Сочинение по белорусской литературе 8 класс журавлиный крик выпрабаванне вайной

Мэта жыцця, кажуць, поўныя сілы,

     з доляй змагацца да самай магілы,

     веры не траціць і страху не мець,

     смела байцамі памерці, згарэць.

     Наталля Арсеннева

     У беларускай літаратуры ёсць шэраг твораў пра вайну: «Векапомныя дні» М.Лынькова, «Мінскі напрамак» І.Мележа, «Трывожнае шчасце» І.Шамякіна, але найбольш за ўсіх іх у В.Быкава. У сваіх творах пісьменнік апісвае, здавалася б, зусім нязначныя выпадкі з франтавых будняў. Героі аповесцяў і апавяданняў В.Быкава, радавыя салдаты і малодшыя афіцэры, дзейнічаюць на працягу некалькіх сутак або нават гадзін у экстрэмальных умовах, але ў гэтыя моманты правяраюцца не толькі фізічныя магчымасці, але і маральная трываласць чалавека, яго душэўная моц.

     У аповесці «Жураўліны крык» паказана, як невялікая група байцоў цаною ўласнага жыцця забяспечвае адыход нашых войскаў. Гэты адказны момант дапамог з розных бакоў раскрыцца кожнаму з іх. Мужна памірае, забіўшы адзінага ў сваім жыцці ворага, зусім не ваенны чалавек, кандыдат мастацтвазнаўства Барыс Фішар. Фанабэрысты і самаўпэўнены Алік Агееў за здраду быў расстраляны. Як здраднік гіне і Іван Пшанічны. Як сапраўдны герой з адзінай гранатай уступав ў смяртэльную схватку з танкамі Васіль Глечык.

     Два чалавекі, Іван Пшанічны і Алік Аўсееў, не вытрымалі выпрабавання вайной. У самы адказны час, калі патрабаваліся мужнасць, узаемадапамога, яны здрадзілі. Здрадзілі сваім сябрам, народу, Радзіме. Пшанічны меў задание ў саставе ўзвода затрымаць на пэўны час праціўніка. I калі таварышы змагаліся на рубяжы да апошняй кроплі крыві, ён перабег да ворага. Пшанічны, пакрыўджаны Савецкай уладай, здрадзіў Радзіме ўжо тады, калі прысягаў для формы, а сам радаваўся прыходу фашыстаў. Ён здрадзіў не ад страху, а абдумана. Калі б Пшанічнаму давялося ваяваць на фашысцкім баку, я думаю, што ён касіў бы з асаблівай жорсткасцю, не разбіраючыся, хто яны, яго ахвяры: старыя, дзеці, жанчыны.

     Алік Аўсееў таксама не вытрымаў выпрабавання боем. У самы адказны момант нядаўні выпускнік ваеннага вучылішча змаладушнічаў. Ён убачыў, што становішча ўскладнілася, і вырашыў уцячы, але быў затрыманы байцом Глечыкам. Аўсеева прывяло да здрады шкурніцтва і эгаізм. Ён лічыў вайну месцам, дзе можна праславіцца, атрымаць узнагароды. А калі сапраўды запахла порахам і крывёй, адразу накіраваўся ў кусты.

     Фінал аповесці трагічны. Усе загінулі. Але адны загінулі мужна і самаахвярна, усведамляючы важнасць і неабходнасць ахвяраваць сваім жыццём дзеля Радзімы — яны дастойна прайшлі выпрабаванне вайной. А другія, згубіўшы сумленне і годнасць, — як здраднікі.

Выпрабаванне вайной (па твору Васіля Быкава «Жураўліны крык»)

Мэта жыцця, кажуць, поўныя сілы,
     з доляй змагацца да самай магілы,
     веры не траціць і страху не мець,
     смела байцамі памерці, згарэць.
     Наталля Арсеннева

С этим файлом связано 1 файл(ов). Среди них: 0096.docx.
Показать все связанные файлы

Подборка по базе: 12,15,5, сочинение.docx, Зима сочинение.docx, 34 вариант сочинение.docx, экономика сочинение.docx, Весна сочинение.docx, я помню я горжусь сочинение.doc, Задание 27 сочинение.doc, дача сочинение.docx, краеведческое сочинение.docx, Современное общество выдвигает новые требования к воспитательно.

