Мэщбэш1э исхьакъ партизанхэр сакъых сочинение - Помощь в подготовке к экзаменам и поступлению

Обновлено: 10.03.2023

Тинепэрэ зэхахьэ орэдусэу, усак1оу, фольклористэу К1убэ Щэбан игущы1эхэмк1э къызэ1утхы тш1оигъу.

СЭ СЫЩЭIЭФЭ СЕМЫЗЭЩЭУ, КЪЭСIОЩТЫР СЭ СИОРЭД,
СЫЩЫМЫIЭЖЬМЭ, ЖЬЫМИ ЗЭРИХЬЭУ КЪАIОЩТЫР СЭ СИОРЭД
Ары ц1ыфым игъаш1э орэдым фэд. Къэхъугъэу мыл1эжьын щы1эп. Непэ ущымы1эжьмэ, уиорэд дахэу ц1ыфмэ къа1о хъумэ, умыл1эгъахэм фэд.
Л1ыгъэмрэ адыгагъэмрэ ятамыгъэ хъугъэу, адыгэмэ ятарихъ пытэу хэуцуагъэу, ч1ыгоу къызэрыхъухьагъэхэм ш1улъэгъу мыухыжьэу фыря1эр ящы1эк1э-зек1уак1э, ягъаш1э къыхэщэу ык1и ар ягъаш1э ылъапсэ хъугъэу щы1эгъэ адыгэл1 ц1эры1охэу, л1ыхъужъхэу Занэкъо Сэфэрбый, Хъырцыжъыкъо Алэр, Хьатх Мыхьамэт-Гъуаз, Къоджэбэрдыкъо Мыхьамэт, Хьатх я Къок1ас, Мафэкъо Урысбый къэбарэу апылъмэ лъэпкъым итарихъ нэк1убгъо ч1ып1эшхо щаубыты, къагъэдахэ.. Мы зыц1э къет1уагъэхэр бэп, ти1агъэм елъытыгъэмэ, ау мыхэр тилъэпкъ къыхэк1ыгъэу щымытыгъэхэмэ, тинепэрэ щы1ак1э къэзыухъумэгъэ л1ыхъужъхэу Андырхъое Хъусенэ фэдэхэр ти1эщтыгъэхэп.
,Мыхэмэ л1ыгъэу ахэлъыгъэр, ш1улъэгъуныгъэу лъэпкъым, ч1ыгум фыря1агъэр зэк1э зэхэубытагъэу Хъусен къылъы1эсыжьыгъ. Мыхэм афэдэхэр къызхэк1ын зылъэк1ыгъэ лъэпкъыр тэ тилъэпкъ фэдэр ары. Шэпхъэнчъэ л1ыхъужъныгъэрэ гъунэнчъэ ш1улъэгъуныгъэрэ зич1ыгу, зилъэпкъ фызи1эр ары.

Оценить 839 0

Андырхъое Хъусенэ къызыхъугъэ мафэм

фэгъэхьыгъэ зэхахь.

ВЕД.Тинепэрэ зэхахьэ орэдусэу, усак1оу, фольклористэу К1убэ Щэбан игущы1эхэмк1э къызэ1утхы тш1оигъу.

ВЕД.СЭ СЫЩЭ I ЭФЭ СЕМЫЗЭЩЭУ, КЪЭС I ОЩТЫР СЭ СИОРЭД,

СЫЩЫМЫ I ЭЖЬМЭ, ЖЬЫМИ ЗЭРИХЬЭУ КЪА I ОЩТЫР СЭ СИОРЭД

ВЕД. Ары ц1ыфым игъаш1э орэдым фэд. Къэхъугъэу мыл1эжьын щы1эп. Непэ ущымы1эжьмэ, уиорэд дахэу ц1ыфмэ къа1о хъумэ, умыл1эгъахэм фэд.

ВЕД. Л1ыгъэмрэ адыгагъэмрэ ятамыгъэ хъугъэу, адыгэмэ ятарихъ пытэу хэуцуагъэу, ч1ыгоу къызэрыхъухьагъэхэм ш1улъэгъу мыухыжьэу фыря1эр ящы1эк1э-зек1уак1э, ягъаш1э къыхэщэу ык1и ар ягъаш1э ылъапсэ хъугъэу щы1эгъэ адыгэл1 ц1эры1охэу, л1ыхъужъхэу Занэкъо Сэфэрбый, Хъырцыжъыкъо Алэр, Хьатх Мыхьамэт-Гъуаз, Къоджэбэрдыкъо Мыхьамэт, Хьатх я Къок1ас, Мафэкъо Урысбый къэбарэу апылъмэ лъэпкъым итарихъ нэк1убгъо ч1ып1эшхо щаубыты, къагъэдахэ.

