуучулар мугалим менен саламдашат.
Жаңы теманы түшүндүрүү.
Мугалим сабактын максатын жана темасын тааныштырат. Ар бирибиз жолдо жүрүү эрежесин жакшы билүүгө тийишпиз. Көчөдө басуу өтө деле кыйын эмес, бирок шаарда жана айыл кыштактагы көчөлөрдөгү автомобилдер, автобус, троллейбустар тынымсыз ары-бери өтүп турушун баарыбыз көрүп, билип жүрөбүз. Мына ошол тынымсыз жүргөн түрдүү машиналардан этият (сак) болууга үйрөтүү баарыбыздын милдетибиз.
Машина айдоочулар эреже боюнча так жүрүүгө аракет кылышат. Себеби айдоочуларга жолдо жүрүүнүн эрежесин так окутуп, анан машина айдоо укугун беришет. Жалаң эле машина айдоочулардын жол эрежеси эмес, жөө жүргөн адамдардын да жолдо жүрүү эрежеси бар. Андыктан жол эрежесин окуп үйрөнүп, аны ар дайым так сактоо биздин милдет. Биз жөө жүрүү эрежесин так билбесек, анда жол эрежесин бузуп, көптөгөн кырсыкка кабылып өзүбүздүн өмүрүбүзгө, ден соолугубузга жана машина айдоочуга зыян алып келебиз. Светофордун ар бир жарыгы өзүнчө символдук мааниге ээ.
Жашыл жарык-бул өзү жашоонун жана ден соолуктун ошондой эле жашоодогу жолуң ар дайым ачык деген символду билдирет.
Сары жарык-бул адамды бөөдө кырсыктан сак болууга, жашоодо ар бир адамдын кылдат жашоосуна багыт берүүчү символдук белги болуп саналат. Ошондуктан биз окуп үйрөнүүчү жол эрежелери боюнча.
Эрежени бузбайбыз
Жолдо жүрүү өзүнчө
Кызык экен окусаң
Эрежени үйрөнсөң
Эркин басып жүрөсүң.
Декламация.
Жол үстүндө үч кабат
Илинген нурду карагын
Светофор деп коет
Эсиңе ал, өчүп жанганын.
Көңүлүңө илгиниң
Көчө шартын, дилгирим!
Шашкандардын шаарында
Не болоорун билгиниң.
Жанаша турган көзү бар,
Жакшылап айткан сөзү бар.
Кызыл, сары, жашыл да,
Так көргөзгөн жолу бар.
Ал эми темир жол аркылуу эмне жүрөт?
Укпасбек: ыйлайт
Ой бутум ай, бутум.
Айдоочу: (бутун кармалап көрүп)
Бутуң сынып калган тура,
Тез жеткизейин ооруканага.
Балдар: Паровоз.
Ооба, балдар анда биз темир жолдо жүргөн паровоз жөнүндө айта кетели.
Кыя бел, кыштак шаардан,
Шашып кетет паровоз.
Азык, түлүк, эл тартып
Бачым келет паровоз.
Темир жолго ойнобо!
Тепсебейт деп ойлобо.
Токтото албайт поездди
Темир жолдон алыс бол!
Бул айткандын баарысын
Эсиңерге тут балдар!
Мугалим:
Камырабай Укпасбек,
Топ ойноп жаткан жол жээгинде.
Ай, ай эмне болот эми
Чоң жолго ыргып кетти, мына, мына.
Машина келе жатат тигинде.
Укпасбек: (топтун артынан жүгүрөт)
(Машина Укпасбекти коюп кетет)
Ай, ай, ой, ой бутум ай, бутум.
Айдоочу: (машинаны токтотуп)
Ай, ай чунак бала,
Эмне болду сага?
Чоң жолдо коркпой,
Ойногонун кара.
Тирүүсүңбү, айланайын ай, айланайын.
Балдар: “Кырсык каш кабактын ортосунда”. Мына балдар жол жээгине ойнобогула!
Декломация:
Топ ойнобо чоң жолдо,
Машиналар көп өтпөс деп
Шашпай жүргүн көчөдө
Кокустук деген балакет.
Укпасбекти көрдүңөр
Эмне болгонун өзүңөр.
Жол жээгине ойнобо!
Кырсык болот ушундай.
Мыны менин колумдагы
Ала – була таягым да,
Жол кыймылын башкарат.
Сыйкырдуудай карачы.
Бала: Жолдо турган милиционер,
Жол эрежесин сактаган,
Азыр айтат силерге.