Выпрабаванне вайной

Мы, дзеці ХХІ стагоддзя, ведаем вайну па кінастужках, творах пісьменнікаў, падручніках гісторыі, са слоў ветэранаў. У нашых вачах падзеі Вялікай Айчыннай вайны паўстаюць як адзіны подзвіг цэлага народа. Усе разам і кожны паасобку, пераадолеваючы холад, голад і страх, рухаўся да адзінай мэты – жыць пад мірным небам.

Існуе меркаванне, што менавіта ў складаных жыццевых абставінах, чалавек дэманструе сваё сапраўднае аблічча. У аповесці Васіля Быкава «Жураўліны крык» паказана, як невялікая група байцоў цаною ўласнага жыцця павінна забяспечыць адыход войск. Менавіта у гэты адказны момант кожнаму з іх “здымае маску”. Салдаты на чале са старшыной Карпенка – вельмі розныя, зусім не падобныя адзін на аднаго. У кожнага свой характар, свае адносіны да жыцця, сваё мінулае.

Іван Пшанічны і Алік Аўсееў не вытрымалі выпрабавання вайной. У самы адказны час, калі патрабаваліся мужнасць і узаемадапамога, яны здрадзілі. Пшанічны замест тако, каб выканаць каманду і затрымаць праціўніка, перабягае да ворага. Я не магу назваць Івана здраднікам. Ён не здрадзіў Радзіме, Радзіма адраклася ад яго сама. Савецкая ўлада не пашкадавала ні яго бацькоў, саслаўшы ў Сібір, ні яго самога, адправіўшы на вайну, на заданне, якое не магчыма было выканаць. Усё жыццё ён быў, нібы “белая варона” “непралетарскага паходжання”. Таму Іван, апынуўшыся ў апісаных абставінах, выбраў адзіна верны выхад для сябе – магчымасць выжыць і жыць інакш.

Змаладушнічаў у самы адказны момант і Алік Аўсееў. Па ўсім жыцці ён шукаў тое месца, дзе не патрэбна “фанатычная самаадданасць, ўпартасць і катаржная праца”. Так і на вайне, калі убачыў, што становішча ўскладнілася, гледзячы на ўчынак Івана Пшанічнага, паспрабаваў перайсці на бок немцаў.

Не адназначна, на мой погляд, выглядае і гібель Віцькі Свіста. У аповесці ён сам пайшоў на сустрач смерці, кінуўшыся пад танк. Гэты ўчынак больш паходзіць на наўмыснае самагубства ад страху перад ворагам, чым на подзвіг.

З шасці маладых мужчын на пераезде апошнім з жывых застаўся толькі Васіль Глечык, самы маладому з іх. Ён мяняецца на нашых вачах: “штосьці новае і мужнае ўваходзіць у яго душу”. Салдат разумее, што выйсці няма як, усе загінулі, камандзір цяжка паранены. І ў гэтай бязвыхаднай сітуацыі Васіль “схапіў адзіную сваю гранату” і стаў чакаць танкаў…”

Фінал аповесці “Жураўліны крык” трагічны. Адны загінулі мужна і самаахвярна, усведамляючы важнасць і неабходнасць ахвяраваць сваім жыццём дзеля Радзімы — яны дастойна прайшлі выпрабаванне вайной. А другія, згубіўшы сумленне і годнасць, — як здраднікі.

