Сочинение на адыгейском языке гъатхэ къэсыгъ

Илъэсым охътэ дэй иIэп: кIымаф, гъатхэ, гъэмаф, бжыхьэ. Ахэр ашъокIи, яшэнкIи зэфэшъхьафых — фыжьых, чъыIэх; шхъуантIэх, фабэх; жъоркъых, чэфых; гъэбэжъух, дышъэ пкIашъэх.

Гъатхэр илъэсым иохътэ анахь ныбжьыкI ыкIи кIэракI, ащ сыдигъуи дунаир къыдэущыжьы, дэкIэжьы. Тыгъэр гуфит-шъхьафитэу огум къеуцо, ифабэ зэфэдэкIэ чIым къытырегуащэ. Бзыу цIыкIухэр къэбыбыжьых, псэушъхьэхэр къэущыжьых.

Уц шхъуантIэр къызэлъэкIы, былым хъупIэхэр къэпсаужьых. ЦIыфхэм уцуи, тIыси яIэп, губгъо ыкIи унэгъо хъызмэт Iофыбэр къяжэ. Мажъох, мапхъэх, хатэр ашIэ, унэр агъэкIэжьы.

КIэлэеджэкIо цIыкIухэми яшъыпкъ: еджэным егугъух, къэшъуакIэ ыкIи орэдкъэIуакIэ зэрагъашIэ, нахьыжъхэр яIэпыIэгъухэу къолэбзыухэм набгъохэр афашIых. Гъэхъунэ дахэм жьы къабзэ щызыIуащэ ыкIи шъоф къэгъэгъэ Iэрамхэр къыщашыпых, ежь-ежьырэу гъатхэмкIэ зэфэгушIожьых.

Предварительный просмотр:

Предварительный просмотр:

• Мне нравится 

 

12 Декабря в Музее изобразительных искусств Нальчика прошло награждение школьников за лучшее сочинение на кабардинском диалекте черкесского языка.

Конкурс, объявленный среди учащихся 9-11 классов, оказался разнообразен географически, участвовать в нем съехались 160 ребят, причем не только из нашей республики, но и из Карачаево-Черкесии, Адыгеи, Ставропольского края. Основная часть прошла в Национальной библиотеке имени Т. К. Мальбахова, где старшеклассники писали очное сочинение.

«Были предложены десять ключевых слов, из которых ребята выбирали те слова, которые они могли бы обыграть, развить и изложить в своих сочинениях. Никаких ограничений не было», —  пояснил корреспонденту РИА «Кабардино-Балкария» Мурат Табишев, руководитель ассоциации преподавателей черкесского языка и литературы имени Кази Атажукина.

Он добавил, что конкурс получился интернациональным, участие в нем приняли и представители других национальностей, изучающих адыгэбзэ.

За каждое место ребята получат денежные призы, а те счастливчики, кто получил первое место в любой из четырех номинаций, решением ассоциации преподавателей черкесского языка и литературы будут получать стипендию имени Кази  Атажукина в течение всего года. Помимо этого любой участник конкурса, при условии поступления на факультет черкесского языка, в течение двух лет будет получать вышеназванную стипендию.

«Объявление конкурса вызвано желанием стимулировать интерес к изучению своего языка среди подрастающего поколения. Сочинения были оригинальны каждое по-своему, умение изъяснять художественно оформленную мысль среди молодых людей радует, и если среди конкурсантов найдутся желающие поступить на факультет черкесского языка, наша миссия будет выполнена. Во время конкурса о таком желании заявили уже семь человек», — сказал Мурат Табишев.

Ассоциация имени Кази Атажукина действует уже на протяжении двух лет, выявляя талантливых подростков и поддерживая интерес к изучению родного языка.

