Сочинение по белорусскому языку 4 класс 3 четверть

Обновлено: 11.03.2023

Выработка у учащихся графических навыков и каллиграфического письма наряду с чтением и вычислительными навыками — одна из важнейших, зафиксированных в образовательном стандарте [1] задач образования на I ступени общего среднего образования. От степени сформированности и автоматизированности этих действий зависит не только успех продвижения ребёнка в учебной деятельности от класса к классу, но и его психическое развитие. Писать красиво — это значит графически правильно, чётко, удобочитаемо писать буквы, без ошибок, грамотно записывать слова, предложения. Однако для учащихся младшего школьного возраста бывает порой очень сложно решать одновременно графические, орфографические и грамматические задачи, сочетая их с выполнением требований к оформлению письменных заданий.

Безусловно, помочь учащимся разобраться с правильным оформлением письменных заданий в тетрадях призван учитель. Приведённые в статье рекомендации по оформлению письменных работ, надеемся, помогут учителям снять многие вопросы, связанные с этой проблемой, добиться выполнения всеми учащимися единых требований к оформлению записей.

Сначала напомним об общепринятых требованиях к ведению тетрадей и оформлению письменных работ.

Во ІІ–ІV классах для выполнения обучающих и контрольных работ целесообразно использовать тетради с количеством листов 12. Тетради с бо́льшим количеством листов могут увеличить вес портфеля, что приведёт к нарушению СанНиП (п. 132) [5], касающихся массы ежедневного комплекта учебников с письменными принадлежностями (без массы ранца или рюкзака).

Учащиеся, начав писать в одной тетради, продолжают работать в ней, пока та не закончится. Нецелесообразно заводить новую тетрадь по учебному предмету с каждой новой четверти, если в предыдущей тетради осталось место для записей.

2. Ученические тетради в І и ІІ классах подписываются учителем, в ІІІ и ІV классах — учениками под руководством учителя. Это значит, что учитель организует работу по подписыванию тетрадей таким образом, чтобы учащиеся не допускали ошибок. Надписи на обложках делаются по единому образцу в соответствии с требованиями Методических рекомендаций к оформлению тетрадей в начальных классах (Глава ІV. Афармленне і вядзенне сшыткаў, афармленне экзаменацыйных работ, п. 17–20, 22; дадатак 1) [2].

При оформлении подписи на обложке тетради допускается делать запись о назначении тетради и названии учреждения образования на двух строках.

Для тетрадей по русскому и белорусскому языкам не допускается использование заранее напечатанного текста, т. к. умение подписывать свою работу (любую) — важное общеучебное умение, которым должен владеть каждый ученик и которое формируется в начальных классах.

3. Все записи в тетрадях делаются ручкой с пастой синего или фиолетового цвета (по решению учреждения образования) аккуратно, разборчивым почерком. Исправление ошибочного написания на правильное выполняется без использования корректора. В І классе при обучении первоначальному письму учащиеся могут использовать простой карандаш вместо ручки.

4. Во ІІ–ІV классах в рабочих тетрадях указывается дата выполнения обучающей работы и название её вида. Дата записывается посередине рабочей строки следующим образом: день месяца — арабскими цифрами, название месяца — прописью. На следующей рабочей строке (посередине) пишется вид работы: Классная работа или Домашняя работа. Слово Упражнение во ІІ–ІV классах не пишется.

Самопроверка. Совершенствование написанного текста, исправление ошибок. Исправления не должны вести к снижению отметки за сочинения, наоборот, удачную замену слова, улучшение построения предложения следует поощрять. Учащиеся поверяют написание слов на изучаемое правило, устно осуществляют проверку всех орфограмм (можно предложить их подчеркнуть).

Памятка для редактирования текста сочинения

А) Ясно ли передал свою мысль?

Б) Нет ли повторов одинаковых слов, оборотов речи?

В) Все ли слова употреблены удачно?

Г) Правильно ли записаны безударные гласные, все трудные слова, расставлены знаки препинания?

Проверка сочинений учителем. Анализ и классификация сочинений по недочётам (для организации работы над ошибками):

а) несоответствие содержания сочинения его теме;

б) нарушение композиции построения текста, неправильная связь между отдельными частями целого рассказа или отсутствие такой связи;

в) неудачное построение отдельных предложений, неудачная связь между отдельными предложениями или отсутствие такой связи;

г) неправильная связь между отдельными словами в предложении, неудачный или неправильный порядок слов в предложении;

д) лексические (речевые) недочёты: неудачное или неправильное употребление слов и выражений;

е) грубые и типичные орфографические и пунктуационные ошибки.

Работа над ошибками (проводится на следующем уроке).

1. Зачитываются лучшие сочинения.

2. Коллективный анализ сочинений:

  • содержания;
  • построения целого текста и связи его частей;
  • построения отдельных предложений и способов связи предложений в целое;
  • порядка слов в предложении;
  • употребления отдельных слов и предложений;
  • связи между словами в предложении.

3. Коллективная работа над ошибками (орфографическими, пунктуационными, речевыми, логическими, содержательными и др.).

4. Индивидуальная работа над ошибками.

Коллективное сочинение – один из видов обучающих сочинений. Текст сочинения составляется всем классом на уроке, записывается на доске, подвергается коллективной обработке, совершенствованию. Может использоваться в качестве отдельного этапа подготовки к сочинению. В этом случае после коллективного редактирования текст стирается, учащиеся приступают к созданию собственного сочинения.

