Пробный гос экзамен 9 класс казахстан

Математическая грамотность

Грамотность чтения

История Казахстана

Биология

Химия

Английский язык

Французский язык

География

Немецкий язык

Информатика

Основы права

Русская литература

Математика

Физика

Русский язык

Всемирная история

Оқу сауаттылығы
Нұсқаулық: Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.

1. Қазақстанның аумағы кең және табиғи жағдайлар мен жануарлар дүниесінің ауқымы өте үлкен. Бірақ, өкінішке орай, браконьерлік және адамдардың тіршілік ету ортасындағы тым белсенділігінен көптеген жануар түрлеріне толықтай жойылу қаупі төнді. Бүгінде Қазақстанның Қызыл кітабына жоғалуы мен саны азаюына байланысты бірқатар жануарлар кірген. Олар бірнеше санатқа бөлінген: І санат – жоғалып бара жатқан немесе жоғалып кеткен; ІІ санат – апатты түрде саны қысқарып бара жатқан; III санат – сирек кездесетін, саны аз табылған; IV санат – белгісіз (толық зерттелмеген); V санаты – тұрақты бақылауды қажет ететін жерсіндірілген жануарлар.
2. Қызыл кітапқа енген жануарлардың бірі – қарақұйрық. Ол – сирек кездесетін жануарлар түріне жатады. Кейбір аудандарда саны азайып, мекендейтін жерлері тарылуда. Олар бекітілген төбешік құмда, шақпатасты және сазбалшықты шөлдерде, ойлы-қырлы құрғақ аңғарларда, сексеуіл, жүзгін, теріскен басқан тоғайларда немесе тастақты, құмды, сазды топырақты шөлді аймақтарда мекендейді.
3. Алтай тауының арқары – елімізде толықтай жойылу қаупі төнген жануар. Қазақстанда 50-60 бас шамасындай бар. Олар теңіз деңгейінен 800-3000 м биіктікте мекендейді. Алтай арқарын Шығыс Қазақстан облысының аумағынан, Күршім жотасының оңтүстік сілемінен, Қалмақшы өзенінің жоғары ағысындағы биік таулы шоқылардан, сондай-ақ Бұқтырма көлінің солтүстік-шығыс беткейлерінен кездестіруге болады.
4. Қазақстан арқарының таралу аймағы кеңіп, саны қалпына келуде. Қазіргі уақытта Қазақстан арқарының саны 11,8 мың басқа дейін өскен екен. Бұл жануар таудың жазықтау учаскелерін мекендейді. Олар орын ауыстырып, шамалы маусымдық көшу жасайды. Ал, құрғақшылық кезінде және қыста қар қалың түссе алыс қашықтыққа ауысады. Әдетте, таңертең және кешке белсенді.
5. Қаратау арқарының жоғалып кету қаупі бар. Олар таулардың далалық, тегіс аймақтарын мекендейді. Бұталармен қоршалған құзды шатқалдарда жүреді.
6. Қабылан – өте сирек кездесетін жыртқыш. Қабыландар түрлі типтегі шөлдерде мекендейді. Олар тропиктік және субтропиктік аймақтардағы ормандарда, тау беткейлерінде, жазық далалар мен саванналарда, өзен бойындағы тоғайларда тіршілік етеді. Қабылан қазіргі уақытта Қазақстан аумағында жоғалып кету шегіне жетті, жоғалып кетуі де мүмкін.

Mәтіндегі негізгі ой

Алтай тауын дәріптеу

өсімдіктерді қорғау

үй жануарларын қорғау

құстар мен жануарларды қорғау

дала жануарларын қорғау

Оқу сауаттылығы
Нұсқаулық: Мәтінді мұқият оқып, мазмұны бойынша берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз.

1. Қазақстанның аумағы кең және табиғи жағдайлар мен жануарлар дүниесінің ауқымы өте үлкен. Бірақ, өкінішке орай, браконьерлік және адамдардың тіршілік ету ортасындағы тым белсенділігінен көптеген жануар түрлеріне толықтай жойылу қаупі төнді. Бүгінде Қазақстанның Қызыл кітабына жоғалуы мен саны азаюына байланысты бірқатар жануарлар кірген. Олар бірнеше санатқа бөлінген: І санат – жоғалып бара жатқан немесе жоғалып кеткен; ІІ санат – апатты түрде саны қысқарып бара жатқан; III санат – сирек кездесетін, саны аз табылған; IV санат – белгісіз (толық зерттелмеген); V санаты – тұрақты бақылауды қажет ететін жерсіндірілген жануарлар.
2. Қызыл кітапқа енген жануарлардың бірі – қарақұйрық. Ол – сирек кездесетін жануарлар түріне жатады. Кейбір аудандарда саны азайып, мекендейтін жерлері тарылуда. Олар бекітілген төбешік құмда, шақпатасты және сазбалшықты шөлдерде, ойлы-қырлы құрғақ аңғарларда, сексеуіл, жүзгін, теріскен басқан тоғайларда немесе тастақты, құмды, сазды топырақты шөлді аймақтарда мекендейді.
3. Алтай тауының арқары – елімізде толықтай жойылу қаупі төнген жануар. Қазақстанда 50-60 бас шамасындай бар. Олар теңіз деңгейінен 800-3000 м биіктікте мекендейді. Алтай арқарын Шығыс Қазақстан облысының аумағынан, Күршім жотасының оңтүстік сілемінен, Қалмақшы өзенінің жоғары ағысындағы биік таулы шоқылардан, сондай-ақ Бұқтырма көлінің солтүстік-шығыс беткейлерінен кездестіруге болады.
4. Қазақстан арқарының таралу аймағы кеңіп, саны қалпына келуде. Қазіргі уақытта Қазақстан арқарының саны 11,8 мың басқа дейін өскен екен. Бұл жануар таудың жазықтау учаскелерін мекендейді. Олар орын ауыстырып, шамалы маусымдық көшу жасайды. Ал, құрғақшылық кезінде және қыста қар қалың түссе алыс қашықтыққа ауысады. Әдетте, таңертең және кешке белсенді.
5. Қаратау арқарының жоғалып кету қаупі бар. Олар таулардың далалық, тегіс аймақтарын мекендейді. Бұталармен қоршалған құзды шатқалдарда жүреді.
6. Қабылан – өте сирек кездесетін жыртқыш. Қабыландар түрлі типтегі шөлдерде мекендейді. Олар тропиктік және субтропиктік аймақтардағы ормандарда, тау беткейлерінде, жазық далалар мен саванналарда, өзен бойындағы тоғайларда тіршілік етеді. Қабылан қазіргі уақытта Қазақстан аумағында жоғалып кету шегіне жетті, жоғалып кетуі де мүмкін.

Бекітілген төбешік құмда, шақпатасты және сазбалшықты шөлдерді мекендейтін жануар

Қабылан

Қазақстан арқары

Қаратау арқары

Алтай арқары

Қарақұйрық

Ұлытау – Қарағанды облысының аймағында орналасқан аласа тау. Ең биік жері – Әулие Ақмешіт. Ол – Қазақстандағы ескі таулардың бірі. Ұлытау шамамен 410-440 миллион жыл бұрын пайда болған. Сол кездері биік тау болып есептелген. Уақыт өте сыртқы пішіні өзгеріп, біршама аласарды. Нәтижесінде тау ішінде бірнеше кішігірім ойыстар мен үңгірлер пайда болды. Олар көктемгі еріген қармен, жазда жер асты суларымен толысады. Тау етегінде көктерек, ақ қайың өсетін орман кездеседі. Бұл жерлерде бұталы өсімдіктер де өседі.

Тау іші мен өзен жағалауларында сабаншы, қосаяқ, шұбар күзен, құлан, арқар сияқты жануарлар мекендейді. Ұлытауда көне қалалардың орындары кездеседі. Бұл – қазақ хандары
мен билерінің бас қосқан жері, батырлардың ордасы. Аты әлемге әйгілі Ақсақ Темір әскерімен Ұлытау маңында бірнеше күн аялдаған. Осы жерде демалған, аттарын суытқан. Алтыншоқы төбесінде үлкен қазан шұңқыр қаздырған. От жағып, тас балқытып, екі жүз мың әскермен келгендігі туралы таңба қалдырған. Бұл таңбаны алғаш белгілі қазақ геологы Қ.И.Сәтбаев тапқан.

Қаныш Сәтбаев Ұлытаудың етегінен жез, темір кен орындарын да ашты. Қазақ жерінің қазына байлығын көптеп тауып, ел игілігіне жаратуға дәнекер болған – ұлы геолог-барлаушы Қаныш Имантайұлы Сәтбаев – геология-минерология ғылымдарының докторы, проффесор, академик. Қ.Сәтпаев Павлодар облысында дүниеге келген. Жастайынан тілге шешен болған. Қазақтың ескі тарихын, өлең-жырларын жақсы білген. Ол әкесінің шапағатты өнегесін алып өскен. Қаныш Имантайұлы өзінің жарқын да шабытты еңбекке толы ғұмырын ел игілігіне арнаған.