© РИА «Кабардино-Балкария», 2014

Гъатхэ

(е 2 гуп нэхъыщ1э)

Зэхэзылъхьар Выкхъэ Марьят

Мурадыр:

Гъатхэм и нэщэнэхэм гу лъагъэтэн, абыхэм къытепсэлъыхьыфу

егъэсэн. Сабийхэм я гупсысэк1эм, я акъылым хэгъэхъуэн , езыр-езыру гъэм и

зэманым и теплъэр къагъэц1ыхун , нэщэнэхэр къыжа1эфу егъэсэн. Дахэр

къалъагъуфу , къэзыхъуреихь дунейм пщ1э хуащ1у , абы щыгуф1ык1хэу егъэсэн.

Псалъалъэ:

гъатхэ, псыхьэлыгъуэ, бжэндэхъу , вынд , уэгунэбзу.

Егъэдж.

Ц1ых1ухэ, ди группэр нэху зэрыхъуам гу лъыфтэт: Ар дыгъэ ц1ык1ур дэ

хьэщ1ап1э къытхуэк1уащи аращ.

Дыгъэ ц1ык1ур къытхуэк1уащ

Сабийхэм я 1э ц1ык1ухэр

Дыгъэм хуашиящ.

Къепс , къепс дыгъэ ц1ык1у

Къару уэ къыдэт.

Ц1ык1ухэ , нобэ дэ хьэщ1ап1э къытхуэк1уащ К1уху Ц1ык1у.

К1уху Ц1.

Фи махуэ ф1ыуэ ц1ык1ухэ. Сэ си ц1эр К1уху Ц1ык1ущ. Сэ таурыхъым

сыкъик1ри фи деж

сыкъэк1уащ. Фыкъыздэ1эпыкъу. Сэ письмо къысхуитхащ си ныбжьэгъум. Ар

мэзым щопсэу.

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ , дауэ зы псалъэк1э дызэреджэр мэзым щыпсоухэм?

(Хьэк1экхъуэк1э). Сыт хуэдэ мэз псэущхьэ фэ фц1ыхухэр ? ( бажэ , тхьэк1умэк1ыхь ,

дыгъужь , мыщэ ,к1эпхъ ) . Дакъытевгъэпсэлъыхьыт а псэущхьэхэм.

К1уху Ц1.

Сыту хьэлэмэту псори фц1ыхурэ. Мис ахэр псори сэ си ныбжьэгъухэщ.

Егъэдж.

Иджы ц1ык1ухэ дыджэгунщ. Хэт сыт и шхыныгъуэми зэхэдгъэк1ынщ.

( мыщэм-фо, тхьэк1умэк1ыхьым –пхъы , къабыстэ , к1эпхъым- дэ , 1эргъэбэгу ,

бажэм-джэд-къазхэр )

Фыпсэу , ц1ык1ухэ. Плъагъурэ, К1уху Ц1ык1у , мэз псэущхьэхэм куэд

зэрыхащ1ык1ыр ди ц1ык1ухэм. Ауэ хэт уэ письмо къыпхуэзытхар?

К1уху Ц1.

Сэ зы къуажыхь фжес1энущи ар къафщ1эмэ письмо къысхуэзытхар

къэфц1ыхунущ.Фыкъэда1уэ. «Хэт инышхуу , бэлацу , фо ф1ыуэ илъагъуу мэзым

щ1эсыр?»( мыщэ) Фыпэжщ. Мыщэщ . Сыволъэ1у , мыщэм къысхуигъэк1уа

письмом фыкъысхуеджэну.

Егъэдж

. Къащтэ К1уху Ц1ык1у, сыкъыпхуеджэнщ сэ мыщэм и письмом.

« Уи махуэ ф1ыуэ , К1уху Ц1ык1у , си къуэжыхьыр къащ1эт.

« Уэсыр мэтк1уж, щ1ыгур къуоуш, махуэр хуохъуэж. Сыт щыгъуэ ар къыщыхъур?

( гъатхэм) Мис а гъатхэр къыщык1уэм сэ укъызогъэблагъэ.

К1уху Ц1

. Сэ дауэ къэсщ1эну гъатхэр къызэрысар?

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ дыдэвгъэ1эпыкъу К1уху Ц1. Гъатхэм

дыкъыхуэтепсэлъыхьынщ.