Тиринова О.И., к.п.н., доцент,

ведущий научный сотрудник лаборатории начального образования НИО

Изложения и сочинения

в начальных классах – только ОБУЧАЮЩИЙ характер

ИЗЛОЖЕНИЯ

Методика работы по подготовке изложения:

  • восприятие текста (зрительная опора, на слух),
  • анализ содержания теста (по вопросам учителя),
  • составление плана (на доске!),
  • лексическая, грамматическая, орфографическая и пунктуационная работа при подготовке изложения, предупреждение ошибок (опорные слова – на доске. ),
  • устный пересказ текста по плану и опорным словам (1–2 ученика),
  • написание и проверка изложения учащимися,
  • проверка, анализ и оценка изложения учителем,
  • работа над речевыми, орфографическими и пунктуационными ошибками.

Методика проведения изложения.

1. Знакомство с текстом. Учитель читает текст, учащиеся внимательно слушают его, следят за сюжетной линией. Основные части текста учитель выделяют паузами. Излагаемый текст может быть прочитан не учителем, а самими учащимися.

2. Беседа, краткий разбор содержания по вопросам учителя. Ставится 3–4 вопроса по содержанию текста с целью определения, все ли правильно поняли, осознали прочитанное, установили причинно-следственные связи.

3. Повторное прочтение текста. Текст, предназначенный для изложения, прочитывается не более 2-х раз, чтобы учащиеся не заучивали его наизусть.

4. Составление плана (можно совместить с беседой). Логическое и композиционное разделение текста на части, их озаглавливание. План изложения записывается на доске.

5. Орфографическая подготовка, словарно-лексическая работа. Анализ значений слов и их написания, наблюдение за использованием в тексте изобразительных средств языка, построение наиболее важных синтаксических конструкций. Запись на доске слов и словосочетаний, требующих особого внимания учащихся.

7. Устный пересказ текста.

Несколько учеников устно пересказывают текст по плану и опорным словам.

8. Анализ устного пересказа и его совершенствование.

Коллективное исправление недостатков, уточнение отдельных моментов. При необходимости текст прочитывается ещё раз.

9. Самостоятельное написание изложения.

Оказание индивидуальной помощи.

10. Самопроверка и совершенствование текста учащимися.

Аккуратно сделанные исправления учеников не учитываются при выставлении отметки.

11. Проверка изложения учителем.

Проверка осуществляется в соответствии с Инструкцией о порядке формирования культуры устной и письменной речи в общеобразовательных учреждениях Республики Беларусь, выставление отметки – на основании норм оценки результатов учебной деятельности младших школьников по русскому языку.

Для проведения последующей работы над ошибками учитель анализирует изложения и классифицирует их с учётом:

а) точности и последовательности передачи содержания текста;

б) ошибок в построении предложений;

в) неправильного употребления слов;

г) наиболее грубых и типичных орфографических и пунктуационных ошибок.

12. Работа над ошибками (проводится на следующем уроке).

Необходимо сравнить написанные учащимися изложения с первоначальным текстом с целью выяснения недочётов в содержании и языке детских изложений, разобрать орфографические ошибки.

Работа организуется следующим образом:

  1. учитель зачитывает первоначальный текст изложения;
  2. учитель зачитывает одну или две-три работы с нарушениями последовательности содержания текста; коллективно устанавливается, какие эпизоды упущены, перемещены, неточно изложены; как следовало бы написать и т.д.;
  3. учитель записывает на доске или зачитывает неправильно написанные предложения, ошибки коллективно исправляются;
  4. учитель выписывает на доске или читает неудачно употреблённые в изложении слова, вместе с детьми определяет, почему данное слово следует считать неудачным, какое слово было бы лучше употребить вместо него;
  5. осуществляется орфографический разбор слов с типичными или грубыми ошибками;
  6. организуется индивидуальная работа учащихся над ошибками.

СОЧИНЕНИЯ

Работа над сочинением делится на 3 этапа:

1. Накопление материала: наблюдение, экскурсии, походы, прогулки, рассматривание картин, просмотр фильмов, спектаклей, чтение художественной или иной литературы.

2. Отбор и систематизация материала в соответствии с темой и замыслом её раскрытия: беседы, обсуждение, выделение существенного, составление плана, отдельные записи, подготовка лексики и т.п.

3. Словесное, речевое оформление сочинения, т.е. составление самого текста, его запись, совершенствование, исправление ошибок самими учащимися, проверка.

Таким образом, урок написания сочинения – своего рода итог проделанной работе. 1 и 2 этапы выходят за рамки урока написания сочинения. Подготовка начинается за несколько дней (недель) до самого сочинения и может проводиться во внеурочное время, на других уроках, не только на уроках русского языка. Наблюдение на экскурсии организуется за несколько дней, наблюдения в природе – за неделю или месяц. Картина рассматривается непосредственно перед сочинением. Возможно предварительное составление плана сочинения.

Методика проведения урока написания сочинения.

2. Беседа с целью упорядочения материала, если он накоплен заранее (в ходе наблюдений и др.), или его накопления (рассматривание картины). Необходимо активизировать всех учащихся, восстановить в памяти учащихся накопленный материал или обеспечить его получение.

3. Составление плана или его уточнение, если план был составлен заранее. В начальных классах рекомендуется простой план из 3–5 пунктов (без подпунктов). План сочинения должен быть записан на доске.

4. Речевая подготовка текста: составление отдельных словосочетаний, предложений или отдельных фрагментов текста по вопросам учителя. Лучшие варианты можно записать на доске в качестве опоры.

5. Устное составление, рассказывание и обсуждение вариантов текста предстоящего сочинения (при необходимости) – коллективное или индивидуальное (1–2 ученика). Учитель может в качестве образца предъявить своё сочинение.

6. Орфографическая подготовка к написанию трудных слов. Запись на доске и орфографический разбор отдельных слов. Особое внимание уделяется словам на изучаемое правило.