Ақсақ Темірдің Ұлытауға қатысы

Ұлытаудың етегінен жез кенін тапқан

Әскерімен аялдап, таңба қалдырған

Ұлытау маңында әскері жеңіске жеткен

Сол жерде аңшылық құрған

Ұлытаудың кенін пайдаланған

Катонқарағай ұлттық паркі

Қазақстанда мемлекеттік ұлттық табиғи парк көп емес, саусақпен санарлық. Соның ішінде ең үлкені – Катонқарағай ұлттық паркі. Ол 2001 жылғы 17 шілдеде Үкімет қаулысымен құрылған. Ұлттық парктің аумағы Алтай-Саян экоаймағының Қазақстанда жобаланған бөлігінің құрамына енеді. Ұлттық парктің жалпы ауданы 643477 гектар. Ұлттық паркке табиғат байлықтары, бірегей ландшафт кіреді, онда орманды даладан тайгаға дейін, биік таулы аймақтың альпі шалғындықтары, мұздықтар жинақталған. Парк аумағының 34 пайызын орманды алқап алып жатыр. Қылқан жапырақты ағаштар – шырша, қарағай, балқарағай, самырсын – бұл өлкенің байлығы.

Ұлттық табиғи паркті бірінші күннен бастап Ерен Жұмағұлов басқарады. Ұзақ жылдар ұстаз, сосын орманшылықты басқарған, аңшы, балықшы, табиғаттың тылсымынан сыр тартқан азамат ұлттық парктің ыстық-суығына төзіп келеді. Ұлттық парк құрылғанша орманның сирек кездесетін балқарағайы мен самырсынын, шыршасын, Сібір шыршасын сақтап қалу өте қиын болды.Бір кездері осынау ғажайып өлкеде құстың 260 түрі болса, қазір азайған. Ұшатын тиінді естігеніңіз бар ма? Ол өзіне қауіп төнген кезде, 40 метрге дейін секіріп ұша алады. Қазір олар да азайып барады.

Осында мекендейтін қара дегелек, балық аулайтын скапа, күдір, қар барысына да аялы алақан керек. Парк аумағының фаунасы мен флорасы өте бай. Осында жоғары сатылы өсімдіктердің бір мыңнан астам түрі бар, оның 30 шақтысы Қызыл кітапқа енген. Қызғылт радиола, марал түбірі, Алтай рауғашы, Алтай қасқыр жидегі, ірі гүлді шолпан кебіс – ел мақтанышы. Ендеше аң мен құсты, орманды қорғағаннан артық абыройлы іс жоқ. «Baribar» сайтынан

Ұлттық паркке кіретін аймақтар

жазықты алқап

шөл дала

бірегей ландшафт

құмды жер

шөлейт дала

Инструкция: «Внимательно прочитайте текст и выполните задания по тексту».

Катонқарағай ұлттық паркі

Қазақстанда мемлекеттік ұлттық табиғи парк көп емес, саусақпен санарлық. Соның ішінде ең үлкені – Катонқарағай ұлттық паркі. Ол 2001 жылғы 17 шілдеде Үкімет қаулысымен құрылған. Ұлттық парктің аумағы Алтай-Саян экоаймағының Қазақстанда жобаланған бөлігінің құрамына енеді.

Ұлттық парктің жалпы ауданы 643477 гектар. Ұлттық паркке табиғат байлықтары, бірегей ландшафт кіреді, онда орманды даладан тайгаға дейін, биік таулы аймақтың альпі шалғындықтары, мұздықтар жинақталған. Парк аумағының 34 пайызын орманды алқап алып жатыр. Қылқан жапырақты ағаштар – шырша, қарағай, балқарағай, самырсын – бұл өлкенің байлығы.

Ұлттық табиғи паркті бірінші күннен бастап Ерен Жұмағұлов басқарады. Ұзақ жылдар ұстаз, сосын орманшылықты басқарған, аңшы, балықшы, табиғаттың тылсымынан сыр тартқан азамат ұлттық парктің ыстық-суығына төзіп келеді.

Ұлттық парк құрылғанша орманның сирек кездесетін балқарағайы мен самырсынын, шыршасын, Сібір шыршасын сақтап қалу өте қиын болды.Бір кездері осынау ғажайып өлкеде құстың 260 түрі болса, қазір азайған. Ұшатын тиінді естігеніңіз бар ма? Ол өзіне қауіп төнген кезде, 40 метрге дейін секіріп ұша алады. Қазір олар да азайып барады. Осында мекендейтін қара дегелек, балық аулайтын скапа, күдір, қар барысына да аялы алақан керек.

Парк аумағының фаунасы мен флорасы өте бай. Осында жоғары сатылы өсімдіктердің бір мыңнан астам түрі бар, оның 30 шақтысы Қызыл кітапқа енген. Қызғылт радиола, марал түбірі, Алтай рауғашы, Алтай қасқыр жидегі, ірі гүлді шолпан кебіс – ел мақтанышы. Ендеше аң мен құсты, орманды қорғағаннан артық абыройлы іс жоқ.
«Baribar» сайтынан

Парк аумағының 34 пайызын алып жатқан алқап

ашық дала

орманды

шөл мен шөлейт

тоғайлы

таулы

Инструкция: «Внимательно прочитайте текст и выполните задания по тексту».

Катонқарағай ұлттық паркі

Қазақстанда мемлекеттік ұлттық табиғи парк көп емес, саусақпен санарлық. Соның ішінде ең үлкені – Катонқарағай ұлттық паркі. Ол 2001 жылғы 17 шілдеде Үкімет қаулысымен құрылған. Ұлттық парктің аумағы Алтай-Саян экоаймағының Қазақстанда жобаланған бөлігінің құрамына енеді.

Ұлттық парктің жалпы ауданы 643477 гектар. Ұлттық паркке табиғат байлықтары, бірегей ландшафт кіреді, онда орманды даладан тайгаға дейін, биік таулы аймақтың альпі шалғындықтары, мұздықтар жинақталған. Парк аумағының 34 пайызын орманды алқап алып жатыр. Қылқан жапырақты ағаштар – шырша, қарағай, балқарағай, самырсын – бұл өлкенің байлығы.

Ұлттық табиғи паркті бірінші күннен бастап Ерен Жұмағұлов басқарады. Ұзақ жылдар ұстаз, сосын орманшылықты басқарған, аңшы, балықшы, табиғаттың тылсымынан сыр тартқан азамат ұлттық парктің ыстық-суығына төзіп келеді.

Ұлттық парк құрылғанша орманның сирек кездесетін балқарағайы мен самырсынын, шыршасын, Сібір шыршасын сақтап қалу өте қиын болды.Бір кездері осынау ғажайып өлкеде құстың 260 түрі болса, қазір азайған. Ұшатын тиінді естігеніңіз бар ма? Ол өзіне қауіп төнген кезде, 40 метрге дейін секіріп ұша алады. Қазір олар да азайып барады. Осында мекендейтін қара дегелек, балық аулайтын скапа, күдір, қар барысына да аялы алақан керек.

Парк аумағының фаунасы мен флорасы өте бай. Осында жоғары сатылы өсімдіктердің бір мыңнан астам түрі бар, оның 30 шақтысы Қызыл кітапқа енген. Қызғылт радиола, марал түбірі, Алтай рауғашы, Алтай қасқыр жидегі, ірі гүлді шолпан кебіс – ел мақтанышы. Ендеше аң мен құсты, орманды қорғағаннан артық абыройлы іс жоқ.
«Baribar» сайтынан

Қылқан жапырақты ағашқа жатпайтын ағаш түрі

терек

шырша

самырсын

балқарағай

қарағай

Инструкция: «Внимательно прочитайте текст и выполните задания по тексту».