( К1уху Ц1ык1у ягъэт1ыс)

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ , феплъхэт мы сурэтхэм. Мы сурэтым деж уэсыр тк1ужын

щ1идзащ, дыгъэр къопс, нэхъ хуабэ хъуащ.Сыт хуэдэ гъэм и зэман ар къыщыхъур?

Ц1ык1ухэм.

Гъатхэм.

Егъэдж.

Гъатхэр дэ къытхууэлъэтащ дыгъэ дамэм тесу. Япэ дыдэу гъатхэр къэсмэ ,

уэсыр щ1ым треху.

К1уху Ц1.

Сыт нт1э мы унащхьэм къетк1ухыр? ( ц1ык1ухэм я жэуап)

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ фыда1уэт. Сыт ар? Ар мылхэр магъ, мэтк1у къыпотк1у.

К1уху Ц1.

Сыт пт1э ахэр щ1этк1ур?

Ц1ык1ухэм

. Хуабэ хъуащ. Дыгъэм къегъэхуабэ.

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ хъурейуэ дывгъэувыт.

Зыгъэпсэхугъуэ дакъикъэ. «Гъатхэ»

Гъатхэ , гъатхэ уэ къэк1уэж,

Щ1ыр удзыфэк1э и1эж

И1э, кхъы1э дыпхуозэш,

Ажэгъумэр щ1ым къыхэш,

Жыгей мэзыр гъэдэхэж,

Къуалэбзухэр гъэгуф1эж.

Уэрэджы1эу пц1ащхъуэ ц1ык1ур

Ди хэку дахэм къешэлъэж

Егъэдж

. Сыту хуабэ хъуа, дывгъэт1ысыжхэ ц1ык1ухэ. Иджы фи нэ ц1ык1ухэр

зэтефп1э, дыгъэм зедгъэунщ.( псыхьэлыгъуэм и макъ ).Сыт а макъыр къэзгъэ1ур ,

уэрэд жи1э хуэдэу.( псыхьэлыгъуэ).Усэ ц1ык1у псыхьэлыгъуэм теухуауэ къыдже1эт

Алина.

Мамэ псышхуэм и деж сожэ

Сымыпсэлэни схузэф1эмык1.

Сэ сырикъуэ ц1ык1ущ а псышхуэм

Гъатхэм сыкъэхъуащ.

Егъэдж

. Гъатхэ псыхьэлыгъуэ ц1ык1ур гуф1эжу йожэх. Иджыри зэ федэ1ут

псыхьэлыгъуэ ц1ык1ум и макъ дахэм. Ухуеймэ, псыхьэлыгъуэм баш ц1ык1у хэдзи

кхъухь ц1ык1ум хуэдэу есынущ.

К1уху Ц!.

Сыту куэд фц1ыхурэ фэ ц1ык1ухэм. Хэт апхуэду дахэу уэрэд жыэы1эр?

Ц1ык1ухэм.

Бэухэращ.

Егъэдж.

Ахэр мэгуф1э. Сыт ахэр ж1эгуф1эр?

Ц1ык1ухэм.

Дунейр хуабэ хъуащ, дыгъэр нэхъ гуащ1у къопс.

Егъэдж.

Сыт хуэдэ бзухэ щ1ып1э хуабэм къытхуилъэтык1ыжхэр?

Ц1ык1ухэм.

Вындхэр, бжэндэхъухэр , пц1ащхъуэхэр , уэгунэбзухэр.

Егъэдж.

Фызахуэхэщ. Ахэр япэ дыдэу щ1ып1э хуабэм къилъэтык1ыж бзухэщ.

Иджы дыджэгунщ. Фи нэгу къыщ1эвгъыхьэт фэ фыбзууэ. Нэху щащ. Бзухэр я гъуэм

къолъэтык1хэри уэрэд жа1э , хьэмблу мэлъыхъуэхэ , я дамэ ц1ык1ухэр ялъэщ1 , зы

къудамэм къытек1мэ адрей къудамэм тепк1эурэ къалъэтыхь. Жэщ хъуащ бзухэр я

гъуэм йолъэтэж.