Жол эреже сабагын.
Милиционер:
Эгер мен далым салып,
Же турганда бетме-бет.
Анда досум ойлонбостон
Светофордун кызыл көзүн элестет.
Колум сунуп турсам тосуп
Ала-була таягымды
Тик жогору көтөргөндө.
Бала: Жол эрежеси ушундай.
Айткандарды туткула!
Жол эрежесин так окуп,
Жол кырсыкка кабылба.
Бала: Жол эрежени так билсек,
Кырсык болбойт эч качан
Өмүрүңө коркунуч
Алып келбейт эч качан.
Хор ырдоо:
“Жол эрежесин окуйбуз.”
Окуучунун ишмердүүлүгү.
Окуучулар жолдо жүрүү эрежесин сүрөттөр аркылуу таанып билүүгө үйрөнүшөт.
Талкулоо үчүн суроолор:
Мугалим окуучуларга өтүлгөн тема боюнча суроо берет.
Светофордун жөө жүргүнчүлөргө кандай пайдасы бар?
Жолдо жүрүү эрежесин кимдер сактоосу зарыл?
Жөө жүргүнчүлөр жолдун кайсы жеринен өтүүсү керек?
Окуучунун ишмердүүлүгү:
Окуучулар берилген суроого жооп берүүгө аракет кылышат.
Сабакты жыйынтыктоо:
Үйгө тапшырма берүү:
Мугалим окуучуларга үйгө тапшырма “Жолдо жүрүүнүн эрежелери!” боюнча кроосворд түзүп келүүнү тапшырма берет.
Предмети: Тарбиялык саат
Классы: 4-класс
Сабактын темасы: Жолдо жүрүү эрежелери.
Сабактын максаты:
- Окуучуларга жол эрежесин түшүндүрүү жана жол белгилерин так билүүгө үйрөтүү.
- Балдарды жолдо жүрүүдө тыкан алып жүрүүгө, көңүл бурууга, тартиптүүлүккө тарбиялоо.
- Ынтымактуулукка, жардамдашууга тарбияланышат.
Көрсөткүчтөр: Окуучулар максатка жетет деп билсек болот эгерде алар:
- Окуучулар жол эрежесин түшүнүшсө жана жол белгилерин так билүүгө үйрөнүшсө.
- Балдар өзүн-өзү жолдо жүрүүдө тыкан алып жүрүүгө, көңүл бурууга, тартиптүүлүккө тарбияланышса.
- Ынтымактуулукка, жардамдашууга тарбияланышса.
Уюштуруу. Мугалим окуучуларга жагымдуу маанай тартулоо менен саламдашат.
Окуучунун ишмердүүлүгү.
Окуучулар мугалим менен саламдашат.
Жаңы теманы түшүндүрүү.
Мугалим сабактын максатын жана темасын тааныштырат. Ар бирибиз жолдо жүрүү эрежесин жакшы билүүгө тийишпиз. Көчөдө басуу өтө деле кыйын эмес, бирок шаарда жана айыл кыштактагы көчөлөрдөгү автомобилдер, автобус, троллейбустар тынымсыз ары-бери өтүп турушун баарыбыз көрүп, билип жүрөбүз. Мына ошол тынымсыз жүргөн түрдүү машиналардан этият (сак) болууга үйрөтүү баарыбыздын милдетибиз.
Машина айдоочулар эреже боюнча так жүрүүгө аракет кылышат. Себеби айдоочуларга жолдо жүрүүнүн эрежесин так окутуп, анан машина айдоо укугун беришет. Жалаң эле машина айдоочулардын жол эрежеси эмес, жөө жүргөн адамдардын да жолдо жүрүү эрежеси бар. Андыктан жол эрежесин окуп үйрөнүп, аны ар дайым так сактоо биздин милдет. Биз жөө жүрүү эрежесин так билбесек, анда жол эрежесин бузуп, көптөгөн кырсыкка кабылып өзүбүздүн өмүрүбүзгө, ден соолугубузга жана машина айдоочуга зыян алып келебиз. Светофордун ар бир жарыгы өзүнчө символдук мааниге ээ.
Жашыл жарык-бул өзү жашоонун жана ден соолуктун ошондой эле жашоодогу жолуң ар дайым ачык деген символду билдирет.
Сары жарык-бул адамды бөөдө кырсыктан сак болууга, жашоодо ар бир адамдын кылдат жашоосуна багыт берүүчү символдук белги болуп саналат. Ошондуктан биз окуп үйрөнүүчү жол эрежелери боюнча.