Атаның ақылы

Аппақ шыңды Алатаудың аясындағы Алматы қаласының Орталық саябағы маусым айы кезінде жайқалып тұр. Бой түзеген күміс қылқанды шыршалар, жасыл сырғалы ақбалтыр қайыңдар, жұпар иісі аңқыған аршалар гүлзарлы алаңдарды қоршап, қоңыр салқын самалмен тербеледі.
Бес жасар Бектай атасымен бірге бақ аралап, әткеншек тепті, серіппеден секіріп ойнады. «Поезға» мініп, «жол жүрді», «зымыранға» мініп, зымырады. Бір кезде тәмпіш мұрны тершіп, қарақаттай көзі күлімдеп, ол:
– Ата, шөлдедім, – деді. Атасы ақ күмістей сақалын тарамдап, күлімдеді де:
– Шөліңді қандыр, жарығым, – деп, оған салқындаған алма шырынын сатып әперді. Бекжан құтыдағы салқын, тәтті алма шырынын құшырлана жұтып алды да:
– Ата, балмұздақ жегім келеді, – деп, ентіге сөйледі. Ақжарқын атасы Бекжанға балмұздақ сатып әперді де:
– Ботам, балмұздақтан көп жеме, тамағың ауырып қалады, – деп ескертті. Бектай атасы алып берген балмұздақты біраз жалады да:
– Ата, шоколад жегім келеді, – деп, күлімдеді.
– Жарығым, әр нәрсенің шамасы бар. Қанағат керек.
– Ата, қанағат деген не? – деп, Бекжан сұрақ қойды.
– Күнім-ау, «қанағат» деген – әр нәрсенің шама-шарқын біліп, соған риза болу, тамақ ішудің де шегін, ретін білу… Қанағат қылмай, не болса соны талғамай, іше берсең, ауырып қаласың, – деп атасы ақылын айтты.
– Онда… Мақұл! – деп, Бекжан ойланып қалды.
Атасының ақылын түсініп, айтқанын істеген Бекжан бақта сейілдеп, жақсы демалды.
Әдібай Табылды

Мәтінге сәйкес келетін тақырып

Бала арманы

Мектепке жол

Ауылға саяхат

Қанағат – денсаулық кепілі

Инструкция: «Внимательно прочитайте текст и выполните задания по тексту».

Атаның ақылы

Аппақ шыңды Алатаудың аясындағы Алматы қаласының Орталық саябағы маусым айы кезінде жайқалып тұр. Бой түзеген күміс қылқанды шыршалар, жасыл сырғалы ақбалтыр қайыңдар, жұпар иісі аңқыған аршалар гүлзарлы алаңдарды қоршап, қоңыр салқын самалмен тербеледі.
Бес жасар Бектай атасымен бірге бақ аралап, әткеншек тепті, серіппеден секіріп ойнады. «Поезға» мініп, «жол жүрді», «зымыранға» мініп, зымырады. Бір кезде тәмпіш мұрны тершіп, қарақаттай көзі күлімдеп, ол:
– Ата, шөлдедім, – деді. Атасы ақ күмістей сақалын тарамдап, күлімдеді де:
– Шөліңді қандыр, жарығым, – деп, оған салқындаған алма шырынын сатып әперді. Бекжан құтыдағы салқын, тәтті алма шырынын құшырлана жұтып алды да:
– Ата, балмұздақ жегім келеді, – деп, ентіге сөйледі. Ақжарқын атасы Бекжанға балмұздақ сатып әперді де:
– Ботам, балмұздақтан көп жеме, тамағың ауырып қалады, – деп ескертті. Бектай атасы алып берген балмұздақты біраз жалады да:
– Ата, шоколад жегім келеді, – деп, күлімдеді.
– Жарығым, әр нәрсенің шамасы бар. Қанағат керек.
– Ата, қанағат деген не? – деп, Бекжан сұрақ қойды.
– Күнім-ау, «қанағат» деген – әр нәрсенің шама-шарқын біліп, соған риза болу, тамақ ішудің де шегін, ретін білу… Қанағат қылмай, не болса соны талғамай, іше берсең, ауырып қаласың, – деп атасы ақылын айтты.
– Онда… Мақұл! – деп, Бекжан ойланып қалды.
Атасының ақылын түсініп, айтқанын істеген Бекжан бақта сейілдеп, жақсы демалды.
Әдібай Табылды

Бектайдың атасының мінезіне сәйкес нұсқа

қатал

ақжарқын

сараң

момын

РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ

Алатау — Орталық Азия мемлекеттері мен Ресей Федерациясының Сібірдегі тау жоталарының жалпы атауы. Оларға Күнгей Алатауы, Кузнец Алатауы, Талас Алатауы, Қырғыз Алатауы, Жетісу Алатауы, Iле Алатауы, т.б. жатады. Алыстан қарағанда мұндай таулардың төбесінен етегіне қарай мұздықтар мен көп жылдық қар жапқан ақтаңдақтары тау жоталарына ала түс береді. Атауы соған байланысты. Әдетте, мұндай таулар заңғар биік болып келеді. Тау етектерінде орман, аңғарында таулық шалғын және дала белдемдері алма-кезек орналасқан.

Жетісу Алатауы, Жоңғар Алатауы – Қазақстандағы ірі әрі құрылымы жағынан күрделі тау жүйелерінің бірі. Ол солтүстігінде Балқаш-Алакөл ойысы, оңтүстігінде Іле аңғары аралығында батыстан шығысқа қарай 450 шақырымға созылып жатыр.

Жетісу Алатауы Сарқанттау мен Бежінтаудың басталар жерінен шығысқа қарай Солтүстік және Оңтүстік Жетісу Алатауы болып екі жотаға бөлінеді. Жетісу Алатауының ең биік шыңы – Бесбақан (4464 м). Жетісу Алатауының жер бедері мен геологиялық құрылысы өте күрделі. Төменгі палеозой қабаттары кристалдық тақтатас, кварцит, гнейс, әктас, мәрмәр жыныстарынан құралған. Биік тау басында және беткейлерінде көп жылдық омбы қар мен мұздықтар жатыр. Бұл өлкенің Жетісу атанып, суы мол өзендердің ағып шығуы осы мұздықтармен байланысты. Жетісу Алатауы кен байлықтарына бай. Мұнда алтын, қорғасын, мырыш, т.б. кентастары өндіріледі.

Жетісу Алатауының төменгі палеозой қабаттары жыныстарына жатпайтыны

кристалдық тақтатас

мұнай

кварцит

әктас

Инструкция: Внимательно прочитайте текст и правильно выполните задания к тексту.

НЕОБЫЧНЫЕ СОРТА ЧАЯ И ИХ СВОЙСТВА

1. Какие необычные сорта чая вам доводилось пробовать или хотя бы видеть? На самом деле, кроме привычного для славянского и европейского народа зелёного и красного чая (который многие называют чёрным, что ошибочно), существует много непривычных для нашего края сортов чая. Есть чай, который имеет синий цвет, существует весьма ядовитый вид чая, который следует пить с осторожностью. Давайте познакомимся поближе с некоторыми из сортов этого напитка, и узнаем, что их отличает от обычного чая.

2. Оолонг (в европейских странах) или улун («чёрный дракон») — чай, который называют «императорским». Этот высокогорный чай произрастает на плантациях в Китае и на острове Тайвань. Своё название он получил из-за цены, качества и способа обработки листа. Известен он тем, что сочетает в себе красный и зелёный сорта чая, и достигается это благодаря ферментированию (ферментация — брожение, окисление) листа. Листья подвергаются обработке на 50% в идеале, а напиток получает необычный вкус и аромат. Это не смешение двух сортов чая, как многие могли подумать, а просто один и тот же лист обрабатывают напополам, (как если бы вы прожарили одну сторону отбивной, а вторую оставили сырой). Чай улун — признанная панацея от множества недомоганий. Его считают омолаживающим напитком и средством, помогающим бороться с ожирением.

3. Гэммайтя — сорт японского чая, который знаменит своим странным рецептом приготовления. В этом процессе используется неочищенный, слегка подсушенный рис, обжаренные чайные листья. Этот сорт чая один из немногих имеет высокую калорийность.

4. Пуэр — это сорт чая совсем не похож на тот, рассыпчатый традиционный. Его листья прессуют в чёткие геометрические формы. Чем больше выдерживается пуэр, тем вкуснее и полезнее будет напиток. Его вкус весьма специфический и с печеньками и шоколадкой его не попьёшь. К тому же этот чай самый экономный. Его можно заваривать до десяти раз.

5. Да Хун Пао — китайский чай в переводе означает «Большой красный халат». Является самым дорогим чаем в мире, с уникальным фруктовым вкусом. Приобрести его можно только на аукционе. Каждый год в мае с шести кустов определённого вида собирается не более полкило чая. В 2006 году этот чай стал экспонатом музея, А позже его и вовсе запретили собирать, поэтому на сегодняшний день попробовать его практически нереально.

6. Тайский синий чай — это высушенные цветы растения, которое является разновидностью душистого горошка. Поскольку цветы имеют синий окрас, то и напиток из них получается аналогичный. Кроме чая, листья растения используют в качестве красителя для тканей и еды. Этот чай полезен для зрения, улучшает кровообращение и является мочегонным средством. Это одни из самых популярных видов необычного чая, который на данный момент популярен в Европе и России. Но если по всему миру собрать по нитке, то можно найти ещё довольно большой список интересных и необычных видов чая.

Укажите стиль речи

Официально-деловой

Разговорный

Художественный

Публицистический

Научный

Инструкция: Внимательно прочитайте текст и правильно выполните задания к тексту.

НЕОБЫЧНЫЕ СОРТА ЧАЯ И ИХ СВОЙСТВА

1. Какие необычные сорта чая вам доводилось пробовать или хотя бы видеть? На самом деле, кроме привычного для славянского и европейского народа зелёного и красного чая (который многие называют чёрным, что ошибочно), существует много непривычных для нашего края сортов чая. Есть чай, который имеет синий цвет, существует весьма ядовитый вид чая, который следует пить с осторожностью. Давайте познакомимся поближе с некоторыми из сортов этого напитка, и узнаем, что их отличает от обычного чая.