Восень 1941- га. Камбат паставіў атраду з шасцярых чалавек невыканальную задачу : на суткі затрымаць нямецкія войскі ў безназоўнага чыгуначнага пераезду. Камандаванне атрадам камбат даручыў старшыне Карпенка. Як толькі кароценькая калона батальёна знікла з вачэй, старшына размеркаваў пазіцыі паміж байцамі. Флангавага пазіцыя дасталася Пшанічнаму, за ім пачаў рыць сховішча Фішэр, следам размясціліся Аўсееў, Свіст і Глечык. Да вечара пазіцыі абсталявалі ўсе, акрамя Фішэра.

Пшанічны выкапаў свой ​​акоп яшчэ завідна. Адасобіўшыся, ён вырашыў перакусіць і дастаў сала, схаванае ад таварышаў. Яго абед перарваў далёкія кулямётныя чэргі. Байцы ўстрывожыліся, асабліва калі Аўсееў сказаў, што іх атачаюць, і ўвесь атрад складаецца з смяротнікаў. Старшына хутка спыніў гэтую размову, але Пшанічны ўжо прыняў рашэнне здацца ў палон.

Увечары пайшоў дождж. Старшына вырашыў злучыць выкапаныя хованкі ровам. Траншэя была гатова толькі да поўначы. Свіст заткнуў акно і падпаліў печку ў ацалелай станцыйнай вартоўні. Неўзабаве ў ёй схаваліся і астатнія байцы.

Аўсеева старшына прызначыў вартавым. Стоячы пад халодным дажджом, ён думаў пра заўтрашні дзень. Аўсееў не хацеў паміраць. Ён лічыў сябе чалавекам выключна таленавітым. « У роце Аўсееў жыў сам па сабе ». Ён лічыў сябе нашмат больш разумнымі і інтэлігентней іншых . Адных ён грэбаваў, на іншых не звяртаў увагі, але і на самога Аўсеева ніхто не быў роўн , ды і спаганялі з яго гэтак жа, як і з іншых . Гэта здавалася яму вельмі несправядлівым.

Пасля Аўсеева дзяжурыць выпала Глечыку. Гэта быў самы малады з шасці байцоў. За час вайны Глечык “парадкам агрубелым душой і перастаў заўважаць дробныя нягоды жыцця”. У яго свядомасці жыла « толькі адна усёпаглынальная боль » .

У станцыйнай вартоўні тым часам усё спалі. Заснуў і Рыгор Карпенка. У сне ён бачыў свайго бацьку і трох братоў . Бацька старшыны быў селянінам . Дзяліць на тры часткі свой ​​невялікі зямельны надзел ён не захацеў, аддаў ўсю сядзібу старэйшаму сыну . Карпенка быў самым малодшым . Пасля дзесяцігадовай службы ў войску ён патрапіў на фінскай вайне, дзе атрымаў медаль « За баявыя заслугі ». Пасля звальнення ў запас Карпенка «прызначылі намеснікам дырэктара льнозавода », і Карпенка « ажаніўся на Каці , маладзенькай настаўніцы мясцовай пачатковай школы». Разам з дырэктарам, « аднарукім чырвоным партызанам » , яны зрабілі свой ​​завод лепшым у раёне . Калі пачалася вайна , жонка Карпенка чакала дзіцяці. На фронце Рыгору шанцавала, ён прывык адчуваць сваю непаражальнасць . Шанцаванне змяніла Карпенка толькі сёння, але адступаць не збіраўся. У каржакаватага, дужа збітага старшыны было адно цвёрдае жыццёвае правіла : «усё сумніўнае, нявызначаны хаваць у сабе, а напаказ выстаўляць толькі ўпэўненасць і непахісную цвёрдасць волі» .

Пачало днець. Фішэр ўжо даўно выкапаў сабе прытулак і цяпер разважаў пра старшыне. Ён выклікаў у Фішэра « складанае і супярэчлівае пачуццё». Вучонага прыгнятала яго патрабавальнасць, чэрствасць і злыя вокрыкі . Але варта было таго стаць не старшыной , а проста таварышам, Фішэр гатовы быў выконваць любыя яго загады. Фішэр не мог зразумець, як гэта ён, малады і здольны вучоны, ўпотай « стараўся дагадзіць нейкаму малапісьменнаму салдафону » . Барыс Фішэр лічыў сябе не занадта маладым — « нядаўна размяняў чацвёрты дзесятак » .

