Фаззаг сочинение на осетинском

Нывафыст

Ногæй та нæм æрцыдис фæззæг.

Æнтæф фæсаст æмæ адæймаг æппæт йæ буарæй æнкъары сатæг уæлдæфы æхцондзинад. Хур арвыл хуссарæрдæм акъул æмæ раздæрау нал æндавы зæхмæ. Йæ тынтæ судзгæ нал кæнынц, фæлæ ныр сæ рæвдаугæ хъармæй узæлынц, æрдзы кæдæм æххæссынц, уыдоныл. Æртыхсынц зайæгойтыл, цыма сын сæ цъæх хуызæн хæрзбон зæгъынмæ фæхъавынц, уыйау. Арвыл тар уæззау мигътæ арæхдæр зынын райдыдтой æмæ сæ уагæй æмбарын кæнынц, фæззæг йæ тыхы кæй цæуы, хуры хъарм тынтæн сæ фæндаг ахгæнынц царддæттæг зæхмæ æмæ та фæстæмæ сæхи айсынц арвы кæрæттæм. Фæлæ уыцы рæстæг бирæ нæ ахæссы, ногæй та ракæсы хур райгæйæ æмæ барухс вæййынц бæлæсты, зайæгойты зæрдæтæ, сæхи цингæнгæйæ банкъусынц, нырма уазал чи нæ хæссы, уыцы дымгæйы æрбаныдзæвдæй.

Гъе, фæлæ сæ царды кæрон æввахс кæны, сæумæрайсомы уазал йæ дæрзæг арм кæуыл æруадзы, уыцы сыфтæртæн. Иутæ дзы фæивтой сæ хуыз, фæбур сты æмæ фæлмæн дымгæйы æрбаныдзæвдæй нырризынц, ныззыр-зыр кæнынц сæ мидбынаты, сæ уддыл ма дæндагæй бæргæ ныххæцыдысты, фæлæ…къалиутæй фæиппæрд вæййынц æмæ зæххыл æнцойад ссарынц. Афтæ згъæлынц кæрæдзийы фæстæ æмæ зæххы сыгъзæринхуыз гауызы бын æркæнынц.

Цæй диссаг у фæззыгон нæ хæхбæсты æрдз… мин-мин хуыз дарæсы йæхи сфæлыста æмæ фæлгæсы нæртон æфсинау, йæ бæркад адæмыл рæдауæй таугæйæ. Дардыл йæ цæст хæссы, цыма йын ххæххон рагуазæлттæ æппындæр ницы хъом сты, уыйау. Бонтæ куыд цæуынц, афтæ йæ цъæххуыз ивы сыгъзæрин хуызмæ. Уыцы бур зæрин хуыз ын цыбыр рæстæгмæ кæй у, уый бæргæ зоны, фæлæ уæддæр у сæрыстыр, æмæ нæ ивы йæ райзæрдæйы уаг. Гъе, фæлæ куыдфæнды ма уа, уæддæр алы зайæгой дæр æнкъары, фæззыгон бонтæй иу иннæмæй уазалдæр кæй у æмæ фæззæджы æрбалæудимæ кæй æрцыдис сæ адзал.

Æнусон бæлæстæ сæ хомысджын цæнгты ныууигъынц æмæ æнæвгъауæй æрызгъалынц зæхмæ сæ сыфтæртæ… фæлæ, æвæццæгæн, уыдонæн нæ вæййынц хуымæтæджы сыфтæртæ, фæлæ вæййынц, схъæлбæрзæй хъæды къохы бæлæсты цæсты сыгтæ, тагъд сæ фæлыст кæй азгъæлдзæн æмæ бынтон бæгънæгæй, æгъуызæй кæй аззайдзысты, ууыл хъынцъымы цæссыгтæ.

Уæдæ куыд не сты диссаг Ирыстоны быдыртæ дæр: сæрвæтты кæрдæг сихсыди æмæ фосæн фæзын ис сæхи æфсадын. Æрдз цыма æрæнкъард, йæ хъус адардта уазал зымæджы ’рдæм. Уалдзæг ын цы æхсидгæ цард радта, уый цадæггай нымæгæй нымæгдæр кæны. Æрмæст ма алчидæр тыхсы ууыл, цæмæй зымæгмæ йæхи бацæттæ кæна. Адæймаджы хъуыдытæ дæр вæййынц уыимæ баст. Афæдзы ацы афон тыллæг æфснайыны афон у, æмæ зæхкусæг тагъд кæны йæ тыллæг æфснайыныл. Цæмæй йæ карз зымæг æдзæттæйæ ма æрыййафа.

…Уæлдæфы разыны адæймаджы хъарм комулæфт, хæххон хъæуты цæрджыты уæлхæдзæрттæй уæларвмæ, æзфæраздæронæй згъорынц фæздæ-джы хъуымбылтæ, адæймаджы йæхимæ æрбасайы хъарм пец, æрæнкъард вæййы зæрдæ… Фæстейæ аззадысты сæрдыгон тæвд бонтæ, рагвæззæджы хурбонтæ, ныр та фæззæг йæ бартæ йæхимæ райста æххæстæй æмæ ма иуæй-иу хатт хуры рæвдаугæ хъарм тынтæ, кæд зæрдыл æрлæууын кæнынц ивгъуыд бонтæ, уæддæр уайтагъд асæтты сæ тых, амбæхсынц тар мигъты ’хсæн æмæ уæлдæфы æрзилдух кæны фæззæджы комулæфт. Фæззæг цæуы. Æввахсæй æввахсдæр кæны уазал зымæг…

Æрдзы ацы хуызивæнтæй алы адæймаджы зæрдæйы дæр сæвзæры æндæр æмæ æндæр æнкъарæнтæ. Æрдзы фæззыгон хуызæй йæ зæрдæ кæмæн райы, йæ алæмæтаджы фæлыстæй æхцондзинад сты райсы, сæумæрайсомы халасæппæрсты йæ къæхтæ бауымæл кæнынæй æхцондзинад чи райста, æмæ фæззыгон дымгæйы сыгъдæг уæлдæфмæ йæ зæрдæйы монцтæ кæмæн райхæлынц, уыдонæй дæн æз дæр…

Фæззæг… сыгъзæрин æвдылд фæззæг… куыстуарзаг адæймаджы зæрдæ йæ афæдзы куыстæй куы фæрухс кæны, афæдзы уыцы афон.

Эхх, искуы ма хæххон уыгæрдæнтæ байдзаг уыдзысты хосдзæуттæй æмæ сæ зард, сæ хъæлæба кæмтты хæхты араудзæн… Фæскуыст хъазтизæрты, уæларвмæхъуысæг ирон фæндыры зæлтæй бахъæлдзæг уыдзæн зæрдæ…

Урочы ныхасы  темæ: Фæззæг. Грамматикон темæ: Номдар.

Урочы тип: Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын æмæ бафидар кæнын.

Урочы нысантæ:

• Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын.

Урочы хæстæ:

Ахуырадон хæс:

• Рацыд темæйæ дзырдтæй пайда кæнын дзургæ ныхасы.

Рæзынгæнæн хæс:

• Ахуыр кæнын чингуытæй хъæугæ информаци исын, уæлмхасæн æрмæг агурын,  кæй базыдтой , уыцы информацийæн аргъ кæнын æмæ хатдзæгтæ кæнын.

Хъомыладон:

• Хибарæй кусынын æфтауын

Урочы пълан:

• Ахуырмæ сразæнгард кæнын.

Орг момент.

Уæ бон хорз, ахуырдзаутæ!

Æгас цу ахуыргæнæг!

Салам раттæм нæ уазджытæн.

Речевая зарядка. Дзургæ ныхасыл куыст.

Радгæсы ныхас.

Абон æз радгæс дæн. Мæ ном….Мæ  мыггаг….Абон дыццæг у. Ныртæккæ нæм ирон æвзаджы урок ис. Абон къласы не  сты ………….. Нæ къорд цæттæ у урочы кусынмæ.

Слайд № 1

Цавæр зæрдæйы уагимæ æрбацыдыстут абон урокмæ, уый базонын мæ фæнды. Уæ  разы цы сыфтæ ис, уыдоныл сныв кæнут ацы нывтæй уæ зæрдæмæ кæцы цæуы фылдæр.

Слайд №2        

Абон нын нæ урочы æххуыс кæндзæн гыццыл Нывгæнæг.

Ах.-Райста лæппу ахорæнтæ æмæ райдыдта ныв кæнын. Сныв кодта бæлæстæ, бæлæсты æрæппæрста сыфтæртæ. Йæ зæрдæмæ тынг цæуынц сырх, бур, кæрдæгхуыз ахорæнты хуызтæ. Йæ куыст куы фæци, уæд ын рауадис мæнæ ахæм ныв.