2. Оолонг (в европейских странах) или улун («чёрный дракон») — чай, который называют «императорским». Этот высокогорный чай произрастает на плантациях в Китае и на острове Тайвань. Своё название он получил из-за цены, качества и способа обработки листа. Известен он тем, что сочетает в себе красный и зелёный сорта чая, и достигается это благодаря ферментированию (ферментация — брожение, окисление) листа. Листья подвергаются обработке на 50% в идеале, а напиток получает необычный вкус и аромат. Это не смешение двух сортов чая, как многие могли подумать, а просто один и тот же лист обрабатывают напополам, (как если бы вы прожарили одну сторону отбивной, а вторую оставили сырой). Чай улун — признанная панацея от множества недомоганий. Его считают омолаживающим напитком и средством, помогающим бороться с ожирением.

3. Гэммайтя — сорт японского чая, который знаменит своим странным рецептом приготовления. В этом процессе используется неочищенный, слегка подсушенный рис, обжаренные чайные листья. Этот сорт чая один из немногих имеет высокую калорийность.

4. Пуэр — это сорт чая совсем не похож на тот, рассыпчатый традиционный. Его листья прессуют в чёткие геометрические формы. Чем больше выдерживается пуэр, тем вкуснее и полезнее будет напиток. Его вкус весьма специфический и с печеньками и шоколадкой его не попьёшь. К тому же этот чай самый экономный. Его можно заваривать до десяти раз.

5. Да Хун Пао — китайский чай в переводе означает «Большой красный халат». Является самым дорогим чаем в мире, с уникальным фруктовым вкусом. Приобрести его можно только на аукционе. Каждый год в мае с шести кустов определённого вида собирается не более полкило чая. В 2006 году этот чай стал экспонатом музея, А позже его и вовсе запретили собирать, поэтому на сегодняшний день попробовать его практически нереально.

6. Тайский синий чай — это высушенные цветы растения, которое является разновидностью душистого горошка. Поскольку цветы имеют синий окрас, то и напиток из них получается аналогичный. Кроме чая, листья растения используют в качестве красителя для тканей и еды. Этот чай полезен для зрения, улучшает кровообращение и является мочегонным средством. Это одни из самых популярных видов необычного чая, который на данный момент популярен в Европе и России. Но если по всему миру собрать по нитке, то можно найти ещё довольно большой список интересных и необычных видов чая.

О чае оолонг известно, что

его получают в процессе окисления листьев чайного дерева

он содержит в себе два вида чая: синий и чёрный

его нельзя купить

его выращивают в Кореи

чай противопоказан людям с избыточной массой тела

ЧУДО

Жизнь каждого человека можно назвать чудом, потому что она наполнена событиями, радостями, переживаниями, встречами и расставаниями. Таким чудом была и жизнь Александра Грина.

Романтическая повесть «Алые паруса» — одно из лучших произведений писателя. Это сказка о вере в чудо, о поэтической любви, о всепобеждающей возвышенной мечте.

«Чудо может обнаружить себя во всём, — писал Александр Грин. — В улыбке, в веселье, в каждом сказанном вовремя нужном слове. Я понял одну простую истину: она состоит в том, чтобы делать чу/ъдеса своими руками. …Если Душа человека жаждет чуда… Сделай ему это чудо… Новая Душа будет у него… И новая у тебя…».

Простая истина для А. Грина заключается в словах

«Алые паруса» — одно из лучших произведений.

Нужно делать чудеса своими руками.

Жизнь каждого человека можно назвать чудом.

Чуда может и не быть, но верить надо.

ЧУДО

Жизнь каждого человека можно назвать чудом, потому что она наполнена событиями, радостями, переживаниями, встречами и расставаниями. Таким чудом была и жизнь Александра Грина.

Романтическая повесть «Алые паруса» — одно из лучших произведений писателя. Это сказка о вере в чудо, о поэтической любви, о всепобеждающей возвышенной мечте.

«Чудо может обнаружить себя во всём, — писал Александр Грин. — В улыбке, в веселье, в каждом сказанном вовремя нужном слове. Я понял одну простую истину: она состоит в том, чтобы делать чу/ъдеса своими руками. …Если Душа человека жаждет чуда… Сделай ему это чудо… Новая Душа будет у него… И новая у тебя…».

Согласно тексту, чудо может обнаружить себя в

выполненном долге

сближениях и расставаниях

каждом сказанном вовремя нужном слове

сказке о вере в чудо

Мелочи жизни

Есть люди, о которых говорят: «Это человек слова!» Значит, на такого человека можно положиться — он выполнит свое обещание без напоминания.

Вы обещали позвонить по телефону товарищу н не позвонили — забыли. Вы опоздали на свидание, на деловую встречу, а то и вовсе не пришли. Эта небрежность в человеческих отношениях вошла у многих в привычку.

«В конце концов, не на этом строятся отношения между людьми!» — думают некоторые. И ошибаются. Они просто не понимают, насколько легче жить людям организованным, обязательным.

Как же стать таким человеком?

С юных лет надо научиться заставлять себя делать не только то, что хочется, а то, что надо. Не откладывать на завтра того, что можно сделать сегодня, сейчас.

«Это человек слова!» — тaк говорят о людях

веселых и неутомимых

степенных и небрежных

многообещающих и скучных

ответственных и организованных

упрямых и нетерпеливых

***

1. Эпоха викингов началась около 800 г. нашей эры и длилась 300 лет. Викинги ходили во многие дальние земли, включая области России и Северной Америки. Многие викинги — смельчаки пускались в плавание к неизвестным землям Атлантики — Исландии, Голландии и даже к Америке.
2. Скандинавия, откуда викинги были родом, находилась на земле, очень трудной для обработки, в климате с долгими холодными зимами. Большие семьи не в состоянии были прокормиться скудным урожаем, вот почему викинги вынуждены были искать новые, лучшие земли, пригодные для жизни.
3. Военные корабли викингов, называемые драккарами. были длинными, вмещавшими до 80 человек. Они были быстры, маневренны, удобны для атак и длительных походов. Корабли викингов были неглубоки, поэтому легко плавали вдоль рек и в устье.
4. Викинги обнаружили Исландию впервые в 860 году, когда группа путешественников сбилась с пути. Ирландские монахи, однако, побывали там раньше на 65 лет.
5. Торговцы-викинги искали золото, серебро, специи, шелка, украшения и железо, поэтому они совершали набеги на Францию, Британию и Ирландию. Они плавали вокруг Испании и в Средиземном море. Викинги ходили по великим русским рекам до Каспийского и Чёрного морей Они также пересекли Атлантику, доплывая до Северной Америки.
6. Викинги перевозили груз в специальных кораблях, называемых кноррами. которые были вместительней, чем драккары, и в основном использовались для прибрежной торговли. На кораблях не было кают. Чаще всего матросы спали прямо на палубе, укрываясь звериными шкурами или накидками, хотя иные корабли имели навесы. В походе викинги питались копчёной рыбой, вяленым мясом и овощами. В холодные зимние месяцы плавать было очень тяжело.
7. У кораблей викингов не было верхней палубы, груз помещали прямо на пол в средней части корабля, между гребцом, сидевшим на носу, и кормой.
8. С X века викинги всё реже совершали набеги и перековали мечи на орала Поселившись в Англии и на северо-западном побережье Франции, они стали торговать, вести хозяйство, справедливо вершить государственные дела.