Некоторые ученики считают самыми легкими гуманитарные дисциплины, другие же относятся к ним негативно. Чтобы решить проблему, лучше обращаться за помощью к ГДЗ по белорусскому языку 4 класса автора Свириденко в момент самостоятельной работы над материалом дома.

Так как в дополнительной литературе информация доступна лаконично, школьник легко ускорит подготовительный процесс к урокам, в итоге данный предмет больше не будет вызывать страх, а домашняя работа станет легким и увлекательным занятием.

Больше никакого страха перед белорусским языком

Так как сборник с готовыми ответами позволяет ученикам получить знания, делать упражнения без ошибок, то они больше не будут ощущать страх перед уроками, из-за чего поднимется не только успеваемость, но и моральное состояние.

Почти каждый материал с ГДЗ имеет в содержании сделанные задания и пояснения к ним, ссылки на правила, которые были применены. К упражнениям на разбор предложений указаны графические сноски, нужные для эффективной проработки такого типа заданий.

Маленький словарь терминов позволяет оперативно сориентироваться, если в условии были применены непонятные значения.

Эффективный помощник во всем

В программе по изучению данной дисциплины за четвертый класс есть задания по работе со всеми частями речи. Программа очень объемная, и многим ученикам кажется невыполнимой, а домашние работы — сложно решаемые. ГДЗ по белорусскому языку поможет написать любую домашнюю работу без помощи репетитора и родителей.

Зрительные решения помогут с другой стороны подойти к изучению раздела и улучшить освоение языком. Благодаря уникальному пособию ваши оценки будут выше, а преподаватели и родители — довольны вашими успехами.

  • бесплатная помощь в любое время,
  • доступны только свежие и проверенные издания,
  • возможность скачать или посмотреть ответы с планшета, телефона или компьютера.

На нашем сайте вы можете легко скачать или посмотреть онлайн готовые ответы к упражнениям. Только грамотное использование пособия позволит повысить успеваемость и получить навыки овладения белорусским языком.

Выработка у учащихся графических навыков и каллиграфического письма наряду с чтением и вычислительными навыками — одна из важнейших, зафиксированных в образовательном стандарте [1] задач образования на I ступени общего среднего образования. От степени сформированности и автоматизированности этих действий зависит не только успех продвижения ребёнка в учебной деятельности от класса к классу, но и его психическое развитие. Писать красиво — это значит графически правильно, чётко, удобочитаемо писать буквы, без ошибок, грамотно записывать слова, предложения. Однако для учащихся младшего школьного возраста бывает порой очень сложно решать одновременно графические, орфографические и грамматические задачи, сочетая их с выполнением требований к оформлению письменных заданий.

Безусловно, помочь учащимся разобраться с правильным оформлением письменных заданий в тетрадях призван учитель. Приведённые в статье рекомендации по оформлению письменных работ, надеемся, помогут учителям снять многие вопросы, связанные с этой проблемой, добиться выполнения всеми учащимися единых требований к оформлению записей.

Сначала напомним об общепринятых требованиях к ведению тетрадей и оформлению письменных работ.

Во ІІ–ІV классах для выполнения обучающих и контрольных работ целесообразно использовать тетради с количеством листов 12. Тетради с бо́льшим количеством листов могут увеличить вес портфеля, что приведёт к нарушению СанНиП (п. 132) [5], касающихся массы ежедневного комплекта учебников с письменными принадлежностями (без массы ранца или рюкзака).

Учащиеся, начав писать в одной тетради, продолжают работать в ней, пока та не закончится. Нецелесообразно заводить новую тетрадь по учебному предмету с каждой новой четверти, если в предыдущей тетради осталось место для записей.

2. Ученические тетради в І и ІІ классах подписываются учителем, в ІІІ и ІV классах — учениками под руководством учителя. Это значит, что учитель организует работу по подписыванию тетрадей таким образом, чтобы учащиеся не допускали ошибок. Надписи на обложках делаются по единому образцу в соответствии с требованиями Методических рекомендаций к оформлению тетрадей в начальных классах (Глава ІV. Афармленне і вядзенне сшыткаў, афармленне экзаменацыйных работ, п. 17–20, 22; дадатак 1) [2].

При оформлении подписи на обложке тетради допускается делать запись о назначении тетради и названии учреждения образования на двух строках.

Для тетрадей по русскому и белорусскому языкам не допускается использование заранее напечатанного текста, т. к. умение подписывать свою работу (любую) — важное общеучебное умение, которым должен владеть каждый ученик и которое формируется в начальных классах.

3. Все записи в тетрадях делаются ручкой с пастой синего или фиолетового цвета (по решению учреждения образования) аккуратно, разборчивым почерком. Исправление ошибочного написания на правильное выполняется без использования корректора. В І классе при обучении первоначальному письму учащиеся могут использовать простой карандаш вместо ручки.

4. Во ІІ–ІV классах в рабочих тетрадях указывается дата выполнения обучающей работы и название её вида. Дата записывается посередине рабочей строки следующим образом: день месяца — арабскими цифрами, название месяца — прописью. На следующей рабочей строке (посередине) пишется вид работы: Классная работа или Домашняя работа. Слово Упражнение во ІІ–ІV классах не пишется.