ВЕД. Мы зыц1э къет1уагъэхэр бэп, ти1агъэм елъытыгъэмэ, ау мыхэр тилъэпкъ къыхэк1ыгъэу щымытыгъэхэмэ, тинепэрэ щы1ак1э къэзыухъумэгъэ л1ыхъужъхэу Андырхъое Хъусенэ фэдэхэр ти1эщтыгъэхэп.

ВЕД,Мыхэмэ л1ыгъэу ахэлъыгъэр, ш1улъэгъуныгъэу лъэпкъым, ч1ыгум фыря1агъэр зэк1э зэхэубытагъэу Хъусен къылъы1эсыжьыгъ. Мыхэм афэдэхэр къызхэк1ын зылъэк1ыгъэ лъэпкъыр тэ тилъэпкъ фэдэр ары. Шэпхъэнчъэ л1ыхъужъныгъэрэ гъунэнчъэ ш1улъэгъуныгъэрэ зич1ыгу, зилъэпкъ фызи1эр ары.

ВЕД.Силъэпкъы ыгур иадыгэ ч1ыгу

Ыпсэ зыхэлъыр ич1ыгоу игупс

Тхьэм къыритыгъэу игъаш1э

Ш1улъэгъоу фыри1эм гуигъэуцуагъ.

Ар л1эш1эгъубэхэм къыгъэшъыпкъагъ

Адыгэл1 лъыпсык1э ар ыгъэшъок1ыгъ

Адыгэны нэпсык1э ылъэсыхьажьыгъ

Шэпхъэнчъэ л1ыгъэк1э ыгъэк1эрэк1агъ

Гъыбзэ-орэд дахэк1э ар ыгъэежьыгъ ….

ВЕД.Тилъэпкъ идахэ язгъэ1уагъэмэ, лъэуж дахэ къэзгъэнагъэмэ ащыщ Адырхъое Хъусен Борэжъ ыкъор. Ар щэ1эфэ орэд дэхабэ къы1уагъ, ежь ыужк1и пстэуми л1ыхъужъым иорэдхэр къа1ох ык1и къа1ощт.

ВЕД.Илъэс т1ок1 ны1эп ащ ыгъэш1агъэр, ау игупшысэ дахэхэмрэ ил1ыхъужъыгъэ зек1уак1эрэ ц1ыфмэ ящысэ техып1эу, ягъэсэпэтхыдэу къахэнэжьыгъ. Ар к1элэеджэк1о ц1ык1угъ апэрэ усэр зетхым. Исабыигъом щегъэжьагъэу иапэрэ шыхьатэу ипсыхъо жъынч, истхъумбыл чъыгыжъ ары апэрэ усэхэр зэхьыл1агъэхэр. Джащ фэдэу адыгэ къуаджэм къыдэхъухьагъэ шъэожъыем иапэрэ лъэубэкъухэри, игулъытэхэри зэпхыгъагъэхэр икъуадж, ипсыхъу, имэз.

Сикъуадж – Кенеч Рустам

Орэд къэс1ощт – Выкъэ Бислъан

Дзэ плъыжьым тэ тэк1о – Щэрдж Салим

Кавказ – Хьаджым Иляс

Бжыхьэ – Хъуажъ Зарем

Бжыхьэпэ пчэдыжь – Щэрдж Дарин

Гъэмэфэ пчэдыжь – Хьаджым Джэнэт

Шъхьахынэм ипыир къэсыгъ. –Ашхъун Азид

Пц1эшхъо ц1ык1у – Хьаджым Эльдар

Пк1ашъэхэр щтагъэх – Тхьакущынэ Аслъан

Рактористхэр — Гъот Батыр.

ВЕД.Хъусен бэ ытхынэу игъо ифагъэп. Ащ италант анахь къызщызэ1ук1ыщтым зэо пхъашэм хэк1одагъ. Ау ытхыгъэ усэхэу, мак1эу къык1эныжьыгъэхэми ащ игухэлъ къабзэхэм, игупшысэ инхэм тащегъэгъуазэ, хэгъэгум ик1элэ п1угъэхэм яобраз тапашъхьэ къырегъэуцо.

ВЕД. Заор къинышху, бэлахь. Ащ унагьо пэпчъ иягъэ екIы. Нымэ ялъфыгъэхэр, яшъхьэгъусэхэр, сабыймэ ятэхэр хэк1уадэх, ибэу къэнэх. Отечественнэ зэошхоу 1941-рэ ильэсым щегъэжьагъэу, илъэсипл1ым къык1оц1, тихэгъэгу щык1уагьэм нэбгырэ миллион т1ок1ым ехъу хэк1одагъ. Ц1ыфмэ къинышхо алъэгъугь, къэлэ ык1и къоджабэ акъутагь. Адыгэ лъэпкъ ц1ык1ум ик1элэ п1угъэхэми а зэошхом я1ахьыш1у халъхьагь, щыфэхыгъэри бэ, Л1ыхъужъыц1эри нэбгыриблымэ къафагъэшъошагъ.