Государство Атлантики, открытое викингами на 65 лез позже ирландских монахов

Исландия

Гренландия

Британия

Франция

1. Китай, расположенный на Дальнем Востоке, был труднодоступным местом. В 1271 году итальянец Марко Поло, сын купца из Венеции, добрался до Пекина со своим отцом и дядей и провёл многие годы в обществе китайского правителя Кублай Хана.
2. Они не были первыми европейцами, достигшими Китая. «Шёлковый путь» — дорога от Китая на Запад — использовался купцами с пятисотых годов до нашей эры. Но Поло были первыми из европейцев, кто объездил эту страну вдоль и поперёк и имел контакты с китайскими правителями. «Шёлковый путь» был опасен — ни один купец до Марко не прошёл его до конца. Китайцы уже к тому времени ходили на Запад, во втором веке до нашей эры они достигли Персии.
3. Западные купцы желали получить шёлк, специи и фарфор, которые они обменивали на золото и серебро.
4. Отец Марко Поло и его дядя Матео уже прожили в Китае пятнадцать лет, они вернулись в Италию, но затем в 1271 году приняли решение вернуться обратно, взяв с собой Марко. Они везли дары от Папы Григория X.
5. Хан продержал Марко при своём дворе семнадцать лет. посылая его с дипломатическими поручениями по всему Китаю. Благодаря уникальным способностям к языкам и к толковому описанию всего, что он наблюдал вокруг, Марко смог посылать отчёты Кублай Хану и позже в Венецию.
6. Джонки — эго были плоскодонные корабли с твёрдыми парусами из рогожи с поперечными планками, выносившие длительные путешествия. На джонке Марко Поло и вернулся на родину. Хан поручил Марко сопровождать китайскую принцессу в Персию, где она должна была выйти замуж за принца. После остановок на Суматре, на Яве, в Малайе, на Цейлоне (Шри-Ланка) и в Индии Марко Поло наконец доставил принцессу в Персию и поплыл в Венецию.
7. Во время путешествий Марко увидел множество вещей, неизвестных европейцам. Он восхищался огромными городами и кораблями странной формы на великих реках, он увидел, как люди пользуются бумажными деньгами, жгут уголь вместо дерева и печатают слова на бумаге при помощи деревянных блоков. Марко также обнаружил массу драгоценных камней и специй.
8. По его возвращении домой в 1295 году разразилась война между венецианцами и генуэзцами, и он попал в заключение. Там Марко диктовал свою историю своему соседу. Многие не верили рассказам Марко.
9. Он написал о разведке нефтяных и угольных месторождений, великолепных дворцах, парадах слонов, о подаренных Кублай Хану ста тысячах белых лошадей и изумительных драгоценных камнях, что явно превосходило всякое воображение венецианских граждан. На пороге смерти Марко Поло просили признаться в том, что он придумал свои приключения. Марко Поло ответил. «Я не рассказал и половины того, что видел».

Основная идея текста отражена в цитате

Верный способ узнать человека поехать с ним в путешествие.

Путешествие без приключений не стоит того, чтобы им посвящали книги.

Жизнь — путешествие: у кого-то до магазина, у кого-то — кругосветное.

Путешествие — одно из лучших средств материального обогащения.

ИСТОРИЯ БУДИЛЬНИКА
1. В наше время будильник — довольно обыденная вещь. Он есть в часах, в бытовой технике, в автомобиле. История будильника насчитывает несколько столетий.
2. Первый будильник был «водяным». Его изобрёл древнегреческий философ Платон. Он использовал его, чтобы созывать своих учеников на занятия. Клепсидр, так назывался «водяной» будильник, состоял из двух, соединённых между собой
сосудов. В верхний наливалась вода и, потихоньку вытекая, вытесняла собой воздух из нижнего сосуда, который устремлялся к присоединённой к сосудам флейте. Услышав звуки флейты, ученики спешили на занятия.
3. Прообразом будильника можно считать и так называемые «огненные» часы. Изобрели их в Древнем Китае. Они представляли собой длинную палочку, сделанную из опилок и смолы. Её располагали горизонтально и подвешивали к
ней грузик на нитке. Один из краёв палочки поджигали, из-за чего опилки со смолой начинали тлеть. В определённый момент нить перегорала, и грузик падал, создавая при этом шум.
4. Итальянский художник и учёный Леонардо да Винчи тоже изобрёл устройство, которое можно также считать прообразом будильника. Оно состояло из двух сосудов. Вода по капле стекала из верхнего сосуда в нижний. Второй, наполняясь,
приводил в движение механизм, поднимающий ноги спящего человека.
5. Первый механический будильник изобрёл Леви Хатчинс в 1787 году. Но на нём невозможно было выставлять время звонка. Механизм звонил только в 4 часа.
6. Первый в истории патент на изобретение будильника был выдан французу Антуану Редье. В 1847 году он придумал, как устранить недостаток будильника Леви Хатчинса. Усовершенствованный будильник Антуана и стал прародителем
для современных механических будильников. Его прибор уже мог звонить в любое установленное время.
7. Фирма Westelox предложила в 1908 будильник «Биг-Бен». В нём роль колокола играл весь корпус часов, из-за чего звук будильника был очень громким.
8. В 1931 году изобрели будильник с возрастающей громкостью звонка, а компания Дженерал Электрик создала механизм с функцией в 1956 отложенного пробуждения.
9. B настоящее время продолжают разрабатываться устройства, позволяющие надежно разбудить человека.

Вопрос, оставшийся вне поля зрения автора текста

Где изобрели «огненные» часы?

В каких технических устройствах есть будильник?

Какие требования предъявляются к современному будильнику?

В каком году был изобретён первый механический будильник?

ПОЧЕМУ ЛЮДИ СТАЛИ РЕЖЕ ЧИТАТЬ КНИГИ

Kнига давно перестала быть единственным источником информации или способом развлечения. Темп жизни постоянно растёт. Люди всё время отвечают на звонки и сообщения, проверяют соцсети и порой решают несколько задач сразу. Событий в жизни становится так много, что само- ощущение времени меняется. Значит ли это, что мы читаем меньше?

Bо-первых, всѐ больше людей предпочитает бумажным книгам аудио или электронные версии, потому что это удобнее. Так, в 2021 году 38% опрошенных хотя бы раз за последние две недели читали бумажные книги и столько же – электронные.

Bо-вторых, чтение не ограничивается книгами. Медиа – важный источник информации, и у современных изданий, кажется, всѐ в порядке. Сейчас их читают 53% населения. Mожно посмотреть на ситуацию ещё шире. Чтение – это в первую очередь потребление информации. С этим у нас проблем нет. Мы проверяем соцсети, пока чистим зубы, и смотрим видео, когда завтракаем. Слушаем подкасты или музыку по дороге на работу, а в офисе проверяем корпоративную почту и мессенджеры. Вечером читаем новостную рассылку или смотрим сериал в онлайн-кинотеатре.

Cотни гигабайтов видео, изображений, звуков и текста каждый день – мы буквально тонем в информации. По разным подсчѐтам, современный человек в среднем потребляет информацию в течение 69% времени бодрствования, а для людей из развитых стран этот показатель стремится к 100%. Если измерять в байтах и гигабайтах, мы получаем в 90 раз больше сведений, чем люди 1940-х годов, и в четыре раза больше, чем те, кто жил в начале XXI века.

B мире, где информация приходит буквально из каждого «утюга», мы стараемся читать лишь интересное нам. Теперь важно не только качество, но и оформление сведений.

B результате чтение не исчезло, но стало более точечным и фрагментарным. Это видно по снижению интереса к художественной литературе, которой люди всѐ больше предпочитают нон-фикшен, журналистику, блоги и соцсети. А, например, учёные теперь куда чаще публикуют исследования в научных журналах, а не в книгах.

Cегодня читательская культура стоит на пороге глобальных перемен: количество информации постоянно растёт, а люди всё реже обращаются за знаниями к книгам. Однако это вовсе не значит, что человечество движется к невежеству.

Cамо чтение книг никуда не пропало и в ближайшее время не планирует. Так, если верить данным американской некоммерческой организации, количество читающих книги людей в разных поколениях остаётся примерно одинаковым. Как среди тех, кто родился в середине прошлого века, так и тех, кто всю жизнь провел в цифровой эпохе.

Чтение же в своё удовольствие ещё долго будет видом досуга.

Tекст содержит ответ на вопрос

Чем журналистика отличается от блогинга?

Как работает мозг при обработке большого количества информации?

По какому принципу выбирает информацию читатель?

Как правильно пользоваться информацией без вреда для здоровья?

Reading literacy
Instruction: Read the text carefully and do the tasks on the text correctly.

Charlie Chaplin

He was believed to have been born on April 16, 1889. There is some doubt whether April 16 is actually his birthday, and it is possible he was not born in 1889. There is also uncertainty about his birthplace: London or Fontainebleau, France. There is no doubt, however, as to his parentage: he was born to Charles Chaplin, Sr. and Hannah Harriette Hill (aka Lily Harley on stage), both Music Hall entertainers. His parents separated soon after his birth, leaving him in the care of his unstable mother.

In 1896, Chaplin’s mother was unable to find work; Charlie and his older half-brother Sydney Chaplin had to be left in the workhouse at Lambeth, moving after several weeks to Hanwell School for Orphans and Destitute Children. His father died an alcoholic when Charlie was 12, and his mother suffered a mental breakdown, and was eventually admitted temporarily to the Cane Hill Asylum at Coulsdon (near Croydon). She died in 1928 in the United States, two years after coming to the States to live with Chaplin, by then a commercial success.

Charlie first took to the stage when, aged five, he performed in Music Hall in 1894, standing in for his mother. As a child, he had to be in bed for weeks due to a serious illness. In 1900, his brother helped get him the role of a comic cat in the pantomime Cinderella at the London Hippodrome. In 1903 he appeared in ‘Jim, A Romance of Cockayne’, followed by his first regular job, as the newspaper boy Billy in Sherlock Holmes, a part he played into 1906. This was followed by Casey’s ‘Court Circus’ variety show, and, the following year, he became a clown in Fred Karno’s ‘Fun Factory’ slapstick comedy company.