Читайте также:

      

  • Сочинение на тему изобразительное искусство
  •   

  • Сюжет и конфликт в поэме кому на руси жить хорошо сочинение
  •   

  • Что такое словесный мусор сочинение рассуждение
  •   

  • Сочинение на тему анализ эпизода дубровский
  •   

  • Забота о природе сочинение егэ


3 варианта

  1. Многія людзі не любяць восень, лічаць яе сумнай. Магчыма, гэта так і ёсць: шэрае неба, працяглыя дажджы, абрыдлы холад…
    Але мне здаецца, што восень мае сваю прыгажосць. Мне падабаецца, што ўвосень нельга здагадацца, якое надвор’е будзе заўтра: сонца ці дождж. Я сам такі ж непрадказальны і люблю, калі ў жыцці ёсць месца сюрпрызу.
    Мне падабаюцца сонечныя восеньскія дні. У такія дні рознакаляровае лісце на дрэвах быццам зіхаціць. Восеньскае сонца здаецца нават ярчэйшым за летняе, магчыма, таму, што ўвосень часцей, чым летам, ідзе дождж. Шкада, што такое сонца свеціць, ды не грэе.
    Мне таксама падабаецца не вельмі моцны дождж, але толькі калі на вуліцы не занадта холадна. Часам я нават знарок не бяру пасарон, каб пагуляць пад каплямі дажджу. Але ў халоднае надвор’е так рабіць няможна, бо існуе небяспека захварэць. А хварэць я не люблю.
    І галоўнае, чаму я люблю восень, асабліва верасень, – гэта тое, што пачынае расці шмат грыбоў. Збіраць грыбы – мой любімы від адпачынку. Я заядлы грыбнік, як і мае бацькі. Каб была магчымасць, я не выходзіў бы з лесу. Таму верасень – мой любімы асенні месяц, а восень – мая любімая пара году. І я ніколі не пагаджуся з меркаваннем, што восень – сумная, маркотная, нудлівая пара. Проста людзі не ўмеюць заўважаць тыя нямногія радасці, якія даруе нам восень – цудоўная, на мой погляд, пара.

  2. Многія людзі не любяць восень, лічаць яе сумнай. Магчыма, гэта так і ёсць: шэрае неба, працяглыя дажджы, абрыдлы холад…
    Але мне здаецца, што восень мае сваю прыгажосць. Мне падабаецца, што ўвосень нельга здагадацца, якое надворе будзе заўтра: сонца ці дождж. Я сам такі ж непрадказальны і люблю, калі ў жыцці ёсць месца сюрпрызу.
    Мне падабаюцца сонечныя восеньскія дні. У такія дні рознакаляровае лісце на дрэвах быццам зіхаціць. Восеньскае сонца здаецца нават ярчэйшым за летняе, магчыма, таму, што ўвосень часцей, чым летам, ідзе дождж. Шкада, што такое сонца свеціць, ды не грэе.
    Мне таксама падабаецца не вельмі моцны дождж, але толькі калі на вуліцы не занадта холадна. Часам я нават знарок не бяру пасарон, каб пагуляць пад каплямі дажджу. Але ў халоднае надворе так рабіць няможна, бо існуе небяспека захварэць. А хварэць я не люблю.
    І галоўнае, чаму я люблю восень, асабліва верасень, – гэта тое, што пачынае расці шмат грыбоў. Збіраць грыбы – мой любімы від адпачынку. Я заядлы грыбнік, як і мае бацькі. Каб была магчымасць, я не выходзіў бы з лесу. Таму верасень – мой любімы асенні месяц, а восень – мая любімая пара году. І я ніколі не пагаджуся з меркаваннем, што восень – сумная, маркотная, нудлівая пара. Проста людзі не ўмеюць заўважаць тыя нямногія радасці, якія даруе нам восень – цудоўная, на мой погляд, пара.

  3. Нам сегодня задали написать мини сочинение от 10 предложений про последний день осени по белорусскому языку. Задание, вроде, не сложное, но пришлось немного потрудиться.
    Как это странно не прозвучит, но сначала мы придумали текст на русском языке, а затем при помощи переводчика в интернете перевели его на свой родной язык.Не удивляйтесь, так делают многие белорусы, так как плохо знают современный (в мое время было все на много проще, мы писали как слышали и непонятных слов было поменьше)белорусский язык.
    Сначала приведу текст по-русски:
    В последний день осени природа прощается с теплом и ожидает прихода зимних холодов.
    Осенняя природа из яркой золотистой превращается в серую и тусклую.
    Солнышко проглядывает из-за туч уже редко и практически не греет.
    Небо стало хмурое и низкое.
    Часто на нем можно увидеть тучи, которые приносят с собой холодные осенние дожди, а иногда уже и мокрый снег.
    На дорогах слякоть и грязь.
    Одеваться приходится теплее, потому что на улице дует пронизывающий холодный ветер.
    По утрам на земле стелется густой туман.
    Все листья с деревьев уже опали.
    Ночи стали длиннее, а дни короче.
    Перелётные птицы улетели на юг.
    Многие звери готовятся к длинной зимней спячке.
    А теперь на белорусском, с небольшими поправками, так как переводчик тоже может не все:
    У апошні дзень восені прырода развітваецца з цяплом і чакае прыходу зімовых халадоў.
    Восеньская прырода з яркай залацістай ператвараецца ў шэрую і цьмяную.
    Сонейка праглядвае з-за хмар ужо рэдка і амаль не грэе.
    Неба стала хмурнае і нізкае.
    Часта на ім можна ўбачыць хмары, якія прыносяць з сабой халодныя восеньскія дажджы, а часам ужо і мокры снег.
    На дарогах золь і бруд.
    Апранацца даводзіцца цяплей, таму што на вуліцы дзьме пранізлівы халодны вецер.
    Па раніцах на зямлі сцелецца густы туман.
    Усё лісце з дрэў ужо апала.
    Ночы сталі даўжэйшымі, а дні карацей.