Æрбакæсут-ма йæм цы дзы рауадис? Фæззæг, хъæд, фæззыгон хъæд

Гыццыл нывгæнæг сныв кодта ФÆЗЗÆГ. Уæдæ абон нæ урочы дзурдзыстæм фæззæгыл. Нæ зæрдыл æрлæууын кæндзыстæм цы æрмæг рацыдыстæм, уый. Цы базыдтам фæззæджы тыххæй, цавæр ног дзырдтимæ базонгæ стæм.

Райдайæм мыртæ раст æмæ сыгъдæгдзурыныл куыстæй.

Слайд № 5, 6, 7, 8

Цавæр афæзы афон уынут нывы?

Ныртæккæ та цавæр афæдзы афон у?

Боныхъæд та цавæр  у абон?

Цæмæй базонæм фæззæг ралæууыд, уый?

Иннæ афæдзы афонтæй цæмæй хицæн кæны?

(Сывæллæтты дзуæппытæ) бæлæсты сыфтæр фæбур вæййы, сыфтæ згъæлынц зæхмæ, бон фæцыбырдæр вæййы, фæуазалдæр вæййы,  мæргътæ атæхынц хъарм бæстæм…….

Цæмæй нæ куыст æнцондæр æмæ хъæлдзæгдæр цæуа, уый тыххæй иугыццыл аулæфæм æмæ нæ зæрдæтæ бахъæлдзæг кæнæм зарæгæй.

Слайд № 10

Зарæг «Фæззæг». Ацы зарæджы ныхас цæуыл цæуы? Фæззæгыл.

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл фæззæджы мæйтæ.

Слайд  №5

Слайд № 6 Иухатт ма сæ зæгъæм иумæ

Сентябрь   рухæны мæй

Октябрь    кæфты мæй

Ноябрь      Джеоргуыбайы мæй

Цал сты фæззæджы мæйтæ?

Ныртæккæ цавæр мæй у? Джеоргуыбайы мæй.

Цæмæн схуыдтой ацы мæй Джеоргуыбайы мæй?

Адæм бафснайынц сæ фæллой сæ куыстытæ  конд  фесты æмæ сæ равдæлы куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæм.

Рацыд  лексикæ зæрдыл æрлæууын кæнын.

Хæдзармæ куыст бафæрсын. 1 къордæн лæвæрд уыдис ахæм хæс: Ссарын цыбыр хъусынгæнинæгтæ фæззæджы тыххæй, куыд аивы æрдз, куыд цæттæ кæнынц сæхи хъæды цæрæгойтæ фæззæджы зымæджы æрцыдмæ.

Сывæллæттæ кæсынц сæ цыбыр радзырдтæ.

Текстимæ кусын.

Æркæсут- ма нывмæ.

Куыд уæм кæсы цæуыл цæудзæн ныхас тексты?

    ____________________________________________________________

Иухатт хъӕды сывӕллӕттӕ ссардтой ӕхсӕрӕджы фӕззыгон ӕвӕрӕнтӕ. Амбырд сӕ кодтой ӕмӕ сӕ семӕ рахастой. Уалынмӕ бӕласы цъуппыл фӕзынди ӕхсӕрӕг. Бӕласӕй дуры сӕрмӕ ӕргӕпп кодта, стӕй та фӕстӕмӕ бӕласмӕ. Афтӕ цалдӕр хатты. Стӕй уӕд мардӕй сӕ цурмӕ ӕрхауди. Йӕ ӕвӕрӕнтӕ йын ахастой, уый куы бамбӕрста, уӕд йӕ гыццыл зӕрдӕ атыдта.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Цавæр цæрæгойыл цыди ныхас тексты? Уæ хъуыдытæ раст разындысты…..

Æхсæрæг йæхи зымæгмæ куыд цæттæ кæны?

Цы базыдтам ногæй ацы текстæй? Æхсæрæгыл цы æрцыди?

Æрдзы мидæг алцыдæр у бæлвырд фæткæвæрдмæ гæсгæ арæзт, æмæ уыцы фæткæн халæн нæй. Куыд уæм кæсы сывæллæттæ барæй рахастой æхсæрæджы æвæрæнтæ? Нæææ…..нæ йæ зыдтой…..Цæмæй ахæм æнæрхъуыды хабæрттæ ма кæна адæймаг, уый тыххæй цы хъæуы? Ахуыр кæнын….

Æмæ уæм æрдззоныны уроктæ куы вæййы, уæд лæмбынæгдæр ахуыр кæнын цæрæгойты царды тыххæй æрмæг

Æрхъуыды ма йын кæнæм сæргонд.

Грамматикон хæслæвæрд

Ссарут тексты ахæм дзырдтæ, кæцытæ дзуапп дæттынц фæрстытæн Чи? Цы?

Цавæр ныхасы хæйттæ сты?

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл цы базыдтам номдары тыххæй.

Слайд № 13 — 17

Номдар дзуапп дæтты фæрстытæн

Номдарæн ис дыууæ нымæцы

Номдар тасындзæг кæны хауæнтæм гæсгæ

Фысгæ куыст

Ссарут  тексты номдартæ бирæон нымæцы – сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут –ма тексты номдартæ номон иууон æмæ бирæон нымæцы   – зæрдæ сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут –ма тексты номдартæ гуырынон хауæны — хъæды, бæласы, дуры.

Ссарут тексты номдар  æддагбынатон хауæны – цъуппыл

Ссарут тексты номдар иртæстон хауæны – бæласæй

Ссарут тексты номдартæ арæзтон хауæны – бæласмæ

Урочы кæрон:

Цавæр афæдзы афоныл дзырдтам абон  нæ урочы?

 Слайд № 18

Фæззæджы фæстæ та цавæр афæдзы афон ралæудзæн?

Уæдæ иннæ урочы та дзурдзыстæм афæдзы афон ЗЫМÆГЫЛ, зонгæ кæндзыстæм ног дзырдтимæ æмæ ног цымыдисаг хабæрттимæ.

Хæрзбон зæгъæм фæззæгæн. Иннæ аз та нæ дзæбæхæй æрæййафæд æмæ та нын нæ фынгтæ йæ бæркадæй срæсугъд кæнæд.

Абон нæ урок фæци. Æмæ уæ куыстæн уæхæдæг аргъ скæнут. Уæ сыфтыл сныв кæнут. Цавæр зæрдæйы уагимæ цæут урокæй.

Æрцауындзут сæ фæйнæгыл.

Слайд №1

                          Контролон 
куыст.

                                   
1вариант

Нысантæ:

                 1.Скъоладзаутæ  лексикон — грамматикон   æрмæг 
куыд     

                             бамбæрстой, 
уый  сбæрæг  кæнын.

                         2.Ныхасы 
рæзтыл  бакусын.

              Урочы   
методикон  арæзт:

 1.Организацион  хай.

2.Ахуыргæнæджы 
разныхас.

    Скъоладзаутæн 
бамбарын  кæнын   контролон   куысты  хæстæ.

 3.Контролон  куыст  фыссын.

  Хæстæ:

1Ратæлмац 
кæнын  текст.

 Бæлæсты 
сыфтæр  бур, сырх,  морæ  хуызтæй. æрттывта 
фæззыгон

  хурмæ .  …

2. Дзуапп  раттын  фæрстытæн.

    1.К­æм цардысты
Агуындæйы мад  æмæ фыд?

    2. Кæимæ  баззад
Агуындæ?

    3.Агуындæ 
скъолайы  цы  загъта  Зæринæйæн?

 3.Ратæлмац  кæнут:

     1.  После  уроков
девочки  пошли  к  Зарине.

2.    
Девочки  с  аппетитом  поели.

  4.Баххæст 
кæнут  хъуыдыйæдтæ
.

      1.Фæззæг 
куы   ралæууыд ,  уæд  бæлæсты  сыфтæр  …  
зæхмæ.

      2. …  …  хорз 
хæлæрттæ  вæййынц  иумæ.

      3.Хистæры 
ныхасмæ  хъусын  …  .

      4.Фылдæр 
дæ  чи  уарзы,  уый  …  фæут.

                                     
 Контролон  куыст.

                                   
2 вариант

Нысантæ:

                 1.Скъоладзаутæ  лексикон — грамматикон   æрмæг 
куыд    

                            
бамбæрстой,  уый  сбæрæг  кæнын.

                         2.Ныхасы 
рæзтыл  бакусын.

              Урочы    методикон  рацарæзт:

 1.Организацион  хай.

2.Ахуыргæнæджы 
разныхас.