ВЕД.Жъогъо зэшиблэу
Огум къизэрэхьэх
Ш1унк1 къызэрэхъоу
Хъусен, Даут, Алый, Къымчэрый,
Абубэчыр, Айдэмыр, Исмахьил.
Лъэгъопэ хэщхэу
Чыжьэк1э къаблэх,
Къаплъэх л1ыгъэм к1агъэтхъэу
Жъогьо зэшиблыр,
Нарты лъэгъуиблыр
Чэщ мэзахэм къыхэлыдык1ы.
Нэфыр, гупсэфыр къапыустхъук1эу
Россием фэдэу шъхьашыгу нэфых,
Хыемк1э зафэх.
Пыимк1э хафэх.
Гъатхэр кьызык1орэм
Ахэр зэрэдахэхэр!
Жъуагъохэр зинэплъэгъухэр
ЗэрэнасыпышIохэр
Яш1улъэгъу лъагэ,
Ягугъэ къаргъо.
Ц1ыф лъэпкъым
Жъогъо зэшиблэу
Огум тхьапш ригъэхьагъэн?
Сталинград, Ленинград апэ1улъэу
Тхьапш апсэ агъэт1ыльыгъэн
Гъаш1эм иш1улъэгъу пай,
Ц1ыфым инасып пай.

ВЕД.1941-рэ илъэс. Пыир къыблэ фронтым къыщилъыгъ. Андырхъое Хъусен зиполитрук ротэм зызщигъэпытэгъэ шъолъыр псыгъом фашист бамбардировщикмэ бомбыр ошъоу къыщырагъэхыгъ. Пыим к1оч1ак1эхэр къы1уитакъощтыгъэх. Пыищэм Хъусен ынэк1ушъхьэ пхыритхъугь, ау 1ашэр ч1имыдзэу, л1ыхъужъэу мэзао. Фэдищэу къебэк1рэ к1уач1эк1э политрукыр къаухъурэигъ. Гранатхэр ыухыгъэх, противотанковэ гранатит1оу къыфэнагъэр ышти, пыир къызэригъэк1уал1и, гранатэхэр ахидзагъ.
ВЕД. Поэт ныбжьык1эм ихэгъэгу къэухъумэгъэным, ищык1агъэ хъумэ ащ ищы1эныгъэ фитынэу зэри1ощтыгъэр къыгъэшъыпкъэжьэу фашист техак1охэм язэуагъ, л1ыхъужъныгъэшхо зэрихьэу заом хэк1одагъ. (Сл. 16-17) Центральнэ музееу Москва дэтым Андырхъое Хъусен иснайперскэ винтовкэ ч1элъ. Хъусен ыуж а винтовкэр урыс к1алэу Николай Ильин ратыгъагъ. Ильиныр зыхэк1уадэм украинцэу Анатолий Гордиенкэм ратыжьыгъагъ.

ВЕД.Джащ фэдэу лъэпкъ зэфэшъхьафмэ язэкъошныгъэ пытэ исаугъэтэу а винтовкэр тарихъым хэхьагъ.

ВЕД. Ау усак1ом ыц1э щы1ак1эм хэкIодагъэп. Л1ыхъужъым зэблагъэ ыш1ыгъэх къызщыхъугъэ къуаджэу Хьакурнэхьаблэрэ ыпсэ зыфитыгьэ украинэ къуаджэу Дьяковэрэ ащыпсэурэ лэжьак1охэр. Дьяковэ ипарк заом щыфэхыгъэмэ ясаугъэтэу щагъэпсыгъэм тетхагъэмэ апэ дэдэ ит адыгэ лъэпкъым ик1элэ п1угъэ ылъэкъуац1э, зыщыфэхыгъэ 1уашъхьэм ыц1э ехьы.

ВЕД.Иродинэ ш1улъэгъу ин зэрэфыри1эр, емыхъырэхъышэжьэу ыпсэ зэрэфитыщтыр зэол1 бланэу, щтэр ымыш1эу, щысэтехып1эу зэрэщытыщтыгъэр игущы1и и1аши къаушыхьатыгъ.

Адыгэ лъэпкъым хъишъэ гъогу к1ыхьэ къык1угъ, бэ пэк1эк1ыгъэр. Сыд фэдиз гъогу къык1угъэми, тилъэпкъ зэрэлъэпкъ шъхьафыр къыгъэнафэу, бзэ шъхьафи, хэбзэ шъхьафи и1эу непэрэ мафэм къэсыгъ.