The point the writer is making is …

people shouldn’t forget their parents

parents should consider their children’s opinion

children always repeat their parents’ fate

parents shouldn’t separate at any cost

parents and their children can be different

Reading literacy
Instruction: Read the text carefully and do the tasks on the text correctly.

Charlie Chaplin

He was believed to have been born on April 16, 1889. There is some doubt whether April 16 is actually his birthday, and it is possible he was not born in 1889. There is also uncertainty about his birthplace: London or Fontainebleau, France. There is no doubt, however, as to his parentage: he was born to Charles Chaplin, Sr. and Hannah Harriette Hill (aka Lily Harley on stage), both Music Hall entertainers. His parents separated soon after his birth, leaving him in the care of his unstable mother.

In 1896, Chaplin’s mother was unable to find work; Charlie and his older half-brother Sydney Chaplin had to be left in the workhouse at Lambeth, moving after several weeks to Hanwell School for Orphans and Destitute Children. His father died an alcoholic when Charlie was 12, and his mother suffered a mental breakdown, and was eventually admitted temporarily to the Cane Hill Asylum at Coulsdon (near Croydon). She died in 1928 in the United States, two years after coming to the States to live with Chaplin, by then a commercial success.

Charlie first took to the stage when, aged five, he performed in Music Hall in 1894, standing in for his mother. As a child, he had to be in bed for weeks due to a serious illness. In 1900, his brother helped get him the role of a comic cat in the pantomime Cinderella at the London Hippodrome. In 1903 he appeared in ‘Jim, A Romance of Cockayne’, followed by his first regular job, as the newspaper boy Billy in Sherlock Holmes, a part he played into 1906. This was followed by Casey’s ‘Court Circus’ variety show, and, the following year, he became a clown in Fred Karno’s ‘Fun Factory’ slapstick comedy company.

In the text asylum means

senior citizens’ house

a hospital for people with mental illnesses

the right to stay in a country that you have come to because you were in danger in your own country

conditions and processes relating to people’s health

a place where people are protected from bad weather or from danger

Looking for a job.
(after M. Gold)

When I was twelve, I was one of the best pupils at public school.
My parents were proud of me. They wanted me to go to high school.
I refused to go to high school.
There were four children in my family. My mother could not work. Could my father get the money for all of us? Of course, not. Miss Barry, an English teacher, tried to get me to go to high school, But I told her that my father was unable to support me I would
have to work. She asked me to promise her to study. I told her that I would, though I knew it was a lie. But I loved books, I was carried away by many books, I wanted very much to go to high school and college. Miss Barry presented me with a book. I thanked
her for it and threw it. I told myself that I hated books, that they were lies and were different from life.

It was not easy to find my first job. I looked for it for months.
At last I found a job. It was in a factory. The place was dark and hot, the air was poisoned. I forgot my college hopes, I could not sleep at night. My mother made me leave the job.
Months passed before I found another job, this time in a printing shop. Then it was a job in a shop, at a chemist’s. Jobs. Jobs. I went from one to another without plan, without hope. I was at a loss what to do.
One day I stopped to listen to a man who was speaking about the struggle for a better life. The words brought hope to me and made me think, struggle and live. It was the great beginning for me. (300 words)/

Miss Barry encouraged him to continue his education:

She talked to his parents

She wanted to pay for his study

She gave him books

She gave him private lessons for free

Looking for a job.
(after M. Gold)

When I was twelve, I was one of the best pupils at public school.
My parents were proud of me. They wanted me to go to high school.
I refused to go to high school.
There were four children in my family. My mother could not work. Could my father get the money for all of us? Of course, not. Miss Barry, an English teacher, tried to get me to go to high school, But I told her that my father was unable to support me I would
have to work. She asked me to promise her to study. I told her that I would, though I knew it was a lie. But I loved books, I was carried away by many books, I wanted very much to go to high school and college. Miss Barry presented me with a book. I thanked
her for it and threw it. I told myself that I hated books, that they were lies and were different from life.

It was not easy to find my first job. I looked for it for months.
At last I found a job. It was in a factory. The place was dark and hot, the air was poisoned. I forgot my college hopes, I could not sleep at night. My mother made me leave the job.
Months passed before I found another job, this time in a printing shop. Then it was a job in a shop, at a chemist’s. Jobs. Jobs. I went from one to another without plan, without hope. I was at a loss what to do.
One day I stopped to listen to a man who was speaking about the struggle for a better life. The words brought hope to me and made me think, struggle and live. It was the great beginning for me. (300 words)/

The true statement:

He didn’t want to study

His family couldn’t afford to pay his study

He was disabled

He had a poor health condition

VIRTUAL REALITY

Not long ago computers were considered an amazing invention. Today they form part of our everyday lives. The latest thing today is Virtual Reality. A Virtual Reality system can transport the user to exotic locations such as a beach in Hawaii or the inside of the human body.
The Virtual Reality system is still in the early stages of its development. At the moment it is necessary to put a large helmet on your head to see the simulated world and you have to wear a special glove on your hand in order to manipulate the objects you see there. Lenses and two miniature display screens inside the helmet create the illusion that the screen surrounds you on every side. You can “look behind” computer-generated objects, pick them up and examine them, walk around and see things from a different angle.
Already today Virtual Reality is used in medicine. In hospitals, surgeons could plan operations by first “travelling” through the brain, heart or lungs without damaging the body. It is also used in police training schools. In schools pupils could explore the Great Pyramid or study molecules from the inside. Developers of Virtual Reality say its potential is powerful.
The word, which comes closest to describing Virtual Reality, is “simulator”. Virtual Reality technology resembles the flight simulators that are used to train pilots. But of course there are dangers as well as benefits. In the wrong hands Virtual Reality can be used for power fantasies.

Correct word order in the sentence
Reality(7) today(1) the(4) is(3) latest(2) Virtual(6) thing(5)

1 3 2 4 7 5 6

4 2 5 1 3 6 7

2 3 7 6 1 4 5

1 2 3 4 5 6 7

IN A SMALL TOWN

Toscanini was a great musician. He lived in America. One day he came to a very little town. He was walking along the street when he saw a piece of paper in one of the windows. He read:

MRS.SMITH.MUSIC LESSONS.
TWO DOLLARS A LESSON.
Then Toscanini heard the music. Somebody was playing Tchaikovsky.
“Mrs. Smith is playing,” he thought, “she isn’t a very good musician. She doesn’t play Tchaikovsky well. I must show her how to play it.”
He went up to the door of the house and rang. The music stopped and soon a woman opened the door.
“Are you Mrs. Smith?” asked Toscanini. “My name is Toscanini and I want to show you how to play Tchaikovsky.”
Mrs. Smith was very glad to meet the great musician. She asked him to come in. Toscanini played Tchaikovsky for her and went away.
A year later Toscanini visited the same town again. When he went up to the house where he had played Tchaikovsky the year before he again saw a piece of paper. Now it read.

MRS.SMITH. (TOSCANINI’S PUPIL)
MUSIC LESSONS.
FOUR DOLLARS A LESSON.

The right answer Where did Toscanini come?

Toscanini came to his parents.

He came to the music school.

Toscanini came to a very little town.

He came to his friend, who was ill.

IN A SMALL TOWN

Toscanini was a great musician. He lived in America. One day he came to a very little town. He was walking along the street when he saw a piece of paper in one of the windows. He read:

MRS.SMITH.MUSIC LESSONS.
TWO DOLLARS A LESSON.
Then Toscanini heard the music. Somebody was playing Tchaikovsky.
“Mrs. Smith is playing,” he thought, “she isn’t a very good musician. She doesn’t play Tchaikovsky well. I must show her how to play it.”
He went up to the door of the house and rang. The music stopped and soon a woman opened the door.
“Are you Mrs. Smith?” asked Toscanini. “My name is Toscanini and I want to show you how to play Tchaikovsky.”
Mrs. Smith was very glad to meet the great musician. She asked him to come in. Toscanini played Tchaikovsky for her and went away.
A year later Toscanini visited the same town again. When he went up to the house where he had played Tchaikovsky the year before he again saw a piece of paper. Now it read.

MRS.SMITH. (TOSCANINI’S PUPIL)
MUSIC LESSONS.
FOUR DOLLARS A LESSON.

A question to the sentence.
He didn’t liked how Mrs. Smith was playing.

Did he like how Mrs. Smith was playing?

Does he liked how Mrs. Smith is played?

Why liked how Mrs. Smith was playing?

Who like how Mrs. Smith was playing?