Егъэдж.

Гъатхэм мэз псэущхьэхэми зэхъуэк1ыныгъэ кърет.

К1уху Ц1.

Сыт абыхэм къащыщ1ыр?

Ц1ык1ухэм.

Тхьэк1умэк1ыхьхэм я фэр яхъуэж.

Егъэдж.

Тхьэк1умэк1ыхьыр щ1ымахуэм хужьщ , уэсым къыхэмыщу , ауэ гъатхэм

гъуабжэщ. Ц1ык1ухэ иджыри зэ жыдывгъэ1эт сыт хуэдэ гъэм и зэман иджыпсту?

Ц1ык1ухэм.

Гъатхэ.

Егъэдж.

Гъатхэр зэман дахэщ. Щ1ымахуэм жея дуней дахэр къуоуш. Махуэ къэс

нэхъ дахэ мэхъу , удз гъэгъахэм дунейр ягъэдахэ.

Иджы К1уху Ц1. Хьэщ1ап1э ук1уэнк1э ухуитщ. Ц1ык1ухэм гъатхэм щхьэк1э

яц1ыхухэр псори къыбжа1ащ.

К1уху Ц1

. Фыпсэу, ц1ык1ухэ. Иджы сэ гъатхэр зыми хэзгъэгъуэщэнукъым . Махуэ

хъерыр къыфхуэк1уэ , а сэ мыщэм хьэщ1ап1э сыхуэк1уэнщ.

Ц1ык1ухэм.

Гъуэгу махуэ К1уху Ц1. Ди саугъэтыр мыщэм тхуетыж , абы фо

ф1ыуэ елъагъури.

Егъэдж.

Ц1ык1ухэ , сыт хуэдэ гъэм и зэман дэ нобэ дызытепсэлъыхьар?

Хэт хьэщ1ап1э къытхуэк1уар?

.

Адыгэбзэ… Налъкъут мывэу зэтепщ1ык1, адэжь щ1эину л1ыщ1ыгъуэ миным къыхэк1а, илъэс бжыгъэншэр зи ныбжь, адыгэлъым хэпщауэ къэзыхь, адыгэ лъэпкъым и гупсэ, адыгэгур зыгъэп1ейтейуэ и гурылъ-гурыщ1эхэр макъ жьгъру дахащэхэмк1э къэзыт1эщ1, дэтхэнэ зы адыгэми гукъыдэж къезыт, и пщэдейм гурыф1ыгъуэ хэзылъхьэ, мывэ къурш псынэу бзэрабзэ си адыгэбзэ! Уэ упсэуху псэущ лъэпкъыр, уэ ущымы1эжмэ — лъэпкъыр к1уэдыжауэ аращ. Ди адыгэбзэр псэунущ ар налъкъутналмэсым пэтщ1у зетхьэмэ, тхъумэмэ, гъащ1эм деж хуэфэщэн увып1э едгъгъуэтмэ бзэм и 1эф1агъыр, лъэщагъыр зыхэтщ1эу дыщытмэ, пщ1э хуэтщ1у дыкъэхъумэ, дыкъэтэджмэ.

Адыгэхэм ди дежк1э бзэм мыхьэнэуэ и1апхъэр къегъэлъагъуэ бзэр къыщыунэхуам абы «анэдэлъхубзэр» зэрыф1ащам.

Анэм нэхърэ нэхъ лъап1э щыщымы1эк1э, бзэр анэдэлъхуу Тхьэм къыщыдитак1э, лъэпкъым и дэтхэнэ ц1ыхуми абы пщ1эшхуэ хуэтщ1у, лъагъуныгъэ мыкуэщ1 худи1эу дыщытын хуейщ.

Ди адыгэбзэр, анэдэлъхубзэр лъпкъыбзэ нэхъыжьхэм хабжэ. Апхуэдэ хъугъуэф1ыгъуэри хъумауэ дэ къыднагъэсащ ди узэщ1ак1уэхэмрэ еджагъэшхуэхэмрэ, нэхъыжьхэм. Ик1и, абыхэм тхуахъума бзэр дгъэк1уэдыныр, ар 1эщ1ыб тщ1ыныр емык1ушхуэ зыпылъщ.