Пасля Аўсеева на часах стаяў Пшанічны. Выйшаўшы з вартоўні , ён адчуў , што скончыўся чарговы этап яго жыцця. Цяпер самым разумным , на яго думку, «будзе здацца немцам — на іх ласку і ўлада» . Ён разлічваў , што немцы прызначаць яго на якую-небудзь выгадную пасаду. З гэтымі думкамі Пшанічны дайшоў да бліжэйшай вёскі. З-за бліжэйшай хаты выскачылі немцы. Дарэмна Пшанічны даводзіў ім, што ён « палон » . Немцы загадалі яму ісці па дарозе , а потым стрымана расстралялі.

Гэтая кулямётная чарга разбудзіла Фішэра . Ён спалохана падскочыў у акопе і пачуў далёкі трэск матацыклетных матораў. Фішэр адчуў , што « надыходзіць хвіліна , якая пакажа нарэшце, чаго каштавала яго жыццё » . Калі з туману здаліся першыя матацыклы , Фішэр «зразумеў, што трапіць шанцаў у яго мала». Фішэр расстраляў цэлую абойму , не прынёсшы ворагам ніякага шкоды . Нарэшце ён супакоіўся , старанна прыцэліўся і здолеў цяжка раніць нямецкага афіцэра, які сядзеў у калысцы матацыкла. Гэта быў адзіны подзвіг навукоўца. Немцы падышлі да акопа і расстралялі яго ва ўпор.

Гукі стрэлаў паднялі астатніх байцоў. Толькі цяпер старшына выявіў, што знік Пшанічны, а праз некаторы час зразумеў , што пазбавіўся яшчэ аднаго байца. Першую хвалю матацыклаў і транспарцёраў яны адбілі. Увесь маленькі атрад ахапіла натхненне . Асабліва выхваляўся Аўсееў, хоць вялікую частку бою прасядзеў, уцягнуўшы галаву ў плечы , на дне акопа . Ён ужо зразумеў, што Пшанічны збег, і цяпер шкадаваў, што не зрабіў тое самае. Свіст па — ранейшаму быў аптыміст. Ён зрабіў вылазку да падбітага транспарцёрам, дзе расстараўся новенькі кулямёт і патроны да яго. Расшчодрыўся , Свіст падарыў старшыне залатыя гадзіны , выцягнутыя з кішэні забітага немца , а калі Карпенка разбіў іх аб сцяну старожкі , толькі пачухаў патыліцу.

Прынесены кулямёт старшына ўручыў Аўсеева, які не занадта узрадаваўся. Аўсееў выдатна разумеў , што менавіта кулямётчыкі гінуць першымі. У наступную атаку немцы кінулі танкі. Першы ж стрэл танкавага прылады пашкодзіў адзіны ў атрадзе ПТР і цяжка параніў старшыну . Свіст загінуў , кінуўшы пад танк з бранябойнай гранатай . Танкі адышлі назад, і Глечык адарваўся ад вінтоўкі . Старшына ляжаў без прытомнасці. «Самым страшным для Глечыкаў было апынуцца сведкам гібелі заўсёды рашучага , ўладнага іх старшыны ». Аўсееў тым часам вырашыў , што самы час змыцца . Ён выскачыў з акопа і рвануў праз поле. Глечык не мог дазволіць яму дэзертыраваць. Ён стрэліў. Цяпер яму аднаму трэба было скончыць бой.