Ипхъахь-итэкъу зыш1ыгъэ Кавказ заом адыгэ ц1ык1ур мак1э ыш1ыгъ. Ау чъыг иупк1ыгъэм ылъапсэ къызэрэдэчъыжьэу, зэо-мэш1о пчъагъэм къялыжьи, лъэ- хьэнэ хьазаб пчъагъэ къызэпичи, тиадыгэ лъэпкъ-лъэпкъ дахэу къэнэжьыгъ. Сыд фэдиз къин адыгэ ц1ыфхэм алъэгъугъэми ябзи, яхабзи, якультури ахэмэ агъэк1одыгъэп. Тапэк1и ар ащ фэдэу щытынэу тэгугъэ, ау зыхъук1э, бзэми, лъэпкъ хабзэхэми лъэшэу уна1э атетын, къэуухъумэнхэ, дэгъоу ахэлъыр упсыхьан, дэигъэу, мыхъунэу къепк1ыхэрэри пыбгъэтэкъухэзэ пш1ын фае. Тэ тилъэпкъ тыфэмысакъымэ, зыми ына1э къыттыригъэтыщтэп.

Щы1эныгъэр непэ зынэсыгъэмк1э бзэ пчъагъэ ти1эн фае. Урысыбзэри инджылызыбзэри п1эк1эмылъэу лъэбэкъу бдзын плъэк1ыщтэп. Ахэмэ анахь амалынчъэп, нахь тхьамык1эп тэ тиадыгабзи. Ау гухэк1ыми, яни яти адыгэхэми, яныдэлъфыбзэ зымыш1эхэрэр ныбжьык1эхэм ахэтых.

Заор — мэш1уае. Ц1ыфмэ ящы1эныгъэ заом зэщекъо. Нэпсыр , тхьамык1агъор , л1эныгъэр къыздехьых.

Гукъао щыт нахь мыш1эми , тэри тикъэралыгъо а тхьамык1агъор зынэсыгъэмэ ащыщ, 1941-рэ илъэсым июным и 22-м а гущы1э гуаор зэхэтхыгъ, къыднэсыгъ. Германиер ош1э- дэмыш1эу къыттебэнагъ. Къэбар гухэк1ыр зэк1эми алъы1эсыгъ. Зы унагъо мы тхьамык1агъом рэхьатэу къыгъэнагъэп. Ц1ыф лъэпкъ зэфэшъхьафэу исыр зэк1э пыим зэкъотэу пэуцугъэх.

Тэ тинасып къыхьыгъ ык1и мамыр къэралыгъом тыщэпсэу. Ау а мамырныгъэм икъыдэхын мак1эп ц1ыфэу хэлэжьагъэр, фэхыгъэхэри бэдэд. Заом икъэбар тэ тхылъхэмк1э ык1и фильмэхэмк1э тэш1э. Рассказхэу , повестхэу, романхэу титхак1омэ атхыгъэхэм тяджэзэ, л1ыгъэ зезыхьэгъэ л1ыхъужъхэм нэ1уасэ тафэхъу. Ахэмэ къинэу алъэгъугъэр, тэ тынэмэ къак1эуцо, зыхэтэш1э. Адыгэ лъэпкъым ишъэо к1асэхэу: Ш1уц1э Абубэчыр, Къош Алый , Андрыхъое Хъусен ык1и нэмык1хэр пыим пхъашэу пэуцугъэх. Щтэр амыш1эу , псэемыблэжьэу заом пэ1ууцуагъэх.Ныбжьык1э дэдэхэу ахэр мы тхьамык1агъом хиубытагъэх.Ау щыт нахь мыш1эми алъэк1 къагъэнагъэп, апсэ агъэт1ылъыфэ пыим езэуагъэх.Заом къыхьыгъэ тхьамык1агъор хэти щыгъупшэщтэп. Л1ыхъужъэу зыпсэ зыгъэт1ылъыгъэхэр, тэ ренэу тыгу илъыщтых.

Маим и 9-м гъэтхапэм идэхэгъум тек1оныгъэм и Мафэ хэтэугъэнэфык1ы.Л1ыхъужъхэм ягугъу тэш1ы, уасэ афэтэш1ы.

Хэтрэ ц1ыфи силъэ1у фэсэгъэхьы тидунай заор къыщемыжьэнэу. Ошъогур къабзэу , уцыр къашхъоу, дунаир мамырэу тыпсэунэу тыфэжъугъэбан!