Дауэ 1умпэм пщ1ын хуей укъэзылъхуа анэм и бзэр?

Ди бзэр 1умпэм тщ1ымэ, абы дыхуэмысакъмэ, зэдмыпэсыжмэ, сытым дрищ1ысыж? Адыгэбзэм и пщэдейр дэращ зэлъытар.

Дэ адыгэхэм тщыгъупщэ хъунукъым: л1ыщ1ыгъуэ бжыгъэ къэтхьащ тхэк1э – еджэк1э 1эмал димы1эу, «к1ыф1ыгъэм» дыхэту дызэрыпсэуар. Къыдэзауэхэми хъуащ, ди щ1ыгу ттрахами кърагъэк1уащ, ауэ ди адыгэбзэр хэти хуэгъэк1эдакъым,т1урахыни ялък1акъым. Псынэр пхудэжмэ нэгъуэщ1 щ1ып1эм къызэрыщиудыжым, жыг ираупщ1ык1ам и лъабжьэр къызэрыдэжыжым хуэдэу ди адыгэбзэри зауэ-маф1эм къелащ, лъэхъэнэ бзаджэхэри къызэринэк1ащ.

«Зи бзэр ф1ыуэ зымылъагъум и Хэкум гулъытэ нэс хуи1энукъым. Зи бзэр зыф1эмы1уэху ц1ыхур мыгъасэщ. Абы и бзэр къыщ1ыф1эмы1уэхур и лъэпкъым и блэк1ари, нобэри, къэк1уэнури зыуи къридзэкъыми аращ»,- жи1эгъащ Паустовскэм. Гупсысэшхуэ зыщ1элъ мы псалъэхэр тщымыгъупщэу дыщытын хуейщ дэтхэнэ адыгэри. Ит1анэщ ди къэк1уэнур хъуэпсэгъуэ зыщ1ын щ1эблэ узыншэ, зи щхьэм, зи бзэм пщ1э хуэзыщ1ыж ц1ыху дыщыхъунур.

Ди адыгэбзэм хуэдэ бзэ дахэ, бзэ бей щы1экъым.

Зы лъэпкъ псо зэгурызыгъа1уэ бзэщ ди адыгэбзэр, ар я1урылъащ зи напэм япэ псэр изыгъэща ц1ыху щэджащэ куэдым .

Урыс литературэр иропагэ Александр Пушкин усэбзэк1э итха и «Евгений Онегин» романым, усыгъэмрэ псэмрэ я лъагъуэр хэзыша Лермонтов Михаил…

Дауэрэ умыщ1энрэ Горький М., Толстой Н. сымэ я 1эдакъэщ1эк1 щэджащэхэр зэратха бзэр? Ари щхьэпэщ, псэм ф1эф1щ.

Ауэ псом япэр уэ къыбдалъхуа , сэ къыздалъхуа бзэращ. Абы зыри иридэуэфынукъым. Я нэхъ лъагап1э дыдэм тетщ си лъэпкъ мащ1эм и классик щоджэнц1ык1у Алий и «Къамботрэ Лацэрэ» романыр, Уэхътэ Абдулыхь и «1эсят и мывэ» повестыр…

Ди лъэпкъыр дызэрыгушхуэ тхак1уэщ Брат Хьэбас,Кхъуэхъу Цуцэ, Хьэкъун Исуф, Ахъмэт Мухьэдин, нэгъуэщ1хэри. Сынасыпыншэу зыслъытэжынут абыхэм я тхыгъэ телъыджэхэм седжэн папщ1э нэгъуэщ1 бзэ къэзгъэсэбэпын хуей хъуамэ. Гум нэсыр гум къыбгъэдэк1ыращ, ик1и зэи зэщхь хъунукъым анэм и бзэмк1э псэм къедэхащ1эу ятхамрэ хамэбзэм ирагъэзэгъамрэ зэрызэхэпщ1эр.