Добавить комментарий

Дыктанты для 4 класа

Жаўрукі
Жаўрукі вяртаюцца на Беларусь у сярэдзіне сакавіка. Яшчэ кусаецца мароз. Сонца не паспела злізаць снег. А маленькія птушачкі звіняць ужо над полем, над лесам.
Як жа з’явіліся жаўрукі на беларускай зямлі? Пра гэта расказвае паданне.
Добры чараўнік хацеў дапамагчы селяніну пахаць камяністую глебу. Стаў браць ён у рукі каменне і кідаць у неба. Зазвінелі ў паднябессі шэрыя птушачкі. Весялей пацягнуў саху знясілены конь. Упершыню за цэлы дзень усміхнуўся селянін.
А жаўрукі з таго часу гняздзяцца проста на ўзмежку поля. Іх птушанят не заўважыш. Колерам пярынак яны нагадваюць шэрыя каменьчыкі.
(Паводле У. Ягоўдзіка)
(90 слоў)

Салдацкая крыніца
Ля вёскі Сасноўка салдаты вучыліся ваяваць. Была спёка. Хацелася піць. Адзін салдат ўзяў рыдлёўку і расчысціў крынічку. Другі паглыбіў яе. Крынічка забруіла, напоўнілася да берагоў.
На наступны дзень салдаты прынеслі да крыніцы бярвенцы і зрабілі зруб. Хтосьці сплёў кошык з бяросты і павесіў на алешыне.
Праз тыдзень салдаты паехалі. А што ж крынічка? Яна і зараз пераліваецца тонкімі струменьчыкамі. Каля крынічкі кіпіць жыцце. Палявым мышкам цікава паслухаць яе чароўную музыку. Блакітныя незабудкі зазіраюць у яе люстэрка.
Уся веска п’е ваду з крынічкі. Добрую памяць пакінулі салдаты.
(Паводле В. Хомчанкі)
(87 слоў)

Бусел
Ходзіць по зялёнай лугавіне бусел. Павольна перастаўляе свае чырвоныя ногі. А дзюбу звесіў уніз, уважліва вывучае глебу.
Гэты сур’ёзны птах з’яўляецца частка беларускага краявіду. З людзьмі ён жыве у дружбе. Гнёзды будуе часта на стрэхах, на дрэвах каля хат. За што народ любіць бусла, лічыць яго добрым суседам чалавека? Бусел назаўсёды стаў сімвалам ціхага, спакойнага, мірнага і шчаслівага жыцця.
(Паводле В. Вольскага)
(60 слоў)

               Надышлі замаразкі. Яны ўсё мацнелі. Раніцамі зямля адзывалася пад нагамі лёгкім звонам. Кожны крок было чуваць па ўсім наваколлі. Сыпануў снег. Ён намерыўся легчы ўжо зусім сур’ ёзна. Адразу на пяньках, на валунах з’ явіліся белыя гурбы. Над маладзенькімі елкамі, над малымі бярозкамі хутка выраслі снежныя шапкі.

              Дрэўцы сагнуліся пад цяжарам, прыпалі верхавінкамі да самай зямлі.

                                На возеры
Ноч у ліпені вельмі кароткая. Цемра толькі ахутала возера сваім покрывам. А на ўсходзе неба ўжо пасвятлела. Выплыла малінавае сонца. Яно разліло на азёрнай гладзі ліловыя фарбы. Потым сонца паднялося вышэй. I на ваду лягла шырокая чырвоная паласа.
Ад прыбярэжных зараснікаў над вадой слаўся малочны туман. Каля чароту на чыстай вадзе жыравалі чародкі маладых i старых качак. Прачнуліся і паселі на патырчаках чайкі. Яны маўкліва сустракалі пачатак но- вагадня. (71 слова)

Паводле Зм. Бяспалага

Падкрэсленае слова запісаць на дошцы.

Граматычныя заданні

I варыянт

  1. У першым сказе вызначыць склон назоўнікаў і запісаць над імі.
  2. Разабраць па саставе словы: прыбярэжныя, малінавае, ноч.
  3. Знайсці сказ з аднароднымі даданымі членамі і падкрэсліць іх.

II варыянт

  1. У трэцім сказе вызначыць склон назоўнікаў і запісаць над імі.
  2. Разабраць па саставе словы: гладзь, маладыя, чародкі.
  3. Знайсці сказ з аднароднымі выказнікамі і падкрэсліць іх.

                        У лесе
Лес яшчэ голы. Але на бярозах ужо лопаюцца пупышкі. 3 іх выбіва- юцца клейкія кончыкі лісточкаў. На асінах вісяць тысячы срэбных мах- рыстых пацерак. На заціснутых елка- мі, бярозамі і асінамі высокіх кустах алешніку красуюцца жоўтыя і зялё- ныя шышачкі.
Ажываюць маленькія паляны. Сярод ігліцы і леташняга лісця цві- туць пралескі. Фіялетавыя кветкі на тоненькіх сцяблінках дзівосным дываном упрыгожваюць лес. А на нізі- нах пад кустамі алешніку белымі га- лоўкамі цягнецца да сонца ветрані- ца. Тэта першыя веснавыя кветкі. (73 словы)

Паводле Зм. Бяспалага

Граматычныя заданні

I варыянт

  1. У другім сказе другога абзаца вызначыць лік І склон назоўнікаў.
  2. Выпісаць з тэксту словы, якія адпавядаюць схеме:
  3. Разабраць па членах сказа першы сказ другога абзаца.

II варыянт

  1. У трэцім сказе другога абзаца вызначыць лік І склон прыметнікаў.
  2. Выпісаць з тэксту словы, якія адпавядаюць схеме:
  3. Разабраць па членах сказа другі сказ першага абзаца.