DELETED

Нет. Ибо настолько стали ленивыми, что даже на такую простую тему пару предложений не хотят писать.
Да, я оч вредная.
Тебе здесь сочинение никто писать не будет.

DELETED

Алия, изверг

DELETED

Алия, молчу молчу

DELETED

Алан, А так,я просто сказал

Анна, а так , я тоже

Абдул Король

Автор кто?

Что ж человеку то не помогаете?

DELETED

Анэ. Сыт хуэдиз 1эф1агърэ гуапагърэ къуитрэ мы зы псалъэм,сыту мыхьэнэ куэд къик1рэ мыбы.
«Анэр анэщ» жып1эмэ,абы псори къок1:укъызэрилъагъури зэрыплъагъужри,къыпхуи1э щытык1эри,хуи1эжри,зэрумыужэгъури укъызэримыужэгъури.Куэдрэ,куэдыщэрэ,уеблэмэ игъащ1эк1э зэрыбгъэпсэунури.Анэм и 1эф1щ япэ дыдэ зыхэпщ1эри,зи хуабэ къыплъысри,зи лъагъуныгъэ мык1уэщ1к1э
Показать полностью. зозыгъэгъэнщ1ри.Аращ уи унэр дыщэк1э зыблэну яужь итри,псоми нэхърэ нэхъ насыпыф1э уищ1ыну хущ1экъури,игъащ1эк1э къомыфыгъуэну-къомыижынури,сыт хуэдиз ехъул1эныгъэ е къулеягъэ умыгъуэтами.
Гъащ1э мыхъумыщ1эми,зэман бзаджэми азырщ-анэрщ-зызымыхъуэжу къанэр:и сабийм тегужьеик1ауэ,жей лъэпкъ имыщ1эу,абы и псэук1э,п1ык1э хъунум йогупсыс.Анэр сыт щыгъуи быным папщ1эк1э хыхьэфынущ маф1эм.
Ц1ыхум гузэвэгъуэ къыщылъысам деж ипэ псалъэу а гузэвэгъуэм къыхихыжыфыр «мамэ» жыхуи1э а псалъэ закъуэрщ.Щ1ым дытетыф дызэрыхъуу,жьым дытесу псым депыджын щ1ыдодзэ.Ауэ анэгур маблэр,анэпсэм ди гъащ1эр нэху тщещ1.Анэгур дэнэк1и мажэ:еджэн хуейщ,яшэн хуейщ,абы пыщ1а дэтхэнэ зы 1уэхугъуэри зи фэм нэхъыбэу дэк1ыр анэрщ.Анэгур тхьэмыщк1эщ.И быныр «мыпхуэдэ сыхьэтым къэк1уэж» жи1эу щ1игъэк1арэ къэгувамэ,маф1эм ирегъэс,псым ирегъэтхьэлэ,мыгъуагъэ куэдым анэпсэм къыщежыхь.
Щ1алэгъуалэм куэдым къагуры1уэркъым анэм къытхуищ1э псор.Анэм и джэ макъи и лъэ1уи ди тхьэк1умэм щызэхимых щы1эщ.Ауэ анэм и джэ макъыр псом нэхърэ нэхъапэщ.
Дунейм узэрыхэплъэр,уэзыгъэлъагъур,1эф1 къыпщызыщ1ыр нэращи,анэр-нэ пэлъытэщ.Аращ щ1ыжа1эр»Анэр нэщ», жа1эу.
Анэм къуитар къуетыпэ,анэ1эм къы1эщ1эк1ам нэхъ хьэлэл щы1экъым.Анэм къуит тыгъэр чэнджащи щ1егъуэжи зыхэмылъ гуапагъэщ.Укъыщалъхуа махуэм щыщ1эдзауэ анэм хузэф1эк1 псори къыпхуещ1э.А псоми урегъэгупсыс -Анэгук1э къе1эри анэ1эк1э къитри къызитам къысхуищ1ащ -жыхуи1э псалъэжьым.Уэри укъэзылъхуа,гугъу апхуэдизрэ къыбдехьа анэм и хьэкъышхуэ зэрыптелъыр зэик1 зыщыбгъэгъупщэ хъунукъым.Щ1ымахуэ щ1ы1и,жьапщэ махуэми анэм дыгъэр къытхурегъэпсыф,уэрэдыр щ1ыналъэм макъыбэу зэрылъэлъу щегъэ1уф.

Читайте также:

Сочинение в научном стиле о телефоне

Почему салтыкова щедрина называют прокурором русской общественной жизни сочинение

Роль работодателей в обеспечении занятости населения сочинение

История одного города в сущности сатирическая история русского общества сочинение

Сочинение на тему невежество егэ

Источник

Главная
Книги писателя

Книги писателя

Библиография

Автор более 60 книг, которые переведены на многие языки мира и автор многих песен, ставших народными.