Reading literacy
Natural disasters.
When something is natural, it comes from nature and it is not manmade. A disaster is something that usually causes major problems. It would be a disaster if a bridge suddenly fell because it was not built properly. Disasters are negative but can be manmade. However, when speaking about natural disasters you can combine the two terms and define them as catastrophes that occur in nature or by natural processes. They are not manmade. A natural disaster takes place in populated areas of the world when lives may be lost, the property is severely damaged, and the economy is negatively affected. Natural disasters may include an asteroid collision with Earth, avalanche, landslide, blizzard,
thunderstorm, earthquake, flood, gamma-ray burst (from space), volcano, heat wave, hurricane, solar flare, drought, tornado, tsunami, hail, and wildfire. It is not a natural disaster if it occurs in an unpopulated area and there is no loss of life or property damage. For example, if a tsunami took place on an uninhabited island, it would not
be a disaster. Disasters cause a loss. There are many things that can happen during a natural disaster. Sometimes, more than one disaster occurs at the same time. Landslides may occur during severe flooding and thunderstorms. Natural disasters occur throughout the world, and often people know when they are coming and can prepare for them and be safe. Other disasters may occur without warning. Most people die during a natural disaster when there is no time to prepare for it. Though natural disasters cause many problems, injuries, and sometimes death, they are not to be feared, but being aware of them and properly preparing for them is extremely important.The top 10 natural disasters most likely occurring throughout the world include blizzards, droughts, earthquakes, floods, heat waves, hurricanes, thunderstorms, tornados, tsunamis, and wildfires. Some of the listed disasters may occur simultaneously such as a hurricane and thunderstorm causing massive flooding, or possibly a tsunami, or a heat wave coupled with
wildfires. In addition, there are natural disasters that can occur more often in one part of the world or country than in other regions. For example, a person living in the middle of the United States would not need to be concerned with a tsunami, but someone living along the coast would be affected. In the middle of the country, a tornado might occur, but often there are fewer of them along the coast.

Find the meaning of Blizzard

a collapse of a mass of earth or rock from a mountain.

a severe snowstorm with high winds.

a sudden violent shaking of the ground

a prolonged period of abnormally low rainfall.

Reading literacy
Natural disasters.
When something is natural, it comes from nature and it is not manmade. A disaster is something that usually causes major problems. It would be a disaster if a bridge suddenly fell because it was not built properly. Disasters are negative but can be manmade. However, when speaking about natural disasters you can combine the two terms and define them as catastrophes that occur in nature or by natural processes. They are not manmade. A natural disaster takes place in populated areas of the world when lives may be lost, the property is severely damaged, and the economy is negatively affected. Natural disasters may include an asteroid collision with Earth, avalanche, landslide, blizzard,
thunderstorm, earthquake, flood, gamma-ray burst (from space), volcano, heat wave, hurricane, solar flare, drought, tornado, tsunami, hail, and wildfire. It is not a natural disaster if it occurs in an unpopulated area and there is no loss of life or property damage. For example, if a tsunami took place on an uninhabited island, it would not
be a disaster. Disasters cause a loss. There are many things that can happen during a natural disaster. Sometimes, more than one disaster occurs at the same time. Landslides may occur during severe flooding and thunderstorms. Natural disasters occur throughout the world, and often people know when they are coming and can prepare for them and be safe. Other disasters may occur without warning. Most people die during a natural disaster when there is no time to prepare for it. Though natural disasters cause many problems, injuries, and sometimes death, they are not to be feared, but being aware of them and properly preparing for them is extremely important.The top 10 natural disasters most likely occurring throughout the world include blizzards, droughts, earthquakes, floods, heat waves, hurricanes, thunderstorms, tornados, tsunamis, and wildfires. Some of the listed disasters may occur simultaneously such as a hurricane and thunderstorm causing massive flooding, or possibly a tsunami, or a heat wave coupled with
wildfires. In addition, there are natural disasters that can occur more often in one part of the world or country than in other regions. For example, a person living in the middle of the United States would not need to be concerned with a tsunami, but someone living along the coast would be affected. In the middle of the country, a tornado might occur, but often there are fewer of them along the coast.

Which of the following natural disasters are most likely to occur simultaneously?

Heatwave and droughts

Wildfires and floods

Thunderstorms and volcanos

Earthquakes and blizzards

OTHER ENGLISH-SPEAKING COUNTRIES

I would like to tell you about another countries, where English is the official language. At first, it is the USA. After 350 years of development, the United States of America still holds the leading position in the western world. The USA is the most powerful and highly developed country in the world.

What makes the USA the leader of the western world is its economic, political and military dominance over other countries. Canada is the second largest country in the world. Only Russia has a greater land area. Canada is situated in North America. About 28 million people live in Canada.

Canada is an independent nation. However, according to the Constitution Act of 1982 British Monarch, Queen Elizabeth II of the United Kingdom is recognized as Queen of Canada. Canada’s people are varied. About 57% of all Canadians have some English ancestry.

Australia is the only country in the world that is also a continent. It is the sixth large country and the smallest continent. The country’s official name is Commonwealth of Australia. The Commonwealth of Australia is a federation of states. Australia has six states and two territories. Australia is a constitutional monarchy like Great Britain. The Britain monarch, Queen Elizabeth II is also queen of Australia and country’s head of state. However, the queen has little power in the Australian government.

New Zealand is situated on two main islands — the North Island and the South Island. Wellington is the capital of New Zealand. English is the official language of New Zealand and is spoken throughout the country. New Zealand is a constitutional monarchy, in which the sovereign exercises authority in accordance with a written or unwritten constitution. The British Monarch, Queen Elizabeth II of the United Kingdom, is the monarch of New Zealand. Britain gave New Zealand a constitution in 1852. New Zealand has one of the highest standard of living in the world. New Zealand’s economy depends on trade with many countries — Australia, Britain and the USA.

A question to the sentence
Wellington is the capital of New Zealand.

Did Wellington is the capital of New Zealand

Does it is the capital of New Zealand?

Wellington isn‘t the capital of New Zealand

Is Wellington the capital of New Zealand?

4м и 8м

4м и 10м

3м и 6м

6м и 8 м

В первой координатной четверти

Во второй координатной четверти

В третьей координатной четверти

В четвертой координатной четверти

Морскому котику нужно дышать, даже если он спит под водой. Мартин наблюдал за морским котиком в течение часа. В начале наблюдения
морской котик всплыл на поверхность и сделал вдох. Затем он нырнул на дно и уснул. Со дна он медленно всплыл на поверхность за 8 минут и
снова сделал вдох. Через три минуты он вновь был на дне. Мартин обратил внимание, что данный процесс носил довольно регулярный характер.

Через час морской котик?

Опускался

Был на дне

Делал вдох

Поднимался

«Золотое правило механики»
Два ученика поспорили о том, как легче приподнять груз массой 50 кг на небольшую высоту. Первый ученик предлагает использовать гидравлическую машину с радиусами поршней 1 см кв и 5 см кв . Второй ученик предлагает использовать рычаг длиной 110 см, а длину малого плеча взять 10 см

Какой выигрыш в силе дает гидравлическая машина?

в 5 раз

в 10 раз

в 25 раз

в 4 раза

Цвета неба и заходящего Солнца

Почему небо имеет голубой цвет? Почему заходящее Солнце становится красным? Оказывается, в обоих случаях причина одна – рассеяние солнечного света в земной атмосфере. В 1869 году английский физик Д.Тиндаль провел следующий опыт: через прямоугольный аквариум, заполненный водой, пропустил слабо расходящийся узкий пучок света. При этом было отмечено, что если смотреть на световой пучок в аквариуме сбоку, то он представляется голубоватым. А если смотреть с выходного торца, то свет приобретает красноватый оттенок. Это можно объяснить, если предположить, что синий (голубой) свет рассеивается сильнее, чем красный. Поэтому при прохождении белого светового пучка через рассеивающую среду из него рассеивается в основном синий свет, и в выходящем из среды пучке начинает преобладать красный свет. В 1871 г Дж.Рэлей вывел теорию рассеяния световых волн на частицах малого размера. Установленный им закон утверждает: интенсивность рассеянного света пропорциональна четвертой степени частоты света. Рэлей выдвинул гипотезу, по которой центрами, рассеивающими свет, являются молекулы воздуха. Позже было установлено, что основную роль в рассеянии света играют флуктуации плотности воздуха – микроскопические сгущения и разрежения воздуха, возникающие вследствие хаотичного теплового движения молекул
воздуха.

Длина волны в красной части видимого спектра примерно в 2 раза больше длины волны в фиолетовой части спектра. Согласно теории Рэлея интенсивность рассеянных фиолетовых лучей по сравнению с красными.

в 16 раз больше

в 16 раз меньше

в 12 раз меньше

в 8 раз больше

Рассмотрите схему электрической цепи, изображенную на рисунке

Определите напряжение на лампе:

Uл=4,4 В

Uл=3,4 В

Uл=2,5 В

Uл=2,4 В

Олово массой 0,2 кг положили в медную посуду массой  0,5 кг и расплавили. Начальная температура олова и медной посуды 20 ⁰С. Удельная теплоемкость меди  равна 380 Дж/кг·⁰С, удельная теплоемкость олова равна 250 Дж/кг·⁰С, удельная теплота плавления олова равна 59000 Дж/кг,  температура плавления олова 232 ⁰С.