                                     Веснавая госця
Зіма яшчэ не пакінула зямлю. Сонца свеціць часцей, але грэе слаба. У лагчынах ляжыць снег. Палі раніцай бялеюць ад марозу. Але на пагорках зелянее маладая траўка. Па ўскрайку лесу паміж сухога лісця выглядае ліловае вочка пралескі. Тэта першая весняя кветачка. Пралеска першая прачынаецца ад зімовага сну І абвяшчае пачатак вясны.
Праз нейкі час лес І поле пакры- юцца рознымі краскамі. Але гэтую першую госцю вясны будуць помніць усе. (69 слоў)

3 буквара

Граматычныя заданні

I варыянт

  1. У другім сказе другога абзаца вызначыць лік і склон прыметнікаў.
  2. Выпісаць з першага сказа дзеяслоў. Вызначыць у ім суфікс.
  3. Выпісаць з першага абзаца сказ з аднароднымі членамі. Падкрэсліць іх.

II варыянт

  1. У трэцім сказе першага абза­ца вызначыць лік І склон назоўнікаў.
  2. Выпісаць з першага сказа трэцяга абзаца дзеяслоў. Вызначыць яго лік.
  3. Выпісаць з другога абзаца сказ з аднароднымі членамі. Падкрэсліць іх.

Вясной

Лес яшчэ голы. Але на бярозах ужо лопаюцца пупышкі. З іх выбіваюцца клейкія лісточкі. На высокіх кустах алешніку красуюцца жоўтыя і зялёныя шышачкі.

Ажываюць маленькія паляны. Сярод ігліцы і леташняга лісця цвітуць пралескі. Фіялетавыя кветкі дзівосным дываном упрыгожваюць лес. А на нізінах пад кустамі алешніку белымі галоўкамі цягнецца да сонца ветраніца. Гэта першыя веснавыя кветкі.

Граматычнае заданне

Варыянт 1

1. Вызнач род назоўнікаў.

На высокіх кустах алешніку красуюцца жоўтыя і зялёныя шышачкі.

2. Вызнач склон прыметнікаў.

На высокіх кустах алешніку красуюцца жоўтыя і зялёныя шышачкі.

3. Вызнач час дзеясловаў.

Цягнецца, зацвітуць, красаваўся.

Варыянт 2

1. Вызнач род назоўнікаў.

Сярод ігліцы і леташняга лісця цвітуць пралескі.

2. Вызнач склон прыметнікаў.

Фіялетавыя кветкі дзівосным дываном упрыгожваюць лес.

3. Вызнач час дзеясловаў.

Ажываюць, цвілі, пацягнецца.

Рака Бярэзіна

Цераз невялікі балоцісты луг мы прабіраемся да ракі Бярэзіны. Павольна нясе рака свае воды сярод заліўных лугоў. Рачныя берагі звілістыя. Ля самай вады растуць кустамі лаза і вольха. На зялёных лугавінах квітнее жоўтымі плямамі кураслеп. На гарызонце цямнеюць лясы. Па ўзлесках бялеюць тонкія і стройныя бярозкі. Можа ім абавязана рака Бярэзіна сваёй назвай. ( 55 слоў)

Граматычнае заданне.

1. падбярыце з тэксту аднакаранёвыя словы і разбярыце іх па саставе.

Да слова луг.

2. пазначце склон назоўнікаў у сказе

На гарызонце цямнеюць лясы.

3. падкрэсліце галоўныя члены сказа.

Павольна нясе рака свае воды сярод заліўных лугоў.

Музыка ў бары

Якое раздолле ў зялёным бары летам! Колькі дзіваў усякіх пабачыш! На высокіх хвоях смела скачуць шестрыя вавёрачкі. Яны спрытна зрываюць сухія шышкі і нясуць у свае гнёзды. Гэта вельмі працавітыя шышкі і нясуць у свае гнёзды. Гэта вельмі працавітыя і руплівыя звяркі. Дзятлы заўзята барабаняць па дрэвах вострымі дзюбамі. Дружным хорам шчабечуць шпакі. Весела пасвістываюць івалгі і дразды. Дзіўная музыка гучыць у бары. ( 57 слоў)

Граматычнае заданне.

разбярыце словы по саставе.

Вавёрачкі, дружным.

2. пазначце час і лік дзеясловаў у сказе.

Дружным хорам шчабечуць шпакі

3. Падкрэсліце аднародныя члены сказа.

Яны спрытна зрываюць сухія шышкі і нясуць усвае гнёзды

Кантрольны дыктант з граматычным заданнем

Мэта: выявіць ўзровень ведаў і ўменняў вучняў па тэме “Дзеяслоў”, а таксама наколькі трывалыя ў іх арфаграфічныя навыкі.

    Якое раздолле ў лесе летам! Красуецца белая кучаравая бяроза. Дрыжыць шэрая асіна. Каранасты дуб раскінуў шатром свае лісты. З травы глядзіць белае вока суніцы. Побач чырванее пахучая ягадка. Пазірае грыбок на тонкай ножцы.

На высокіх хвоях разгульваюць вавёркі. Між галля пырхаюць птушкі.

Мы выйшлі на край лесу і селі адпачыць пад махнатай бярозай. Вакол разносіўся пах кветак.

Варыянт 1.

  1. Падкрэсліце ў тэксце 2 дзеясловы, якія адказваюць на пытанне што робіць?

  2. Спішыце. Прастаўце пытанне ад назоўніка да дзеяслова і пазначце час, лік і род дзеяслова.

Дуб (…?) раскінуў (…, …, …).

  1. Пастаўце дзеяслоў ў множным ліку і запішыце новы сказ.

Дрыжыць шэрая асіна.