    Скъоладзаутæн 
бамбарын  кæнын   контролон   куысты  хæстæ.

 3.Контролон  куыст  фыссын.

  Хæстæ:

             
1.Ратæлмац  кæнын  текст.

   Зæринæ  йын 
загъта: 

  — Æз  дæр  дын 
урокты  фæстæ  феххуыс  кæндзынæн.  …   …  .

   2. Дзуапп  раттут  фæрстытæн.

    1 Агуындæ 
скъолайы  цы  загъта  Зæринæйæн?

    2.Куыд  баххуыс  кодтой 
чызджытæ  зæронд  усæн?

    3.Куыд  раарфæ 
кодта  нана  чызгæн?

 3.Ратæлмац  кæнут:

    1.Агунда  сказала  своей 
подруге  Зарине,  что  после  занятий  будет

        убирать  листья .

    2.Девочка  осталась  в 
селе  с  бабушкой  и  дедушкой.

  4.Баххæст 
кæнут  хъуыдыйæдтæ .

      1. Кæд  нырма 
фæззæджы  райдайæн  у, уæддæр 
бæлæстæй

          сыфтæр … .

      2.Æцæг 
хæлар  уый  у ,  …  …   дæ  разы  чи  æрбалæууа.

      3.Ацы  бырон  …  
ахæссын   …   .

      4.Мæ   …   у, 
мæ  хъæбул! 

.

ФÆЗЗÆГ

Ногæй та нæм æрцыдис фæззæг.

Æнтæф фæсаст æмæ адæймаг æппæт йæ буарæй æнкъары сатæг уæлдæфы æхцондзинад. Хур арвыл хуссарæрдæм акъул æмæ раздæрау нал æндавы зæхмæ. Йæ тынтæ судзгæ нал кæнынц, фæлæ ныр сæ рæвдаугæ хъармæй узæлынц, æрдзы кæдæм æххæссынц, уыдоныл. Æртыхсынц зайæгойтыл, цыма сын сæ цъæх хуызæн хæрзбон зæгъынмæ фæхъавынц, уыйау. Арвыл тар уæззау мигътæ арæхдæр зынын райдыдтой æмæ сæ уагæй æмбарын кæнынц, фæззæг йæ тыхы кæй цæуы, хуры хъарм тынтæн сæ фæндаг ахгæнынц царддæттæг зæхмæ æмæ та фæстæмæ сæхи айсынц арвы кæрæттæм. Фæлæ уыцы рæстæг бирæ нæ ахæссы, ногæй та ракæсы хур райгæйæ æмæ барухс вæййынц бæлæсты, зайæгойты зæрдæтæ, сæхи цингæнгæйæ банкъусынц, нырма уазал чи нæ хæссы, уыцы дымгæйы æрбаныдзæвдæй.

Гъе, фæлæ сæ царды кæрон æввахс кæны, сæумæрайсомы уазал йæ дæрзæг арм кæуыл æруадзы, уыцы сыфтæртæн. Иутæ дзы фæивтой сæ хуыз, фæбур сты æмæ фæлмæн дымгæйы æрбаныдзæвдæй нырризынц, ныззыр-зыр кæнынц сæ мидбынаты, сæ уддыл ма дæндагæй бæргæ ныххæцыдысты, фæлæ…къалиутæй фæиппæрд вæййынц æмæ зæххыл æнцойад ссарынц. Афтæ згъæлынц кæрæдзийы фæстæ æмæ зæххы сыгъзæринхуыз гауызы бын æркæнынц.

Цæй диссаг у фæззыгон нæ хæхбæсты æрдз… мин-мин хуыз дарæсы йæхи сфæлыста æмæ фæлгæсы нæртон æфсинау, йæ бæркад адæмыл рæдауæй таугæйæ. Дардыл йæ цæст хæссы, цыма йын ххæххон рагуазæлттæ æппындæр ницы хъом сты, уыйау. Бонтæ куыд цæуынц, афтæ йæ цъæххуыз ивы сыгъзæрин хуызмæ. Уыцы бур зæрин хуыз ын цыбыр рæстæгмæ кæй у, уый бæргæ зоны, фæлæ уæддæр у сæрыстыр, æмæ нæ ивы йæ райзæрдæйы уаг. Гъе, фæлæ куыдфæнды ма уа, уæддæр алы зайæгой дæр æнкъары, фæззыгон бонтæй иу иннæмæй уазалдæр кæй у æмæ фæззæджы æрбалæудимæ кæй æрцыдис сæ адзал.

Æнусон бæлæстæ сæ хомысджын цæнгты ныууигъынц æмæ æнæвгъауæй æрызгъалынц зæхмæ сæ сыфтæртæ… фæлæ, æвæццæгæн, уыдонæн нæ вæййынц хуымæтæджы сыфтæртæ, фæлæ вæййынц, схъæлбæрзæй хъæды къохы бæлæсты цæсты сыгтæ, тагъд сæ фæлыст кæй азгъæлдзæн æмæ бынтон бæгънæгæй, æгъуызæй кæй аззайдзысты, ууыл хъынцъымы цæссыгтæ.

Уæдæ куыд не сты диссаг Ирыстоны быдыртæ дæр: сæрвæтты кæрдæг сихсыди æмæ фосæн фæзын ис сæхи æфсадын. Æрдз цыма æрæнкъард, йæ хъус адардта уазал зымæджы ‘рдæм. Уалдзæг ын цы æхсидгæ цард радта, уый цадæггай нымæгæй нымæгдæр кæны. Æрмæст ма алчидæр тыхсы ууыл, цæмæй зымæгмæ йæхи бацæттæ кæна. Адæймаджы хъуыдытæ дæр вæййынц уыимæ баст. Афæдзы ацы афон тыллæг æфснайыны афон у, æмæ зæхкусæг тагъд кæны йæ тыллæг æфснайыныл. Цæмæй йæ карз зымæг æдзæттæйæ ма æрыййафа.

…Уæлдæфы разыны адæймаджы хъарм комулæфт, хæххон хъæуты цæрджыты уæлхæдзæрттæй уæларвмæ, æзфæраздæронæй згъорынц фæздæ-джы хъуымбылтæ, адæймаджы йæхимæ æрбасайы хъарм пец, æрæнкъард вæййы зæрдæ… Фæстейæ аззадысты сæрдыгон тæвд бонтæ, рагвæззæджы хурбонтæ, ныр та фæззæг йæ бартæ йæхимæ райста æххæстæй æмæ ма иуæй-иу хатт хуры рæвдаугæ хъарм тынтæ, кæд зæрдыл æрлæууын кæнынц ивгъуыд бонтæ, уæддæр уайтагъд асæтты сæ тых, амбæхсынц тар мигъты ‘хсæн æмæ уæлдæфы æрзилдух кæны фæззæджы комулæфт. Фæззæг цæуы. Æввахсæй æввахсдæр кæны уазал зымæг…

Æрдзы ацы хуызивæнтæй алы адæймаджы зæрдæйы дæр сæвзæры æндæр æмæ æндæр æнкъарæнтæ. Æрдзы фæззыгон хуызæй йæ зæрдæ кæмæн райы, йæ алæмæтаджы фæлыстæй æхцондзинад сты райсы, сæумæрайсомы халасæппæрсты йæ къæхтæ бауымæл кæнынæй æхцондзинад чи райста, æмæ фæззыгон дымгæйы сыгъдæг уæлдæфмæ йæ зæрдæйы монцтæ кæмæн райхæлынц, уыдонæй дæн æз дæр …

Фæззæг… сыгъзæрин æвдылд фæззæг… куыстуарзаг адæймаджы зæрдæ йæ афæдзы куыстæй куы фæрухс кæны, афæдзы уыцы афон.

Эхх, искуы ма хæххон уыгæрдæнтæ байдзаг уыдзысты хосдзæуттæй æмæ сæ зард, сæ хъæлæба кæмтты хæхты араудзæн… Фæскуыст хъазтизæрты, уæларвмæхъуысæг ирон фæндыры зæлтæй бахъæлдзæг уыдзæн зæрдæ…

Источник

Презентация по осетинскому языку «Фаззаг» «Цавар? Цыхуызан»

Описание презентации по отдельным слайдам:

Чи тагъддæр? Бæркад- Фæззæг- Къæвда- Дон- Сыф- Ад-

Чи тагъддæр? Бæркад-бæркадджын Фæззæг-фæззыгон Къæвда-къæвдаджын Дон-донджын Сыф-сыфтæрджын Ад-адджын

Хъазт «Базон сыфты бын цы хæслæвæрд ис?»