Рассчитайте максимальное количество энергии, которое было затрачено на весь процесс в данной задаче:

61680 Дж

62000 Дж

62680 Дж

60800 Дж

Поток протонов

Поток нейтронов

Поток ядер атомов гелия

Поток электронов

Вычислите энергию кванта с длиной волны 380·10^-9м.

(с=3·10⁸ м/с, h = 6,63·10^-34Дж·с)

0,58•10^-35 Дж

1,72•10³⁵ Дж

5,23•10^-19 Дж

0,19•10¹⁹ Дж

В таблице изображены формулы.

Установите верное соответствие между формулой и её названием.

1-В, 2-А, 3-С

1-В, 2-С, 3-А

1-С, 2-А, 3-В

1-А, 2-С, 3-В

энергия + кислород → вода + глюкоза + двуокись углерода

энергия + двуокись углерода + глюкоза → вода + кислород

энергия + вода + двуокись углерода → глюкоза + кислород

глюкоза + кислород → энергия + вода + двуокись углерода

Определите типы реакций.

1. 2KClO₃ → 2KCl + 3O₂

2. 2H₂ + O₂ → 2H₂O

1 – соединение, 2 – замещение

1 – обмен, 2 – соединение

1 – разложение, 2 – соединение

1 – разложение, 2 – замещение

На рисунке ниже показана схема образования химической связи

Какое утверждение для атома кальция является верным?

Отдает два электрона, превращаясь в катион

Отдает один электрон, превращаясь в катион

Присоединяет один электрон, превращаясь в анион

Присоединяет два электрона, превращаясь в анион

Выберите вариант, в котором указана верная последовательность изменения цвета  индикаторов в кислой среде

синий, желтый, бесцветный

красный, красный , бесцветный

красный, желтый, бесцветный

красный, оранжевый, малиновый

Карбонильной группы

Аминогруппы

Кратной связи

Карбоксильной группы

1s²2s² 2p⁶3s²3p¹

1s²2s² 2p⁶3s²

1s²2s³ 2p⁶3s¹

1s²2s² 2p⁶3s²3p²

Экологические пирамиды

Истребляя мелких хищников, человек

сохраняет экологическое равновесие

повышает численность консументов 1 порядка

увеличивает численность консументов 3 порядка

сохраняет видовое разнообразие популяций

Хромосомные болезни человека
Хромосомные болезни — это комплексы множественных врожденных
пороков развития, вызываемые числовыми или структурными изменениями
хромосом. Нарушения могут возникать на разных этапах развития организма
Если они возникает в гаметах родителей то аномалия будет наблюдаться во
всех клетках организма (полный мутант). При нарушениях в одной из клеток в
период деления или на более поздних стадиях только часть клеток организма
будет содержать аномальный кариотип. Некоторые из структурных аномалий
передаются по наследству. В настоящее время из описанных около 100
хромосомных заболеваний 95 характеризуются пятью хромосомными
отклонениями: трисомия, синдром Патау, синдром Шерешевского-Тернера.
синдром Клайнфельтера

Хромосомные болезни выявляют по изучению кариотипа
цитогенетическими методами. Лечение наследственных заболеваний
проводится несколькими путями. Во-первых, что симптоматическое
лечение, которое направлено на устранение симптомов сопровождающих
течение болезни. Во-вторых, патогенетическое лечение, при котором
происходит вмешательство в патогенез болезни. В-третьих, этиологическое
лечение, которое предусматривает устранение причины заболевания, при
этом пользуются методы генной инженерии

Причина возникновения хромосомных болезней

мутации в соматических клетках детей

изменение числа генов в хромосоме

мутации в гаметах родителей

изменение последовательности нуклеотидов в генах

Работоспособность каждого человека подвержена определенным колебаниям, происходящим в рамках естественного ритма. Среднестатистические колебания работоспособности в течение суток можно описать с помощью следующей кривой:

Кроме этого умственная и мышечная и работоспособность снижаются от начала к концу недели. Например, во вторник и среду, как правило, школьники работают наиболее продуктивно. В пятницу все показатели существенно снижаются.
В зависимости от того, когда восходит Солнце, земной шар разделен на разные часовые пояса. Нарушение биологических ритмов, называемое десинхронозом – специфическая болезнь, которая появилась с тех пор, как человек за короткое время немалое пространство.Медики разработали специальную формулу, которая определяет продолжительность послеполетного отдыха. На отдых участника Олимпийский игр также предусмотрено от шести дней до двух недель.

Вы летите отдыхать на другой континент. Продолжительность вашего отдыха, который принесет только пользу вашему организму, будет зависеть от:

Ваших материальных возможностей

Предоставленного питания и лечения

Температуры окружающей среды

Времени, потраченного на восстановление организма после перелета

Работоспособность каждого человека подвержена определенным колебаниям, происходящим в рамках естественного ритма. Среднестатистические колебания работоспособности в течение суток можно описать с помощью следующей кривой:

Кроме этого умственная и мышечная и работоспособность снижаются от начала к концу недели. Например, во вторник и среду, как правило, школьники работают наиболее продуктивно. В пятницу все показатели существенно снижаются.

Пик работоспособности учащихся приходиться на:

10 часов утра

3 часа дня

8 часов утра

3 часа ночи

расположение семян на листовидных чешуях

корнеподобные образования – ризоиды

спорангий со спорами

орган полового размножения – плод с семенами

Царство — Отдел — Класс — Порядок — Семейство — Род — Вид

Царство — Тип — Класс — Порядок — Семейство — Род — Вид

Царство — Отдел — Класс — Отряд — Семейство — Род — Вид

Царство — Тип — Класс — Отряд — Семейство — Род — Вид

бедренная

клиновидная

лопатка

ключица

Климатические пояса
Основными факторами, влияющими на формирование климата Земли,
является солнечная радиация, циркуляция атмосферных масс и
подстилающая поверхность.

Солнечная радиация достигает земной поверхности, нагревает ее, а от
нее нагревается воздух.

При циркуляции атмосферных масс происходит западный и пассатный
перенос воздуха в Евразии. Западный перенос действует зимой. Летом, когда
суша нагревается, воздушные массы океана перемещаются на сушу. Так
возникает муссонный перенос воздуха.

Воздушные массы различаются по месту их формирования. Над
Северным Ледовитым океаном – арктические, в умеренных широтах –
умеренные, в районе тропиков – тропические воздушные массы. Умеренные
и тропические широты делятся на морские и континентальные.

Экваториальные массы характеризуются высокими температурами и
большой влажностью воздуха в течении года.

Виды солнечной радиации

тепловая и солнечная

отраженная и косвенная

поглощенная и отраженная

эффективная и не эффективная

радиационная и солнечная

Инструкция: Вам необходимо выполнить тестовые задания на основе
контекстов

Pитмичность

Географическая оболочка земного шара включает атмосферу,
литосферу, гидросферу и биосферу. Все эти системы регулярно изменяются,
подвергаясь влиянию различных факторов. Одна из закономерностей
существования и развития жизни заключается в повторяющихся изменениях
процессов в живой и неживой природе.

Повторение похожих друг на друга
явлений или действий через определенный период называется
ритмичностью. Познание закономерности ритмичности необходимо для
разработки долгосрочного прогнозирования географических процессов.

Примером ритмичности в районе «Джунгарских ворот» являются ветры Жетысуйского Алатау:

мистраль и бриз

муссон и арыстанды

иранский и бора

кордайский и мугоджарский

эби и сайкан

ЯПОНСКОЕ ЭКОНОМИЧЕСКОЕ ЧУДО

«Японское экономическое чудо» это исторический пример феноменального роста экономики Японии, который начался еще с середины 50-хх и годов XX века и стабильно продолжался вплоть до нефтяного кризиса 1973 года. В те времена рост экономики Японии составлял примерно 10% в год. На это время были высочайшие темпы роста среди всех развитых стран. Хозяйственное развитие Японии базируется на трех принципах: жесткое государственное регулирование, т.е. мобилизация всех ресурсов для решения приоритетных задач; ярко выраженная экспортная ориентация экономики для создания мощного фонда накоплений и инвестиций; широкое привлечение иностранное капитала; создание крупных   национальных монополий. В Японии выделяются большие средства на промышленные, научные проекты и программы.

Причина «экономического чуда»

низкие темпы роста ВВП

значительное налоговое бремя

слабое профсоюзное движение

интенсивное освоение новых технологий

Определите (рассчитайте) используя данные таблицы показатель естественного прироста населения страны

195.467 чел.

164.231 чел.

324.132 чел.

267.432 чел.

Долина реки Есиль

Материк Австралия

Западно — Сибирская равнина

Прикаспийская низменность

Земельные ресурсы

Водные ресурсы

Солнечная энергия

Минеральные ресурсы

Темиртау

Актобе

Караганда

Балхаш