Дахэщ ди бзэр, хуэпщ1аф1эщ, пшынэбзэ шэщ1ауэ мэбзэрабзэ. А зэщ1эпщ1ыпщ1эр уи гум 1эпап1э зэмыфэгъуу, нурыбзэу къытонэ, уи псэр ехьэху. А дахагъэр тф1эмык1уэду пщэдейрей махуэм нэтхьэсыфын, къык1элъык1уэ л1ыщ1ыгъуэхэм гъащ1э щи1эу адыгэбзэр щы1ун папщ1э,нэхъыщхьэу къэслъытэр адыгэбзэм иригупсысэ, иритхэ, иреджэ, жьабзэ дахэ 1урылъу ирипсалъэ щ1эблэу дыщытынращ.

Бзэ лъэрызехьэ куэд тетщ дуне1м, къэралышхуэхэм я бзэ хъуауэ, ц1ыху куэд ирипсалъэу. Адыгэгу зык1уэц1ылъым, адыгэпсэ зы1утым и бзэр абыхэм нэхърэ зык1и нэхъ ф1эц1ык1унукъым. Къэбэрдей усак1уэ Щоджэн Аслъэнджэрий итхащ бзэм теухуауэ сатыр гъуэзэджэхэр:

Зи бзэр зымыдэу,зы лъэпкъ щымы1э,

Зи бзэр зыхъумэр мис ар лъпкъ къабзэщ,

Бзэм пщ1э хуэщ1ыныр лъэпкъхэм я хабзэщ…

Адыгэбзэм ди дежк1э мыхьэнэуэ и1эр зыхуэдизым, ар зи уасэм ехьэл1ауэ куэд хужа1ащ ди япэ ита нэхъыжьыф1хэм, тхак1уэ ц1эры1уэхэм. «Дуней нэхум япэпсалъэр къызэрысщ1ар си анэдэлъхубзэращ»,- итхащ Мэшбащ1э Исхьэкъ. Жыс1эну сыхуейщ бзэми 1уэры1уатэми увып1э ин зэрыщиубыдыр, мыхьэнэшхуэ зэри1эр ди адыгэ псалъэжь дахэхэм. Бзэм и хабзэмк1э адыгэхэм зэи уи нэр кърищ1у жэуап къыуиткъым, ат1э псалъэжь щ1агъыбзэ, нэгъуэщ1хэри бзэм къегъэсэбэп,бзэр дахэ ещ1.

Щы1экъым бзэ ц1ык1у, е бзэ ин. Си адыгэбзэр а нэхъ бзэ ин дыдэхэм,дахэхэм,нэхъ куухэм, нэхъ шэрыуэ-1эрыхуэ дыдэхэм ящыщщ. Ди1экъым дэ хуитыныгъэ ар дымыхъумэну. Зи щхьэ пщ1э хуэзыщ1ыж лъэпкъым и бзэр сыт щыгъуи игъэпсэунущ, игъэдахэнущ, игъэкъэбзэнущ.

Усак1уэ Бемырзэ Мухьэдин и усэм щыже1э: «Адыгэу нобэ ущытыныр гугъущ, адыгэу нобэ упсэуныр хьэлъэщ».

Адэк1и щ1оупщ1э:

«Ауэ сыт щыгъуэт щыщытар ар тыншу?

Къвгъуэти тхыдэм зэ щищ1ыж ди гугъу,

Ди гъащ1эр тхьауэ дэ къэзэуатыншэу!»

Апхуэдиз зи лъап1агъ мы дунейшхуэм ц1эры1уэ щыхъуа адыгагъэр зэи лъэпкъым ар тхъуэжурэ къигъэщ1акъым, ат1э махуэ къэс, сыхьэт къэс, дакъикъэ къэселэжьурэ, зихъумэжурэ, игъэдахэурэ игъэпсащ.

Апхуэдиз бэлыхьрэ хьэзабрэ тхыдэм щызышэча, илъэсищэ зауэмрэ истамбылак1уэ гу1эгъуэмрэ къела си лъэпкъыри и бзэри хэмык1эдэжын щхьэк1э хэти тхузэф1эк1ыр тщ1эн хуейщ.