Бæрæггонд дзырдтæ равзар дзырды хæйттæм гæсгæ бон фæцыбыр

Уалдзæг рæсугъд у, фæззæг хъæздыг

________ __________ __ __ __ __. __________

Чи растдæр? Фæззæг куы ралæууыдис, афтæ цъиутæ хъарм бæстæм тæхын райдыдтой Фæззæг куыддæр ралæууыдис, уæдмæ тыллæг бафснайын хъæуы Цалынмæ уазал зымæг нæ ралæууыдис, уæд бонтæ фæцыбыр сты

Хъазт «Раст у æви нæ?»

Чи цыргъзонддæр? цæхæрадон

Номер материала: ДБ-297357

Не нашли то что искали?

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Подарочные сертификаты

Ответственность за разрешение любых спорных моментов, касающихся самих материалов и их содержания, берут на себя пользователи, разместившие материал на сайте. Однако администрация сайта готова оказать всяческую поддержку в решении любых вопросов, связанных с работой и содержанием сайта. Если Вы заметили, что на данном сайте незаконно используются материалы, сообщите об этом администрации сайта через форму обратной связи.

Все материалы, размещенные на сайте, созданы авторами сайта либо размещены пользователями сайта и представлены на сайте исключительно для ознакомления. Авторские права на материалы принадлежат их законным авторам. Частичное или полное копирование материалов сайта без письменного разрешения администрации сайта запрещено! Мнение администрации может не совпадать с точкой зрения авторов.

Источник

По осетинскому языку фаззаг ирыстоны

урок осетинского языка по теме Осень

план-конспект урока на тему

урок осетинского языка в начальной школе 4 класс по теме Фаззаг- Осень

Скачать:

Предварительный просмотр:

Урочы ныхасы темæ: Фæззæг. Грамматикон темæ: Номдар.

Урочы тип: Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын æмæ бафидар кæнын.

Уæ бон хорз, ахуырдзаутæ!

Æгас цу ахуыргæнæг!

Салам раттæм нæ уазджытæн.

Речевая зарядка. Дзургæ ныхасыл куыст.

Абон æз радгæс дæн. Мæ ном….Мæ мыггаг….Абон дыццæг у. Ныртæккæ нæм ирон æвзаджы урок ис. Абон къласы не сты ………….. Нæ къорд цæттæ у урочы кусынмæ.

Цавæр зæрдæйы уагимæ æрбацыдыстут абон урокмæ, уый базонын мæ фæнды. Уæ разы цы сыфтæ ис, уыдоныл сныв кæнут ацы нывтæй уæ зæрдæмæ кæцы цæуы фылдæр.

Абон нын нæ урочы æххуыс кæндзæн гыццыл Нывгæнæг.

Ах.-Райста лæппу ахорæнтæ æмæ райдыдта ныв кæнын. Сныв кодта бæлæстæ, бæлæсты æрæппæрста сыфтæртæ. Йæ зæрдæмæ тынг цæуынц сырх, бур, кæрдæгхуыз ахорæнты хуызтæ. Йæ куыст куы фæци, уæд ын рауадис мæнæ ахæм ныв.

Æрбакæсут-ма йæм цы дзы рауадис? Фæззæг, хъæд, фæззыгон хъæд

Гыццыл нывгæнæг сныв кодта ФÆЗЗÆГ. Уæдæ абон нæ урочы дзурдзыстæм фæззæгыл. Нæ зæрдыл æрлæууын кæндзыстæм цы æрмæг рацыдыстæм, уый. Цы базыдтам фæззæджы тыххæй, цавæр ног дзырдтимæ базонгæ стæм.

Райдайæм мыртæ раст æмæ сыгъдæгдзурыныл куыстæй.

Цавæр афæзы афон уынут нывы?

Ныртæккæ та цавæр афæдзы афон у?

Боныхъæд та цавæр у абон?

Цæмæй базонæм фæззæг ралæууыд, уый?

Иннæ афæдзы афонтæй цæмæй хицæн кæны?

(Сывæллæтты дзуæппытæ) бæлæсты сыфтæр фæбур вæййы, сыфтæ згъæлынц зæхмæ, бон фæцыбырдæр вæййы, фæуазалдæр вæййы, мæргътæ атæхынц хъарм бæстæм…….

Цæмæй нæ куыст æнцондæр æмæ хъæлдзæгдæр цæуа, уый тыххæй иугыццыл аулæфæм æмæ нæ зæрдæтæ бахъæлдзæг кæнæм зарæгæй.

Зарæг «Фæззæг». Ацы зарæджы ныхас цæуыл цæуы? Фæззæгыл.

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл фæззæджы мæйтæ.

«Инновационный урок.» учебно-методический материал

Слайд № 6 Иухатт ма сæ зæгъæм иумæ

Сентябрь рухæны мæй

Ноябрь Джеоргуыбайы мæй

Цал сты фæззæджы мæйтæ?

Ныртæккæ цавæр мæй у? Джеоргуыбайы мæй.

Цæмæн схуыдтой ацы мæй Джеоргуыбайы мæй?

Адæм бафснайынц сæ фæллой сæ куыстытæ конд фесты æмæ сæ равдæлы куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæм.

Рацыд лексикæ зæрдыл æрлæууын кæнын.

Хæдзармæ куыст бафæрсын. 1 къордæн лæвæрд уыдис ахæм хæс: Ссарын цыбыр хъусынгæнинæгтæ фæззæджы тыххæй, куыд аивы æрдз, куыд цæттæ кæнынц сæхи хъæды цæрæгойтæ фæззæджы зымæджы æрцыдмæ.

Сывæллæттæ кæсынц сæ цыбыр радзырдтæ.

Куыд уæм кæсы цæуыл цæудзæн ныхас тексты?

Иухатт хъӕды сывӕллӕттӕ ссардтой ӕхсӕрӕджы фӕззыгон ӕвӕрӕнтӕ. Амбырд сӕ кодтой ӕмӕ сӕ семӕ рахастой. Уалынмӕ бӕласы цъуппыл фӕзынди ӕхсӕрӕг. Бӕласӕй дуры сӕрмӕ ӕргӕпп кодта, стӕй та фӕстӕмӕ бӕласмӕ. Афтӕ цалдӕр хатты. Стӕй уӕд мардӕй сӕ цурмӕ ӕрхауди. Йӕ ӕвӕрӕнтӕ йын ахастой, уый куы бамбӕрста, уӕд йӕ гыццыл зӕрдӕ атыдта.

Цавæр цæрæгойыл цыди ныхас тексты? Уæ хъуыдытæ раст разындысты…..

Æхсæрæг йæхи зымæгмæ куыд цæттæ кæны?

Цы базыдтам ногæй ацы текстæй? Æхсæрæгыл цы æрцыди?

Æрдзы мидæг алцыдæр у бæлвырд фæткæвæрдмæ гæсгæ арæзт, æмæ уыцы фæткæн халæн нæй. Куыд уæм кæсы сывæллæттæ барæй рахастой æхсæрæджы æвæрæнтæ? Нæææ…..нæ йæ зыдтой….. Цæмæй ахæм æнæрхъуыды хабæрттæ ма кæна адæймаг, уый тыххæй цы хъæуы? Ахуыр кæнын….

Æмæ уæм æрдззоныны уроктæ куы вæййы, уæд лæмбынæгдæр ахуыр кæнын цæрæгойты царды тыххæй æрмæг

Æрхъуыды ма йын кæнæм сæргонд.

Ссарут тексты ахæм дзырдтæ, кæцытæ дзуапп дæттынц фæрстытæн Чи? Цы?

Цавæр ныхасы хæйттæ сты?

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл цы базыдтам номдары тыххæй.

Номдар дзуапп дæтты фæрстытæн

Номдарæн ис дыууæ нымæцы

Номдар тасындзæг кæны хауæнтæм гæсгæ

Ссарут тексты номдартæ бирæон нымæцы – сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут –ма тексты номдартæ номон иууон æмæ бирæон нымæцы – зæрдæ сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут тексты номдар æддагбынатон хауæны – цъуппыл

Ссарут тексты номдар иртæстон хауæны – бæласæй

Ссарут тексты номдартæ арæзтон хауæны – бæласмæ

Цавæр афæдзы афоныл дзырдтам абон нæ урочы?

Фæззæджы фæстæ та цавæр афæдзы афон ралæудзæн?

Уæдæ иннæ урочы та дзурдзыстæм афæдзы афон ЗЫМÆГЫЛ, зонгæ кæндзыстæм ног дзырдтимæ æмæ ног цымыдисаг хабæрттимæ.