Романы

«Рэдэд»1.13 МБ24/06/2016, 15:13
«Восход и закат»3.76 МБ17/10/2016, 11:13
«Адыги»1.24 МБ24/06/2016, 14:39
«Графиня Аиссе»2.41 МБ21/09/2016, 11:19
«Раскаты далекого грома»1.14 МБ24/06/2016, 14:43
«Жернова»1.22 МБ21/09/2016, 17:40
«Хан-Гирей» (1998)1.39 МБ21/09/2016, 17:26
«Два пленника» (дилогия, 1995)798.18 КБ20/09/2016, 14:51,
«Лазутчик»517.7 КБ20/09/2016, 12:28,
«Изгнание»2.38 МБ20/09/2016, 15:04
«Чужие среди чужих»728.07 КБ21/09/2016, 11:36
«Тропы из ночи»525.7 КБ20/09/2016, 16:19
«Гошевнай» 840.95 КБ21/09/2016, 11:11
«Метельные годы»579.57 КБ20/09/2016, 15:10
«Сто первый перевал» (1972)821.63 КБ20/09/2016, 14:57
«Сотвори добро»813.09 КБ20/09/2016, 15:12,
«А что там, за горизонтом»688.17 КБ20/09/2016, 15:14
«Графиня Аиссе» перевод на арабский3.1 МБ21/09/2016, 17:48
«Хан-Гирей» перевод на арабский3.89 МБ21/09/2016, 15:21
«Литература — жизнь моя»1.09 МБ20/09/2016, 15:26.
Живи, добро верши408.01 КБ14/11/2017, 11:56
Ожерелье388.81 КБ14/11/2017, 11:56

Книги, изданные на адыгейском языке

«Ц1ыф лъэшхэр» («Сильные люди»,1953);
«Сидунай» («Мой мир»,1957);
«Орэдык1» («Новая песня», 1960);
«Жъогъобын» («Созвездие», 1962);
«Пщыналъ» («Мелодии», 1964);
«Пшысэ-гупшысэхэр» («Сказки-думки», 1965);
«Лъэоянэхэр» («Ступени»,1967);
«Псалъ» («Слово», 1967);
«Хыуай» («Шторм»,1969);
«Лъэмыджхэр» («Мосты», 1972);
«Тыгъэгъаз» («Подсолнух», 1974);
«Тыжьын ощх» («Серебряный дождь», 1977);
«Гъэтхэ огум иорэд» («Песня голубой весны»,1980);
«Шыу маш1у» («Огненный всадник», 1982);
«Жъогъо лъагэм инэфыпс» («Свет высокой звезды», 1983);
«Мэфэгум итыгъэ фаб» («Щедрое солнце полдня», 1984);
«Ш1ум илъагьу» («Добрый след», 1989);
«Уахътэм ищэрэхъ», («Колесо времени»,2010);
«Псынэк1эчъ», («Родник», 2014);
«Сатырипл1хэр» («Четверостишия», 2015);
«Мэщбэш1э Исхьакъ усэк1э ытхыгъэ пшысэхэр»,
(«Стихотворные сказки Исхака Машбаша», 2015);
«Дышъэ тас» («Золотая чаша», 2016).

Романы на адыгейском языке:

«Агъаерэм ежэжьхэрэп» («Оплаканных не ждут», 1966);
«Щыфыр т1о къэхъурэп» («Человек дважды не рождается», 1968);
«Нэф шъэгъо лъагъохэр» («Тропы из ночи», 1971);
«Илъэс фыртынэхэр» («Метельные годы», 1973);
«Бзыикъо зау» («Бзиюкская битва, кн.1 –1976, кн.2 –1978);
«Щагу хъурай» («Общий двор», 1985);
«Ш1у ш1и, псым хадз» («Сотвори добро», 1981);
«Гощэунай» («Гошевнай», 1985);
«Мыжъошъхьал» («Жернова», 1994);
«Гъэрит1у» («Два пленника», 1995);
«Хъан-Джэрый» («Хан-Гирей», 1999),
«Рэдэд» («Из тьмы веков» 2000);
«Адыгэхэр» («Адыги», 2003);
«Къок1ып1эмрэ къохьап1эмрэ» «(Восход и закат», 2007);
«Айщэт» («Графиня Аиссе», 2009);
«Джасус» («Лазутчик», 2011);
«Ч1ыгу-огу зэнэсым сыда щы1эр?», («А что там, за горизонтом», 2012);
«Рафыгъэхэр» («Изгнание», 2014).
Серебряная чаша570.94 КБ14/11/2017, 11:57
1 том — Стихотворения572.22 КБ14/11/2017, 13:21
2 том — Стихи и поэмы662.77 КБ14/11/2017, 13:21
3 том — Исторические романы1.24 МБ14/11/2017, 13:21
4 том — Оплаканных не ждут935.32 КБ14/11/2017, 13:21
5 том — Гошевнай1.03 МБ14/11/2017, 13:21
6 том — Бзиюкская битва
7 том — Рэдэд1.3 МБ14/11/2017, 13:21
8 том — адыги1.34 МБ14/11/2017, 13:21
9 том — Восход и закат883.39 КБ14/11/2017, 13:21
10 том — Графиня Аиссе910.93 КБ14/11/2017, 13:21
11 том — Жернова1.38 МБ14/11/2017, 13:21
12 том — Хан-Гирей1.34 МБ14/11/2017, 13:22
13 том — Два пленника1.39 МБ14/11/2017, 13:22
14 том — Изгнание, Чужие среди чужих1.12 МБ14/11/2017, 13:22
15 том — А что там за горизонтом?769.54 КБ14/11/2017, 13:22
16 том- Литература жизнь моя922.24 КБ14/11/2017, 13:22