Варыянт 2.

  1. Падкрэсліце ў тэксце 2 дзеясловы, якія адказваюць на пытанне што робяць?

  2. Спішыце. Прастаўце пытанне ад назоўніка да дзеяслова і пазначце час, лік і род дзеяслова.

Пах (…?) разносіўся (…, …, …).

  1. Пастаўце дзеяслоў ў множным ліку і запішыце новы сказ.

Побач чырванее пахучая ягадка.

Тэксты для дыктантаў па беларускай мове 3 клас

Хто пасадзіў дубкі?

    За рэчкай раслі адны елкі. Але потым сярод іх з’явіліся дубкі. Яшчэ зусім маленькія. Усяго толькі тры лісцікі тырчаць з зямлі. Дубы адсюль растуць далёка. Хто пасадзіў іх тут? Сойка на зіму схавае жолуд. А вясной жолуд прарасце. (42)

Паводле Г.Снегірова

На лузе

    Цёплы летні дзень. Сонца пячэ, а гарачыні няма. Лішак яе паглынаюць рака, зараснікі, густыя паплавы, непралазны алешнік, усялякая зеляніна.

    Аж заліваюцца спевам птушкі. Гудуць мясістыя чмялі. Адны конікі могуць заглушыць! Толькі людзей не відаць і не чуваць іх гоману. (39)

Паводле Я. Маўра

Бацькоўскія клопаты

    Бацька i маці выбіваліся з сілы. А дзеці ўсё разяўлялі i разяўлялі свае ружовыя ненаядныя раты. Першы змогся бацька. Але, седзячы каля дзяцей, заўважыў, што яны ўжо не так прагна кідаюцца да маці. I калі тая падлятала, забываліся нават разявіць рот. Сонца, якое паднялося над хатай, прыгрэла ластавянят. Яны пачалі весела штурхацца. Раптам лёгка рвануліся ў паветра. (60)

Паводле В. Bimкі

Надыход вясны

    На ўскраінах лясоў распускаўся малады бярэзнік. Жоўтыя каткі звісалі на вербалозінах, склікаючы пчолак і чмелікаў. Зялёная траўка прабівалася ўжо на свет скрозь сухое лісце. Прынадныя пахі разлівала чаромха. Адны толькі паважныя дубы не спяшаліся расчыняць свае покаўкі. Дуб – мудрае дрэва. Ён не паддаецца на зман няпэўнай у пачатку вясны. (51)

Паводле Я. Коласа

Летняя раніца

    На золку ў полі слаўся ў нізінах туман. Ад расы пасівела зялёнае жыта. Малінавы небасхіл наліваўся золатам і чырванню. Загарэліся верхавіны елак і хвой. Над лесам выплыла вялікае зіхатлівае сонца і заліло святлом і цяплом прастор. З травы выпырхнулі жаўрукі. Зазвінелі над полем сотні тоненькіх званочкаў. Колькі радасці і прыгажосці было разліта ў прасторы! (56)

Паводле С. Грахоўскага

Вечар

    Дзень канчаўся. Сонца стаяла за Дняпром, над лесам. Высока ў небе таялі шматкі белых воблакаў. Кірык павярнуў да вёскі. Рашуча запыліў босымі нагамі па дарозе. За ім ішлі дзве яго сяброўкі. Жаваранкі апускаліся з неба і садзіліся ў жыта. Ад прыдарожных дрэў і кустоў ляжалі доўгія цені. З боку Дняпра раптам дыхнула вячэрнім халадком. Сонца павольна садзілася. (58)

Паводле М. Лупсякова

Верабей

    Маладому вераб’ю спадабалася начаваць у ластаўчыным гняздзе. Ластаўкі былі ў выраі, і верабей адчуваў сябе поўным гаспадаром. Хутка ён зусім прывык да новага месца. Ён вырашыў зрабіць невялічкі рамонт свайго жылля і застацца ў ім на ўсё лета.

    Верабей ачысціў гняздо ад бруду, смецця, назапасіў свежаха пуху, наладзіў пасцель. Яму вельмі спадабалася новая кватэра. Ён даў сабе слова не ўступаць яе нікому. (63)

Паводле А. Пальчэўскага

Пачатак вясны

    Як вясёлы і прыветны ў пачатку вясны ўскраіны лесу! Кожная пядзя зямлі жыве радасным абуджаным жыццём. З’яўляюцца першыя парасткі маладога зяленіва. Заварушыліся мурашкі, разнастайныя жучкі, кузуркі. А паветра звініць птушыным гоманам.

    Аднаўляецца зямля. Ажывае прырода. Радасны шолах жыцця ходзіць па галінках кустоў і старога лесу. (47)

Паводле Я. Коласа

Над Прыпяццю

    Над Прыпяццю сінее лес.Трапечуць лісцем маладыя асінкі. Хваляцца сваімі чырвонымі гронкамі стройныя рабіны. Чародкі маслякоў і падасінавікаў выбягаюць з кустоў на самую дарогу. Адтуль пахне церпкім водарам хвоі, прэлай зямлі, грыбоў. Свежы вецер нясе з Прыпяці вострыя пахі водарасцей, рыбы. На полі дрэмле пачарнелы бульбоўнік. (48)

Паводле І. Навуменкі

Дружба

    Міша і Коля не маглі дня пражыць адзін без аднаго. Аднойчы Міша захварэў. Сумна яму ляжаць у ложку, піць горкія таблеткі і нікога не бачыць. Хутка Міша крыху ачуняў. Колю не цярпелася хутчэй расказаць сябру пра школьныя навіны. Коля часта прыбягаў да Мішы. Яны разам рашалі задачы, чыталі кнігі. (50)

Паводле В. Зуба

Першы дзень вясны

    Сяброўкі Іра і Ліда вяртаюцца са школы. Першы веснавы дзень такі ціхі і цёплы. Хочацца ісці павольна і прыглядацца да ўсяго навакольнага хараства. Дзяўчынкі не спяшаюцца. Яны размахваюць партфелямі, азіраюцца і часта спыняюцца. Дзяўчынкі любаваліся першым веснавым днём. (41)

Паводле В. Гарбука

Вуллі

    Мы агледзелі вуллі. Яны якраз як хаткі. І дзверцы ёсць, але не такія, як у хатках.Толькі адна дзірачка ў сцяне, а пад ёю дошчачка.