Хæрзбон зæгъæм фæззæгæн. Иннæ аз та нæ дзæбæхæй æрæййафæд æмæ та нын нæ фынгтæ йæ бæркадæй срæсугъд кæнæд.

Абон нæ урок фæци. Æмæ уæ куыстæн уæхæдæг аргъ скæнут. Уæ сыфтыл сныв кæнут. Цавæр зæрдæйы уагимæ цæут урокæй.

Æрцауындзут сæ фæйнæгыл.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Обучение лексике – один из важнейших аспектов обучения иностранному языку, т.к. полноценная коммуникация не может происходить при отсутствии лексики. Я пытаюсь най.

Конспект урока немецкого языка в 3 классе.

Целью этого урока является повторение темы «Лексика»; обогащзение словарного запаса учащихся; работа над развитием речи; воспитание любви к родному языку.

Сочинение по осетинскому языку «Язык- наше богатство»

Нывӕцӕн « Нӕ хӕзна – не взаг».

Мах алантӕ стӕм сӕрмӕттӕ

Скифтӕн тугхӕстӕг ӕрвад.

Махмӕ рхӕццӕ сты сӕ нӕттӕ,

Махӕн баззади сӕ кад.

Ӕз ахуыр кӕнын ӕвдӕм къласы скъола- интернаты. Мӕ ном хуыйны Губаты Аслан.Тынг ӕхсызгон мын уыд, куы базыдтон ирон ӕвзаг ахуыр кӕндзынӕн уый. Ӕз ирон дӕн, фӕлӕ нӕхимӕ иронау нӕ дзурӕм, мӕ мад у уырыссаг, мӕ фыд раджы амарди. Ис мын фыды хотӕ, дада, уыдон мӕм дзурынц иронау, фӕлӕ арӕх нӕ уынӕм кӕрӕдзийы.

Интернатмӕ куы бацыдтӕн уӕд райдыдтон ахуыр кӕнын ирон ӕвзаг. Нӕ ахуыргӕнӕджы радзырдтӕ- «Нӕ райгуырӕн бӕстӕ», «Нӕ бинонтӕ» ахӕм тынг фӕцыдысты мӕ зӕрдӕмӕ, ӕмӕ райдыдтон зӕрдиагӕй ахуыр кӕнын ирон ӕвзаг. Ноджы ма нӕ скъолайы стыр бӕрӕгбон куы вӕййы, уӕд скъоладзаутӕ иууылдӕр фӕзарынц Уӕрӕсейы гимн, стӕй Ирыстоны гимн. Ӕз уымӕй дӕн тынг сӕрыстыр, ӕхсызгон дӕр мын вӕййы. Мӕхӕдӕг дӕр ӕй зонын иронау ӕмӕ йӕ тӕлмац уырыссагау.

Ӕрӕджы ирон ӕвзаджы урочы кастыстӕм таурӕгъ «Задалесчы Нана». Тынг мӕ ахъардта уыцы таурӕгъ. Цыппӕрдӕсӕм ӕнусы Тимуры ӕнӕкӕрон ӕфсад куы ныддӕрӕн кодта алайнӕгты, уӕд разынди нӕ амондӕн иу хъайтар сылгоймаг, кӕцы сымбырд кодта йӕ къухы цы сывӕллӕттӕ бафтыд уыдон, ӕмӕ сӕ хӕхты арф акодта. Хъахъхъӕдта сӕ ӕхсӕвӕй- бонӕй сырдӕй, знагӕй. Уый фӕрцы аланты фӕд нӕ фесӕфт, нӕ бауагъта сӕфын не взаг, нӕ культурӕ, нӕ фольклор.

Мӕ зӕрдӕйы мын арф фӕд ныуагъта уыцы бон, ирон ӕвзаджы бындурӕвӕрӕджы сфӕлдыстад Хетӕгкаты Къостайы, куы базыдтон уӕд.

Уӕдӕ цы диссаджы ӕмдзӕвгӕтӕ ныффыста. Куыд бирӕ йӕ уарзтой адӕм, куыд сын снывонд кодта йӕхи. Чи бакӕсдзӕн «Додой», «Мӕгуыры зарӕг», «Мӕгуыры зӕрдӕ», поэмӕ «Фатимӕ», ӕмӕ кӕй зӕрдӕйыл нӕ амбӕлдзысы.

Ӕз арӕх фӕкӕсын ӕмдзӕвгӕтӕ алы хуызон конкурсты, ис мӕм кады гӕххӕттӕ, лӕвӕрттӕ.

Ирон ӕвзаджы тыххӕй фысгӕйӕ нӕй ахизӕн Абайты Уасойы сӕрты дӕр. Уый диссаджы фыстытӕ, дзырдуӕттӕ, иртасӕн куыстытӕ, рох никуы уыдзысты адӕмӕй. Йӕ ӕнӕкӕрон пайдайӕн аргъ нӕй.

Джыккайты Шамиль афтӕ фыста Уасойы тыххӕй:

Ныййырд йӕ цӕсгом, Уарзт ӕмӕ хъуыдытӕй

Уый махӕн судзы знӕт тары цырагъ.

Кӕсы сыгъдӕг Уд цӕстыты ӕрфыгӕй….

Ӕз афтӕ хъуыды кӕнын: ӕвзагыл куы ничи дзура, фысгӕ йыл куы ничи кӕна, уӕд уыцы ӕвзаг у мард. Уый тыххӕй мӕн фӕнды цӕмӕй ирон ӕвзагыл дзургӕ дӕр кӕнӕм ӕмӕ фысгӕ дӕр.

Ӕз сидын ме мгӕрттӕм: цӕмӕй дзурой иронау ӕмӕ не взаг ма фесӕфа. Мах куы фесафӕм не взаг, уӕд уыдзыстӕм удӕй мӕгуыр. Ӕмӕ афтӕ куыд ис цӕрӕн ӕнӕ хӕзнайӕ- ӕнӕ ӕвзагӕй?

Ӕз ныллӕг кувын Къостайы рухс номӕн, Задалесчы Нанайӕн, Абайты Уасойӕн. Ӕз архайдзынӕн цӕмӕй нӕ фӕлтӕр адарддӕр кӕной, нӕ фыдӕлтӕ нын цы ныуагътой уыцы хъӕздыгдзинад, ӕмӕ йӕ цӕсты гагуйау хъахъхъӕндзыстӕм.

Афтӕ зӕгъынц : ирон ӕвзаг нал уыдзӕн, ирон адӕймаг куы нал уа зӕххыл уӕд. Мӕ зӕрдӕ дарын: ирон адӕм, ирон ӕвзаг никуы фесӕфдзысты а дунейӕ!

Конспект сценария мероприятия на тему «Къостайы фаззаг»

Мероприятие начинается с танца «Осетинский вальс». Танец сопровождается показом слайдов о Наре, под исполнение живой музыки (гармошки).

Ирон адамы истори ама цыртдзаванта

Ученик 1 класса читает стихотворение Чеджемова Георгия «Къоста».

Вы скажете, почему именно «Къостайы фаззаг»? А потому, что осень любимое время года Коста. Когда лето коснулось осени и октябрь стоит во всей красе. Жёлтым, оранжевым, зелёным цветом светятся склоны гор. Красив и печален осенний аул.

К.Л.Хетагуров родился в 1959 году 15 октября в ауле Нар в семье офицера русской службы Левана Елизбаровича Хетагурова.

Месяца через два скоропостижно скончалась мать будущего поэта, Мария Гавриловна Губаева .

Ахам расугъд афадзы афон райгуырд, ирон адамы гений, Хетагкаты Къоста Леуаны фырт. Къоста тынг бира уарзта йа Райгуыран баста. Ирыстон каддариддар Къостаима баст у, Къоста та Ирыстонима. Мыггагма цардзани йа рухс ном.

Как вы знаете Коста Хетагуров основоположник осетинской литературы. Поэт, просветитель, гуманист, художник, патриот своей Родины. Сын Осетинского Народа.

Куыд загътам, Къоста у ирон адамы гений. Ахам цымыдисаг фыссаг у, ама йа царды цаута равдыста амдзавга «Чи да».

Амдзавга «Чи да?». Бацатта кодта 4кълас. Дети ( в национальной форме) читают произведение Коста «Чи да?». Чтение стихотворения сопровождается показом слайдов на фоне музыки.

Не спрашивай, кто я,—

Хоть в шелк разодень.

Где друг твой впервые

Да, мать родила там

Неласков был с ней,

В свой дом приняла,

То с пеньем, то с пляской

И мне не припомнить

За туром бесстрашно

И в пропасти горной

Такой же беспечный,

Кто мать свою смеет

Я понял, что в мире

Что плакать? По нраву

Уж взрослым я стал.