Книги стихов и поэм на русском языке

Собрание сочинений на адыгейском языке:

Стихи и поэмы в 2-х томах (2006);
3-х томник избранных произведении (1993);
Стихи, поэмы, романы, публицистика в 16-и томах (2016).

Собрание сочинений на русском языке:

Стихи, поэмы, романы в 7-и томах (2007);
Стихи, поэмы, романы, публицистика в 20-и томах (2015).

Книги о жизни и творчестве писателя:

«Живое слово», «Ступени»;
«В художественном мире Исхака Машбаша» К.Шаззо;
«Шесть вечерних бесед» К. Шаззо, Ш. Ергук-Шаззо;
«Восхождение к памяти. Размышления о романах Исхака Машбаша» Ш. Ергук;
«Разговор о вечном». Исхак Машбаш: творчество, личность» Х. Тлепцерше;
«Мир и любовь вам, живущие» и «Жестокий век»;
«Народ и история в прозе Исхака Машбаша»;
«Мамлюки в романе Исхака Машбаша», А. Цукор;
«Параллели и пересичения» Д. Схаляхо;
«Автобиографическая проза» Т. Степанова;
«Исхак Машбаш» К.Бузарова и С. Берзеговой;
«Формула нравственности» М. Хафицэ;
«Большая дорога, большие свершения» (Коллективный сборник статьи);
«Мироздание глазами писателя и философа» Т. Степанова; С. Хагундоковой»;
«Художественная интерпретация образа Аиссе в историческом романе Исхака Машбаша «Графиня Аиссе» в контексте исследования поэтики и эстетики жанра» Б. Таджиевой.

Переводы на Адыгский язык:

«Слово о полку Игореве»,
«Медный всадник»,
«Скупой рыцарь»,
«Моцарт и Сальери» А. С. Пушкниа,
«Беглец» М. Ю. Лермонтова,
«Железная дорога» Н. А. Некрасова,
«Двенадцать» А. А. Блока,
«Анна Снегина» С. А. Есенина,
«Облако в штанах» В. В. Маяковского;

Источник

Ныдэлъфыбзэр – лъэпкъым ыпс.

«Адыгэбзэ-ныдэлъфыбзэр бзэ к1оч1эшхоу, бзэ лъэшэу щыт; къилъмэ, джэгъо -гъумк1э маисэу, жьым фэдэу псынк1эу, зи1этмэ, пц1ашхъом фэдэу быбатэу, сабыим едэхаш1эу,нахьыжъыр ыгъэлъап1эу, ш1уфэсыр хьак1эм пигъохэу, ныбджэгъумк1э дэхэ1уалэу, губзыгъэмрэ гулъытэ-гупшысэмрэ ялъэгъохэщэу-адыгэмэ ягъуаз»,-ы1уагъ зэлъаш1эрэ бзэш1эныгъэлэжьышхоу, профессорэу К1эрэщэ Зайнаб.