Эрежени бузбайбыз
Жолдо жүрүү өзүнчө
Кызык экен окусаң
Эрежени үйрөнсөң
Эркин басып жүрөсүң.
Декламация.
Жол үстүндө үч кабат
Илинген нурду карагын
Светофор деп коет
Эсиңе ал, өчүп жанганын.
Көңүлүңө илгиниң
Көчө шартын, дилгирим!
Шашкандардын шаарында
Не болоорун билгиниң.
Жанаша турган көзү бар,
Жакшылап айткан сөзү бар.
Кызыл, сары, жашыл да,
Так көргөзгөн жолу бар.
Ал эми темир жол аркылуу эмне жүрөт?
Укпасбек: ыйлайт
Ой бутум ай, бутум.
Айдоочу: (бутун кармалап көрүп)
Бутуң сынып калган тура,
Тез жеткизейин ооруканага.
Балдар: Паровоз.
Ооба, балдар анда биз темир жолдо жүргөн паровоз жөнүндө айта кетели.
Кыя бел, кыштак шаардан,
Шашып кетет паровоз.
Азык, түлүк, эл тартып
Бачым келет паровоз.
Темир жолго ойнобо!
Тепсебейт деп ойлобо.
Токтото албайт поездди
Темир жолдон алыс бол!
Бул айткандын баарысын
Эсиңерге тут балдар!
Мугалим:
Камырабай Укпасбек,
Топ ойноп жаткан жол жээгинде.
Ай, ай эмне болот эми
Чоң жолго ыргып кетти, мына, мына.
Машина келе жатат тигинде.
Укпасбек: (топтун артынан жүгүрөт)
(Машина Укпасбекти коюп кетет)
Ай, ай, ой, ой бутум ай, бутум.
Айдоочу: (машинаны токтотуп)
Ай, ай чунак бала,
Эмне болду сага?
Чоң жолдо коркпой,
Ойногонун кара.
Тирүүсүңбү, айланайын ай, айланайын.
Балдар: “Кырсык каш кабактын ортосунда”. Мына балдар жол жээгине ойнобогула!
Декломация:
Топ ойнобо чоң жолдо,
Машиналар көп өтпөс деп
Шашпай жүргүн көчөдө
Кокустук деген балакет.
Укпасбекти көрдүңөр
Эмне болгонун өзүңөр.
Жол жээгине ойнобо!
Кырсык болот ушундай.
Мыны менин колумдагы
Ала – була таягым да,
Жол кыймылын башкарат.
Сыйкырдуудай карачы.
Бала: Жолдо турган милиционер,
Жол эрежесин сактаган,
Азыр айтат силерге.
Жол эреже сабагын.
Милиционер:
Эгер мен далым салып,
Же турганда бетме-бет.
Анда досум ойлонбостон
Светофордун кызыл көзүн элестет.
Колум сунуп турсам тосуп
Ала-була таягымды
Тик жогору көтөргөндө.
Бала: Жол эрежеси ушундай.
Айткандарды туткула!
Жол эрежесин так окуп,
Жол кырсыкка кабылба.
Бала: Жол эрежени так билсек,
Кырсык болбойт эч качан
Өмүрүңө коркунуч
Алып келбейт эч качан.
Хор ырдоо:
“Жол эрежесин окуйбуз.”
Окуучунун ишмердүүлүгү.
Окуучулар жолдо жүрүү эрежесин сүрөттөр аркылуу таанып билүүгө үйрөнүшөт.
Талкулоо үчүн суроолор:
Мугалим окуучуларга өтүлгөн тема боюнча суроо берет.
Светофордун жөө жүргүнчүлөргө кандай пайдасы бар?
Жолдо жүрүү эрежесин кимдер сактоосу зарыл?
Жөө жүргүнчүлөр жолдун кайсы жеринен өтүүсү керек?
Окуучунун ишмердүүлүгү:
Окуучулар берилген суроого жооп берүүгө аракет кылышат.
Сабакты жыйынтыктоо:
Үйгө тапшырма берүү:
Мугалим окуучуларга үйгө тапшырма “Жолдо жүрүүнүн эрежелери!” боюнча кроосворд түзүп келүүнү тапшырма берет.
Кенжебек кызы Аида, №6 Саякбай Каралаев атындагы орто мектеби, башталгыч класс мугалими.
Ысык-Көл облусу, Балыкчы шаары