На что ж я был годен!

Пришлось за харчи лишь

Скитался по саклям,

Такие разные произведения по жанру. Коста Хетагуров первый детский писатель. Он написал много детских произведений.

Инсценировка произведения «Бирагъ ама хърихупп».

Подготовил 1 класс. Стихотворения » Ара фыййау» » Кай фырт да», » Гино Гино Гис», читает подготовительная группа.

Къоста бира амдзавгата ныффыста. Йа алы фыстагы авдыста йа уарзон адамы зын цард. Куыд хорз цын зыдта са анкъаранта,са цинта, са баллицта.

Зараг «Сидзаргас». Зары Булацаты Арина.

Хъаздыг, расугъд, сыгъдаг уалдаф. Рог дымга тоны фастаг сыфтарта баластай. Барзонд са сисы, арзилдух са каны комы ама са сабыргай аруадзы захма. Фаззаг.

Амдзавга «Фаззаг». Бацатта кодта 1кълас.

Фаззаг у хъаздыг ама баркаджын. Фаззаджы фастаг май у Джеоргуыбайы май. Адам са фаллойы баркад куы сисынц быдыртай, уад сканынц стыр кадджын барагбон Джеоргуыба.

Цас дзаджджын, цымыдисаг, харзад харинагта буц канынц на мрон фынг. Абоны барагбонма са зардиагай баццата кодтой на чысыл хурты ныййарджыта. Табуафси.

Звучит песня А. Хадиковой » Арцагъд ма фандыр» Родители учащихся выносят: Три пирога, физонаг, рог с осетинским пивом и национальные блюда. Ученик 1 класса (в национальной форме) возносит молитву. Родители рассказывают историю нескольких блюд: дзыкка, дзарна, и осетинского пива.

Цавар ирон барагбон ана уаздан, фыдалты кафтай. Хонга.

Дети танцуют «Хонга».

Завершить наш сегодняшний вечер, посвященный Коста Хетагурову, хотелось бы словами нашего знаменитого земляка Васо Абаева: «Англичане говорят: у нас есть Шекспир, немцы говорят: у нас есть Гете, русские говорят: у нас есть Пушкин, а мы, осетины, говорим: у нас есть Коста. Махæн та ис Къоста».

Мать единственное на земле божество не знающее атеистов

Примеры похожих учебных работ

Ирон адамы истори ама цыртдзаванта

Сочинения 15.1, 15.2, 15.3 по тексту яковлева

Сочинение рассуждение добро 15 3 по тексту цыбулько

«что такое добро» по тексту пермяка

Источник

урок осетинского языка по теме Осень
план-конспект урока на тему

урок осетинского языка в начальной школе 4 класс по теме Фаззаг- Осень

Скачать:

Предварительный просмотр:

Урочы ныхасы темæ: Фæззæг. Грамматикон темæ: Номдар.

Урочы тип: Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын æмæ бафидар кæнын.

Уæ бон хорз, ахуырдзаутæ!

Æгас цу ахуыргæнæг!

Салам раттæм нæ уазджытæн.

Речевая зарядка. Дзургæ ныхасыл куыст.

Абон æз радгæс дæн. Мæ ном….Мæ мыггаг….Абон дыццæг у. Ныртæккæ нæм ирон æвзаджы урок ис. Абон къласы не сты ………….. Нæ къорд цæттæ у урочы кусынмæ.

Цавæр зæрдæйы уагимæ æрбацыдыстут абон урокмæ, уый базонын мæ фæнды. Уæ разы цы сыфтæ ис, уыдоныл сныв кæнут ацы нывтæй уæ зæрдæмæ кæцы цæуы фылдæр.

Абон нын нæ урочы æххуыс кæндзæн гыццыл Нывгæнæг.

Ах.-Райста лæппу ахорæнтæ æмæ райдыдта ныв кæнын. Сныв кодта бæлæстæ, бæлæсты æрæппæрста сыфтæртæ. Йæ зæрдæмæ тынг цæуынц сырх, бур, кæрдæгхуыз ахорæнты хуызтæ. Йæ куыст куы фæци, уæд ын рауадис мæнæ ахæм ныв.

Æрбакæсут-ма йæм цы дзы рауадис? Фæззæг, хъæд, фæззыгон хъæд

Гыццыл нывгæнæг сныв кодта ФÆЗЗÆГ. Уæдæ абон нæ урочы дзурдзыстæм фæззæгыл. Нæ зæрдыл æрлæууын кæндзыстæм цы æрмæг рацыдыстæм, уый. Цы базыдтам фæззæджы тыххæй, цавæр ног дзырдтимæ базонгæ стæм.

Райдайæм мыртæ раст æмæ сыгъдæгдзурыныл куыстæй.

Цавæр афæзы афон уынут нывы?

Ныртæккæ та цавæр афæдзы афон у?

Боныхъæд та цавæр у абон?

Цæмæй базонæм фæззæг ралæууыд, уый?

Иннæ афæдзы афонтæй цæмæй хицæн кæны?

(Сывæллæтты дзуæппытæ) бæлæсты сыфтæр фæбур вæййы, сыфтæ згъæлынц зæхмæ, бон фæцыбырдæр вæййы, фæуазалдæр вæййы, мæргътæ атæхынц хъарм бæстæм…….

Цæмæй нæ куыст æнцондæр æмæ хъæлдзæгдæр цæуа, уый тыххæй иугыццыл аулæфæм æмæ нæ зæрдæтæ бахъæлдзæг кæнæм зарæгæй.

Зарæг «Фæззæг». Ацы зарæджы ныхас цæуыл цæуы? Фæззæгыл.

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл фæззæджы мæйтæ.

Слайд № 6 Иухатт ма сæ зæгъæм иумæ

Сентябрь рухæны мæй

Ноябрь Джеоргуыбайы мæй

Цал сты фæззæджы мæйтæ?

Ныртæккæ цавæр мæй у? Джеоргуыбайы мæй.

Цæмæн схуыдтой ацы мæй Джеоргуыбайы мæй?

Адæм бафснайынц сæ фæллой сæ куыстытæ конд фесты æмæ сæ равдæлы куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæм.

Рацыд лексикæ зæрдыл æрлæууын кæнын.

Хæдзармæ куыст бафæрсын. 1 къордæн лæвæрд уыдис ахæм хæс: Ссарын цыбыр хъусынгæнинæгтæ фæззæджы тыххæй, куыд аивы æрдз, куыд цæттæ кæнынц сæхи хъæды цæрæгойтæ фæззæджы зымæджы æрцыдмæ.

Сывæллæттæ кæсынц сæ цыбыр радзырдтæ.

Куыд уæм кæсы цæуыл цæудзæн ныхас тексты?

Иухатт хъӕды сывӕллӕттӕ ссардтой ӕхсӕрӕджы фӕззыгон ӕвӕрӕнтӕ. Амбырд сӕ кодтой ӕмӕ сӕ семӕ рахастой. Уалынмӕ бӕласы цъуппыл фӕзынди ӕхсӕрӕг. Бӕласӕй дуры сӕрмӕ ӕргӕпп кодта, стӕй та фӕстӕмӕ бӕласмӕ. Афтӕ цалдӕр хатты. Стӕй уӕд мардӕй сӕ цурмӕ ӕрхауди. Йӕ ӕвӕрӕнтӕ йын ахастой, уый куы бамбӕрста, уӕд йӕ гыццыл зӕрдӕ атыдта.

Цавæр цæрæгойыл цыди ныхас тексты? Уæ хъуыдытæ раст разындысты…..

Æхсæрæг йæхи зымæгмæ куыд цæттæ кæны?

Цы базыдтам ногæй ацы текстæй? Æхсæрæгыл цы æрцыди?

Æрдзы мидæг алцыдæр у бæлвырд фæткæвæрдмæ гæсгæ арæзт, æмæ уыцы фæткæн халæн нæй. Куыд уæм кæсы сывæллæттæ барæй рахастой æхсæрæджы æвæрæнтæ? Нæææ…..нæ йæ зыдтой….. Цæмæй ахæм æнæрхъуыды хабæрттæ ма кæна адæймаг, уый тыххæй цы хъæуы? Ахуыр кæнын….

Æмæ уæм æрдззоныны уроктæ куы вæййы, уæд лæмбынæгдæр ахуыр кæнын цæрæгойты царды тыххæй æрмæг

Æрхъуыды ма йын кæнæм сæргонд.

Ссарут тексты ахæм дзырдтæ, кæцытæ дзуапп дæттынц фæрстытæн Чи? Цы?

Цавæр ныхасы хæйттæ сты?

Æрлæууын ма кæнæм нæ зæрдыл цы базыдтам номдары тыххæй.