Бзэр лъэпкъым ыпс, ылъапс, ищы1эныгъ. Адыгабзэр умыш1эу, ащ утеук1ыты- хьэу,1ум-пэм пш1эу, «сыадыг» о1ок1э сыда къик1ырэр? Уц1ыфмэ, пшъхьэ лъытэжь, уилъэпкъ ишэн-хабзэхэр лэжьых, уиныдэлъфыбзэ гъаш1о, зегъэ1эт. Зэлъаш1эрэ педагог-демократэу К.Д.Ушинскэм ы1огъагъ: «Ц1ыф лъэпкъыр иныдэлъфыбзэ рэгущы1эфэ нэс ны1эп зэрэщы1эрэр.» Ныдэлъфыбзэр ц1ыфым ибаиныгъ. Бзэ шъошэ шъхьаф и1эу, зэк1ужьэу, гъэк1э- рэк1агъэу,лъэпкъым идунэееплъык1э егъэнафэ, игулъытэ егъэбагъо. Щы1эп ц1ыф лъэпкъ ыбзэ ш1омыдахэу, ш1омылъап1эу. Адыгэу укъэхъугъэмэ, адыгабзэр пш1эн фае. Уилъэпкъ, уянэ шъхьэк1афэ афэпш1эу, ш1у олъэгъухэмэ хьалыгъур, псыр, жьыр зэрэуищык1агъэхэм фэдэу бзэр уищык1эгъэн фае, лъым щыщ хъун фае. Ар зыгъэцэк1эн зылъэк1ыщтыр унагъор, анахьэу ныр ары. Ным к1уач1эу, амалэу лъэпкъымк1э 1эк1элъыр бзэм зы гущы1эк1э къыщы1уагъ – ныдэлъфыбз.

Тиныдэлъфыбзэ бзэ бай, губзыгъ, 1упк1э, чан. Шъхьэм къыщек1ок1ырэ гупшыси, гур зымыгъэрэхьатрэ зэхаш1и адыгабзэм къыримы1отык1ын щы1эп. Гукъау нахь мыш1эми, тиадыгабзэ ибаиныгъэ икъу фэдизэу зэхатш1эрэп. Джырэ лъэхъан адыгабзэр пыдзык1 зыш1ыгъэхэу, ныдэлъфыбзэр тимыщык1эгъэжьэу зылъытэхэрэм еплъык1эу я1эр къызхэк1ырэр ямыш1эныгъ, яшъхьахынагъ. Ыпэк1э къызэрэт1уагъэу, мыхэмэ зыщагъэгъупшэ мыхъущтыр, зынахь лъап1э щымы1э ным апэу ыц1э зэрет1орэр тыбз-тиадыгабз. «Зыбзэ зыуджэгъужьырэм, янэ еуджэгъужьы»,-а1ощтыгъэ тижъымэ, бзэр ным фагъадэу. Ащ хэплъхьани, хэпхыни щы1эп. Зэы зыщыбгъэгъупшэ мыхъущтыр: убзэ плъытэрэп ны1а — ц1ыфк1э зыплъытэжьырэп.

Ащк1э мысэхэр янэ-ятэхэр арых. Убзэ пш1ок1одыным нахь насыпынчъагъэ щы1эп. Бзэр щымы1эмэ-лъэпкъыр щы1эжьэп. Ащ фэдэ тхьамык1агъо къызэхъул1эгъэ лъэпкъхэр тарихъым къеш1эжьых. Ахэмэ ащыщых убыххэри, мэхъошхэри, жанейхэри.Т э тыбзи тапэк1э къехъул1эщтыр къэш1эгъуай, ау ижъык1э ц1эры1о дэдэзэ къырык1о- гъэ тилъэпкъыбзэ тымыгъэк1одэу, тизэрарк1э ч1ып1э къин итымыгъэуцоныр зэк1эми типшъэрылъышхоу зэрэщытыр тщыгъупшэ хъущтэп. Къэбэртэе усак1оу Къантемыр Тыркубый иусэу «Ныдэлъфыбзэр мы1ужьмэ» зыфи1орэм дэгъоу къыще1о:

«О мардж, сиадыг, тызэрэжъугъэубыт! Пк1эу ти1эр лъагэ хъущт, зытымыш1ыжьмэ пыут…»

Тиадыгабзэ зыш1о1аер ерэдэ1у «Хьатх я Къок1асэ иорэд», къерэ1у Мэщбэш1э Исхьакъ иусэхэр, зыбзэ хъатэ пэзымыхьырэр, янэ игущы1э фабэ, янэжъ икушъэ орэд ак1эрэдэ1у, ятэ ынэ к1эрэплъ, ятэжъ итхыдэжъхэм ахэрэда1у. Зыбзэ дэдзыхы зыш1ырэ адыгэ ц1ыфыр орэуцуи, ярэплъ тикъушъхьэ лъагэхэу л1эш1эгъумэ ятамыгъэхэм, къерэк1ухь тигубгъо гъэбэжъулъэхэр, защерэгъэпск1 типсыхъо къаргъохэм…Ахэм къыра1ощт адыгэ ц1ыфым адыгабзэр зык1ищык1агъэр, зэхырагъэш1эщт ныдэлъфыбзэм ык1уач1э, и1эш1угъэ, идэхагъэ, ибаигъэ…

Источник