Анэдэлъхубзэ! Ар зэбгъапщэ хъун щы1экъым. Ар зыми емыщхьщ. Ди бзэр дызэрыгушхуэщ,ди 1эщэщ, дин эм и нэхущ:

Адыгэпсэ – нанэ и псэ, сыту иупсэ дахэ!

Адыгэбзэ – дадэ и бзэ, сыту убзэ дахэ!

Еджап1эм щыддж предмехэм щыщу сэрк1э нэхъыщхьэ дыдэр анэдэлъхубзэращ. Адыгэбзэр дэ сэбэп къытхуохъу адыгэ л1акъуэм зэхуихьэса щ1эныгъэр, лъэпкэ щэнхабзэр джынымк1э. Ди еджап1эм сыщыщ1эхьа япэ илъэсым къыщыщ1эдзауэ сэ куууэ зыхэсщ1ащ анэдэлъхубзэм и 1эф1агъыр, и къарур, и лъэщагъыр. А гурыщ1э 1эф1хэр си лъым хэту сыкъэтэджащ. Ик1и абы щхьэк1э сэ сынасыпыф1эу зызобжыж.

1863 гъэм Нэгумэ Шорэ жи1эгъащ: «Сэ сымылъагъунк1и хъунщ а дакъикъэ 1эф1ыр – си лъахэм щ1эныгъэншагъэр 1эщ1ыб щищ1ыну лъэхъэнэр; сыт хуэдиз гухэхъуэгъуэ зыхэсщ1энт сэ абы щыгъуэм…Слъэк1ым хуэдиз сщ1ащ сэ, ф1ыгъуэ зэрызлэжьыным сыхуэпсэуащ. Ухыгъэмрэ къэхъугъэр зи 1эмырымрэ солъэ1у анэдэлъхубзэм хузи1а лъагъуныгъэр здэзыгуэшын щ1эблэ си ужь къихъуэнк1э»,- жэуэ. Нобэк1э гуры1уэгъуэ тхуэхъур зыщ: бзэр хьэпшипкъым, нобэ пф1эк1уэдамэ, пщэдей къэбгъуэтыжыфыну. Ар ящэкъым ик1и къащэхукъым, ат1э ар ди анэдэлъхущи, нэгъуэщ1 гуэрк1этхуэхъуэжынукъым.

Абы сыт щыгъуи дыхэсакъын , зедгъэужьын хуейщ ик1и а псори зи пщэрылъыр дэращ,щ1эблэращ.

Си сочиненэр сыухыну сыхуейщ ф1ыуэ слъагъу си адыгэбзэм теухуа мы усэ зэхэслъхьамк1э:

Адыгэбзэ, си лъэпкъ дыщэм и бзэ!

Ц1ыхум и гуращэр на1уэ зыщ1.

Гуауэр зыгъэщащэ, жыр зыгъэущыкъуей

Ц1ыхум и гупщысэр жан хуэзыщ1.

Адыгэбзэ, къаруушхуэ зи1э,

Зи лъэпкъ и пэжыр зыгъэув.

Мыл 1уву щтахэр зыгъэвыж.

Узибзэм и щхьэр ину елъагъуж.

Си адыгэбзэу гуф1эгъуэбзэ!

Хъуэхъубжьэ дахэ зэрыжа1э.

Сабий къэхъуамэ и анэбзэ.

Адыгэщ зи бзэр жыбогъэ1э.

1ущыгъэр уи 1унк1ыбзэщ, адыгэбзэ.

Гуапагъэр уи 1эпэгъуурэ уопсэу

«Анэ» псалъэ дахэр ирижа1э

Хэкум ухуэусэурэ уопсэу.

Адыгэбзэу инджыджыпсу къабзэ!

Зи бзэр толъкъун лъэщу къэукъубей.

Дыщэ жыгыу зи жылэр купщ1аф1э

Зи лъэпкъ тхыдэр ену зыгъэбей.