Номдар дзуапп дæтты фæрстытæн

Номдарæн ис дыууæ нымæцы

Номдар тасындзæг кæны хауæнтæм гæсгæ

Ссарут тексты номдартæ бирæон нымæцы – сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут –ма тексты номдартæ номон иууон æмæ бирæон нымæцы – зæрдæ сывæллæттæ, æвæрæнтæ

Ссарут тексты номдар æддагбынатон хауæны – цъуппыл

Ссарут тексты номдар иртæстон хауæны – бæласæй

Ссарут тексты номдартæ арæзтон хауæны – бæласмæ

Цавæр афæдзы афоныл дзырдтам абон нæ урочы?

Фæззæджы фæстæ та цавæр афæдзы афон ралæудзæн?

Уæдæ иннæ урочы та дзурдзыстæм афæдзы афон ЗЫМÆГЫЛ, зонгæ кæндзыстæм ног дзырдтимæ æмæ ног цымыдисаг хабæрттимæ.

Хæрзбон зæгъæм фæззæгæн. Иннæ аз та нæ дзæбæхæй æрæййафæд æмæ та нын нæ фынгтæ йæ бæркадæй срæсугъд кæнæд.

Абон нæ урок фæци. Æмæ уæ куыстæн уæхæдæг аргъ скæнут. Уæ сыфтыл сныв кæнут. Цавæр зæрдæйы уагимæ цæут урокæй.

Æрцауындзут сæ фæйнæгыл.

По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Обучение лексике – один из важнейших аспектов обучения иностранному языку, т.к. полноценная коммуникация не может происходить при отсутствии лексики. Я пытаюсь най.

Конспект урока немецкого языка в 3 классе.

Целью этого урока является повторение темы «Лексика»; обогащзение словарного запаса учащихся; работа над развитием речи; воспитание любви к родному языку.

Источник

«Къостайы фаззаг».

Углубить знания детей о великом осетинском поэте, основоположнике осетинского языка и литературы Коста Левановиче Хетагурове.

Просмотр содержимого документа
«»Къостайы фаззаг».»

— Углубить знания детей о великом осетинском поэте, основоположнике осетинского языка и литературы Коста Левановиче Хетагурове;

— развитие потребности в самостоятельном чтении художественных произведений;

— воспитание высоких нравственных качеств личности, воспитать в детях чувство патриотизма, любовь к Родине, любовь к родному языку, литературе.

Мероприятие начинается с танца «Осетинский вальс». Танец сопровождается показом слайдов о Наре, под исполнение живой музыки (гармошки).

Ученик 1 класса читает стихотворение Чеджемова Георгия «Къоста».

Вы скажете, почему именно «Къостайы фаззаг»? А потому, что осень любимое время года Коста. Когда лето коснулось осени и октябрь стоит во всей красе. Жёлтым, оранжевым, зелёным цветом светятся склоны гор. Красив и печален осенний аул.

Высокогорное селение Нар…Оно расположено на скалистом выступе посреди вековых хребтов, горных расщелин и теснин. Нар окружен белоснежными вершинами и альпийскими лугами, кажется, очарованию природы его нет границ. Здесь явился на свет славный Сын Осетинского Народа Коста Хетагуров.

К.Л.Хетагуров родился в 1959 году 15 октября в ауле Нар в семье офицера русской службы Левана Елизбаровича Хетагурова.

Месяца через два скоропостижно скончалась мать будущего поэта, Мария Гавриловна Губаева.

Ахам расугъд афадзы афон райгуырд, ирон адамы гений, Хетагкаты Къоста Леуаны фырт. Къоста тынг бира уарзта йа Райгуыран баста. Ирыстон каддариддар Къостаима баст у, Къоста та Ирыстонима. Мыггагма цардзани йа рухс ном.

Как вы знаете Коста Хетагуров основоположник осетинской литературы. Поэт, просветитель, гуманист, художник, патриот своей Родины. Сын Осетинского Народа.

Куыд загътам, Къоста у ирон адамы гений. Ахам цымыдисаг фыссаг у, ама йа царды цаута равдыста амдзавга «Чи да».

Амдзавга «Чи да?». Бацатта кодта 4кълас. Дети ( в национальной форме) читают произведение Коста «Чи да?». Чтение стихотворения сопровождается показом слайдов на фоне музыки.

Не спрашивай, кто я,—

Хоть в шелк разодень.

Где друг твой впервые

Да, мать родила там

Неласков был с ней,

В свой дом приняла,

То с пеньем, то с пляской

И мне не припомнить

За туром бесстрашно

И в пропасти горной

Такой же беспечный,

Кто мать свою смеет

Я понял, что в мире

Что плакать? По нраву

Уж взрослым я стал.

На что ж я был годен!

Пришлось за харчи лишь

Скитался по саклям,

Такие разные произведения по жанру. Коста Хетагуров первый детский писатель. Он написал много детских произведений.

Инсценировка произведения «Бирагъ ама хърихупп».

Подготовил 1 класс. Стихотворения » Ара фыййау» » Кай фырт да», » Гино Гино Гис», читает подготовительная группа.

Къоста бира амдзавгата ныффыста. Йа алы фыстагы авдыста йа уарзон адамы зын цард. Куыд хорз цын зыдта са анкъаранта,са цинта, са баллицта.

Зараг «Сидзаргас». Зары Булацаты Арина.

Хъаздыг, расугъд, сыгъдаг уалдаф. Рог дымга тоны фастаг сыфтарта баластай. Барзонд са сисы, арзилдух са каны комы ама са сабыргай аруадзы захма. Фаззаг.

Амдзавга «Фаззаг». Бацатта кодта 1кълас.

Фаззаг у хъаздыг ама баркаджын. Фаззаджы фастаг май у Джеоргуыбайы май. Адам са фаллойы баркад куы сисынц быдыртай, уад сканынц стыр кадджын барагбон Джеоргуыба.

Цас дзаджджын, цымыдисаг, харзад харинагта буц канынц на мрон фынг. Абоны барагбонма са зардиагай баццата кодтой на чысыл хурты ныййарджыта. Табуафси.

Звучит песня А. Хадиковой » Арцагъд ма фандыр» Родители учащихся выносят: Три пирога, физонаг, рог с осетинским пивом и национальные блюда. Ученик 1 класса (в национальной форме) возносит молитву. Родители рассказывают историю нескольких блюд: дзыкка, дзарна, и осетинского пива.

Цавар ирон барагбон ана уаздан, фыдалты кафтай. Хонга.

Дети танцуют «Хонга».

Завершить наш сегодняшний вечер, посвященный Коста Хетагурову, хотелось бы словами нашего знаменитого земляка Васо Абаева: «Англичане говорят: у нас есть Шекспир, немцы говорят: у нас есть Гете, русские говорят: у нас есть Пушкин, а мы, осетины, говорим: у нас есть Коста. Махæн та ис Къоста».

Источник

Видео

МБДОУ детский сад №98 комбинированного вида

КОНСПЕКТ ОТКРЫТОГО ЗАНЯТИЯ

ПО ПОЗНАВАТЕЛЬНО-РЕЧЕВОМУ РАЗВИТИЮ

ДЛЯ ВОСПИТАТЕЛЕЙ ПО ОБУЧЕНИЮ ОСЕТИНСКОМУ ЯЗЫКУ

В СТАРШЕЙ ГРУППЕ на тему:

«Фаеззаеджы лаеваерттае»

Воспитатель по обучению осетинскому языку

первой категории

Дзгоева Фатима Дзахотовна

Цель: расширять представления детей об осени родного края, обогащать и активизировать словарь родного языка.

Программное содержание:

1.Закрепить и систематизировать представления об осени (о овощах и фруктах, учить различать их по цвету, форме, вкусу, подвести к пониманию обобщающих слов «овощи» и «фрукты» — на родном языке), формировать правильное произношение звука (къ); совершенствовать интонационную выразительность речи; активизировать образование множественного числа, упражнять детей в подборе прилагательных к существительным.

2.Развивать внимание, память, наблюдательность, инициативу детей,

3.Воспитывать любовь к родному краю, прививать интерес к родному языку.

Обогащение и активизация словаря: Хор, маенаеу, куырой, ссад.

Оборудование: карточки схемы (овощи. фрукты ), чудесный мешочек с фруктами и овощами

( муляжи), проектор, ноутбук, аудиозапись осетинской музыки

Методические приёмы:

1 .Звуковая зарядка

2 .Рифмовка

3 .Беседа по картине (с презентацией)

4. Физминутка

5 .Дидактическия игры: «Угадай на вкус», «Чудесный мешочек»

6 .Сюрпризный момент «Приход осени»

7 .Рефлексия

ХОД ООД

1. Организационный момент. Сываеллаеттае лаеууынц зылды, салам даеттынц.