Глечык ўжо не баяўся. У яго свядомасці « паўстала абсалютная мізэрнасць ўсіх яго ранейшых, здавалася, такіх пякучы , крыўд » . «Што-та новае і мужнае » ўваходзіла ў душу перш нясмелага хлопца . Раптам ён пачуў « дзіўныя журботныя гукі », поўныя амаль чалавечага адчаю. Гэта ляцеў на поўдзень жураўліны клін, а за ім, адчайна спрабуючы нагнаць зграю , ляцеў самотны жураўлік і жаласна крычаў. Глечык зразумеў, што дагнаць зграю ён ужо не зможа. У душы Васілька « раслі і шырыліся » вобразы людзей, якіх ён калісьці ведаў . Ахоплены ўспамінамі, ён не адразу пачуў далёкі гул танкаў. Глечык схапіў адзіную сваю гранату і стаў чакаць, а ў яго душы, абхопленай прагай жыцця , усё біўся жураўліны крык.

Гость:

В повести «Журавлиный крик» шестеро солдат у железнодорожного переезда
должны держать оборону в течение суток, обеспечивая отход батальона. Они
вступили в неравный бой, не ища для себя спасенья. Первым за метил немецких
мотоциклистов Фишер, он почувствовал: «пришло время, когда определяется
весь смысл его жизни» . Ему хотелось, чтобы старшина изменил о нем мнение.
Очевидно в эту ночь «не мудреная мерка солдатских достоинств, принадлежащих
старшине, в какой-то мере стало жизненным эталоном для Фишера» . Его
выстрелы предупредили старшину Карпенко и остальных, и он вправе был
позаботиться о себе. Но Фишер не знал, что убежать или затаиться в его
положении – вполне пристойно и честно. Ему представилось строгое скуластое
лицо старшины, он почти наяву услышал презрительный окрик: « Эх ты,
растяпа! » И тогда весь мир для него ограничился укоризненным взглядом
сурового старшины и этой цепочкой мотоциклов. И он дождался переднего,
выстрелил, попал, и тотчас очередь из автомата размозжила ему голову.
Мотив действительно безыскусен: интеллигент, близорукий книжник, боится
упреков в нерасторопности и трусости больше, чем смертельной опасности, он
хочет соответствовать меркам старшины, то есть общей мерки долга, тягот,
риска. Он хочет быть вровень с другими, иначе ему – стыдно.
После Фишера, в самый разгар боя на переезде гибнут Карпенко и Свист. О
себе Карпенко не очень тревожился: он сделает все, что от него потребуется.
Это надежный служака, не избалованный жизнью. Его действия в бою
предрешены. А смерть Свиста наступила вследствие неравного единоборства с
немецким танком: он бросил одну за другой гранаты под гусеницы, но отбежать
не успел.
Повесть заканчивается, когда Василий Глечик, самый юный из шестерых, еще
жив, но, судя по всему, обречен. Мысль о том чтобы оставить позицию,
спастись, была для него неприемлемой. Нельзя нарушить приказ комбата, его
нужно выполнить любой ценой, и, конечно, присяга и долг перед родиной.
Писатель дал почувствовать, как горько, когда обрывается такая чистая и
молодая, верующая в добро жизнь. До Глечика донеслись странные печальные
звуки. Он увидел, как за исчезающей стаей летел отставший, видно, подбитый
журавль; отчаянный крик птицы безудержной тоской захлестнул сердце юноши.
Этот журавлиный крик – полная печали и мужества песня прощания с павшими и
призывный клич, возвещающий о смертельной опасности, и этот мальчик
потрясенно открыл для себя: ему скоро предстоит умереть и ничего изменить
нельзя. Он схватил единственную гранату и занял свою последнюю позицию. Без
приказа. Хорошо зная, что это конец. Не желая умирать и, не умея выживать
любой ценой. Это была героическая позиция.
Герои повести «Журавлиный крик» при всем разнообразии своих характеров
схожи в главном. Все они сражаются до конца, своей кровью, своей жизнью
обеспечивая организованный отход батальона. Через их трагическую судьбу
очень убедительно показывается трагедия первых военных лет и реалистически
раскрывается неброское во внешних своих проявлениях мужество солдат,
которые в конечном итоге обеспечили нашу победу.