2.Мыртае растдзурыныл куыст( КЪ)Къаппа – къоппа — къаебаелдзыг.

Къаппа-къоппа — хаетаелдзыд.

Къаппа-къоппа — уаелваезы.

Къаппа-къоппа — даелваезы

Сыгъдаегдзуринаг: АЕрдз – наеныййараег ,нае мад,

Алцыдер ын у нымад ,

АЕрдз – нае ныййараег , нае м ад ,

Ис аем диссаджы баеркад.

3. Сабитае ,заегъут ма: — Цаваер афаедзы афон у ныртаеккае ? (Афаедзы афон у фаеззаег ).

Байхъусут мауыци-уыцимае :Фаеуазал ис баестае,

Фаехъуытыз ис бон.

Аенкъар хуыз нае фаезтае

Ныггыццыл ис бон. ( ФАЕЗЗЕГ )

— Цаваер афаедзы афоны кой цаеуы уыци-уыцийы ?

(фаеззаеджы кой).

— Сабитае, уае зердаемае цаеуы фаеззег ( о,маенаен мае зердаемае тынг цаеуы фаеззаег )

— Заегъут ма сабитае,раесугъд афаедзы афон у фаеззаег ? ( фаеззаег у тынг раесугъд афаедзы афон )

Сабитае, абон уае ахондзынаен балцы фаеззыгон хъаедмае (дети под осетинскую музыку пошли по кругу зала .)

— Маенае аербахаеццае стаем хъаедмае (работа по слайдам)

— Сабитае,бакаесут ма , куыд раесугъд ахораентаей сахуырста фаеззаег аердзы. Радзурут ма мын уае хъуыдытае фаеззыгон аердзы тыххаей ( дети по слайдам составляют предложения )

Хуызаг:

— Ралаеууыд сызгъаерин фаеззаег.

— Хур каесы ,фаелае нае тавы.

— Белаестае скодтой алыхуызон дараес.

— Баелаестаей хауынц; бур ,сырх , бурбынсырх сыфтае.

— Феззаеджы араех уары къаевда

— Маергътае таехынц хъарм баестаем.

— Адаем аембырд каенынц тыллаег.

Хъомылгаенаег : — Сабитае ,тыллаегмае хауы маенаеу даер. Уый у хор .Хор аеррыссынц куыройы аемае дзы рауайы ссад. Уыцы ссадаей фыцынц дзул, чъиритае аемае адджын гуылтае .

4. Уылаефты минут.

ХЪАЗТ «БАЕЛАСЫЛ, ХУЫМЫ» ( дзырдтае: картоф, каердо, нас, фаеткъуы, уырыдзы, джитъри, чылауи, пъамидор, къомси , хъаедындз, цывзы, цаехаера, нартхор, санаефсир, нуры, аенгузтае …)

5. Дидактикон Хъазт: « ИУ,БИРАЕ « ( игра по слайдам: аез дзурын «иу»,сабитае «бирае» )

Хъомылгаенаег: тынг хорз ахъазыдыстут ма хуртае .Сабитае мае хъустыл уайы хус сыфтаерты сыбар-сыбур , аенхъаелдаен наем чидер аербацаеуы .

6. Сюрпризный момент (пришла осень )

ФАЕЗЗАЕГ:- Аегас цаеут ,сабита .

С.-Дае бон хорз.

Ф.-Куыд аехсызгон мын у уе ‘рбацыд. Уае заердаемае цаеуы хъаед куыд сахуырстон ,уый ?

(С: О, тынг раесугъд у фаеззыгон хъаед)

Ф.:Тынг бирае ис тыллаег ацы аз ,мае чыргъаедтае байдзаг сты , тынг бафаелладтаен , аххуыс ма мын каенут халсарте дыргътаей ахицаен каенынмае. ( змаелгае хъазт )

7.Фаеззаег: Сабитае бузныг уын ,каей мын баххуыс кодтат уый тыххаей . Уаедае ма дыргътае сае адмае гаесгае базондзыстут,цаваер дыргъ у, уый ? (хъазт базон-базон йае адмае гаесгае, цаваер дыргъ у , уый.) (Дети пробуют фрукты с завязанными глазами, и показывают карточку с тем фруктом. который они попробовали ).

Ф.:- ( хвалит детей )

Хъ. –Фаеззаег , нае сабитае , зонынц бирае аемдзаевгаетае даеу тыххаей, ( дети читают стихи : Хетаегкаты Къ. «Фаеззаег» ,Чеджемты Г «Фаеззаег» )

Цаеллагкаты Ритаейы зараег «ФАЕЗЗАЕГ»

8. ХАТДЗАЕГ:

ХЪ:- Сабита, уаедае ма мын заегъут, абон ногаей цы базыдтам ?

С: — Мах базыдтам ног дзырдтае: хор, маенаеу, куырой, ссад.

ХЪ.- Сабитае, стыр бузныг уын. Абон хорз бакуыстат. Ахъазыдыстут, нае балц каеронмае аерхаеццае. Заегъаем нае уазджытаен аемае фаеззаегаен «ХАЕРЗБОН!»

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/471808-faezzaedzhy-laevaerttae

Скачать: benevivamus.ru/ru/r.php?enc%3D0%26q%3D%D1%81%D0%BE%D1%87%D0%B8%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B5%20%D0%BD%D0%B0%20%D1%82%D0%B5%D0%BC%D1%83%20%D1%84%D0%B0%D0%B7%D0%B7%D0%B0%D0%B3%20%D0%B8%D1%80%D1%8B%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D1%8B%26id%3D106%26utm_referrer%3Dbandcamp.com%26utm_source%3Dbandcamp.com%26tk%3D0%26lid%3D5366

Нае цае хъаеуы! мае заердае фаетоны куы цаем фаехъусын. Нае фаессиваед уырыссаегты хсаен бынтон бамбийдзаени. Ирыстоны суадттау, зххы бынй кудзынн, з фстаг поэт куы уон, поэтт м фст куы н уал уа, ирыстоны зххыл сау туг куы ныууара,. 15 июн 2019 вот наступает одно из красивейших осенних периодов, который именуют золотой осенью. К сожалению он длится совсем недолго,. В этой группе представлена поэзия и проза осетинского народа, а также постоянно пополняемое собрание осетинского видео контакта всё в меню. Тема золотой осени дает им простор для творчества и богатейший выбор красок. И они не одиноки в этом, поэты тоже творят в это время особенно. Словарём осетино-российским и российско-осетинским сочинения открытия дискуссия на тему оформления косвенной речи в осетинском языке марк. Й бир лггдтн ирыстон вдисн (колыты аксойы тыххй).

Сочинение на тему Золотая осень — Природа Мира

Нае цае хъаеуы! мае заердае фаетоны куы цаем фаехъусын. Нае фаессиваед уырыссаегты хсаен бынтон бамбийдзаени. В этой группе представлена поэзия и проза осетинского народа, а также постоянно пополняемое собрание осетинского видео контакта всё в меню. На зарда уын загъы фарнджын ама амонджын ут! паспорт проекта: группа1 тема проекта: малыши-крепыши. На зарда уын загъы фарнджын ама амонджын ут! паспорт проекта: группа1 тема проекта: малыши-крепыши. М мгуыр ирыстон! рцуг лдарй, тыхгнг хддзуй д ма уд, (коста. 5 июн 2019 на смену жаркому лету приходит осень. Мы узнаем ее наступлении по календарю, но в природе она наступает почти незаметно.

сочинение на тему фаззаг ирыстоны

Ирыстоны суадттау, зххы бынй кудзынн, з фстаг поэт куы уон, поэтт м фст куы н уал уа, ирыстоны зххыл сау туг куы ныууара,. 17 апр 2019 ма ирыстон дауай дан дард, ма уый тыххай канын анкард. Ма фынты дар да фыунын, ма ирыстон, дау тынг. М мгуыр ирыстон! рцуг лдарй, тыхгнг хддзуй д ма уд, (коста. Сочинение на тему: осень наступила. Описание темы: описание первых дней осени, пора бабьего лета, птицы собираются в стаи, небо, почти как. 17 апр 2019 ма ирыстон дауай дан дард, ма уый тыххай канын анкард. Ма фынты дар да фыунын, ма ирыстон, дау тынг. Словарём осетино-российским и российско-осетинским сочинения открытия дискуссия на тему оформления косвенной речи в осетинском языке марк. Й бир лггдтн ирыстон вдисн (колыты аксойы тыххй).