    Мне спадабаліся гэтыя хаткі, і я надумаўся зрабіць такую. Знайшоў дошчачкі, роўна абрэзаў дзедавай пілачкай і гладка выстругаў гэблікам. Пасля збіў скрыначку. У сцяне свярдзёлкам пракруціў дзірачку, а пад ёю прыбіў парожак. (58)

Паводле В. Віткі

Вогнішча

    Вечар у гарах надыходзіць нечакана. Цямнее адразу, як сонца схаваецца.

    Патрэсквае рупліва раскладзенае юнымі турыстамі вогнішча. Высока ў неба ўздымаюцца і растаюць у бяздоннай цемры сотні цёплых светлячкоў-агеньчыкаў.

    Хочацца думаць, што стане хоць трошкі цяплей на Зямлі і ад гэтага цяпельца. (42)

Паводле З. Падліпскай

Раніца ў лесе

    На ўсходзе павольна шарэе. Пачынаецца ранак. Маўклівы лес ажывае. Недзе забалбатаў цецярук. Потым змоўк. У прыдарожным гушчары заквохкала цяцерка. Пачула нечыя крокі, моцна заляпала крыламі і ўзляцела. Зацінькалі сініцы. Жоўтыя з шараватым покрывам камочкі пераскакваюць з галінкі на галінку і пяюць: цінь-цінь! Хутка пачне сваю працу стракаты дзяцел.

    Настае новы дзень, поўны турбот для лясных жыхароў. (59)

Паводле П. Ткачова

Рыбакова мара

    Пара ісці дахаты. Але што ж гэта так свішча? Няўжо маё вудзільна? Гляджу. Разоў шэсць запар маё вудзільна са свістам прыгінаецца да вады. Хоць бы не сарвалася! У вадзе ходзіць дужая рыбіна. Асцярожна вяду да берага. Лешч! Рыбакова мара! Лоўка хапаю рукой пад жабры. Цяпер толькі трэба ўмела адчапіць яго ад кручка. (54)

Паводле М. Лупсякова

Вясна

    Стаялі цёплыя вільготныя дні. Нядаўна прайшоў першы дождж. Поле вызвалілася з-пад снегу. Рака выйшла з берагоў. Каламутная вада затапіла наваколле.

    У такі час вельмі зручна назіраць за жыццём звяроў. Вось па вадзе плыве вуж. Цела яго выгінаецца зігзагам. Між лазняку каля затокі віднеецца бабровая хатка. Яна падобна на стажок сена. (51)

Паводле В. Вольскага

Дуб

    Дуб, які стаяў на ўзбярэжжы, быў багаты на жалуды. Але на яго не так лёгка было ўзабрацца. Галлё пачыналася высока ад зямлі. Ствол быў тоўсты, вышынёй метраў трыццаць. Кара на дубе была чорнай і цвёрдай, як камень. Здаецца, што нехта абляпіў ствол шурпатымі чыгуннымі пліткамі. (46)

Паводле М. Гамолкі

Прыйшло лета

    Поле пакрылася зеленню. Ужо выплыў авёс, ячмень, гарох. Бялее грэчка. Наліваецца жыта і ціха шаргаціць каласкамі. Зялёнаю палоскаю раскінуўся луг. Густая трава калышацца на ветры. Мора прыгожых кветак аздабляе луг. Тут так многа кветак, птушак, мошак. Шчодраю рукою ўбрала лета ўвесь свет. (44)

Паводле Я. Коласа

Сланечнік

    Ранняй вясной Пеця пасадзіў на градцы чатыры семечкі сланечніку. Тры чамусьці не ўзышлі. Чацвёртае семечка пайшло ў рост. Лісце вырасла на ім вялікае, круглае. Неўзабаве з круглага зялёнага бутона разгарнулася прыгожая кветка. Вялікая залацістая галава сланечніку ўвесь час паварочвалася ўслед за сонцам. (43)

Паводле С. Магілеўскай

Зорнае неба

    Павольна ў жніўні надыходзіць ноч. Запальваецца на ўсходзе зорка, якая называецца вечарніца. Блішчыць халодны зеленаваты агеньчык. То ярчэй успыхне, то ледзь прыкметна гарыць, то зусім патухне. Вось загарэлася другая, зусім маленькая.

    А хутка шмат высыпле зорак. Быццам хто з вялікага вогнішча вугельчыкі параскідае. Зіхаціць усё неба. Вакол цішыня і прыгажосць. (52)

Паводле П. Ткачова

Пачатак зімы

    Дзень стаяў адліжны. Дзьмулі нехалодныя вятры. Мяккі пушысты снег сыпаў амаль кожную ноч. Ён доўга не залежваўся. Адразу яго пачыналі саскрабаць з асфальту. Грузілі ў аўтамашыны і вывозілі за горад. А той, што заставаўся ў горадзе, ператвараўся ў ваду. Не трымаўся снег доўга і на дрэвах.

    Гарадской зіме, каб быць зімой, не хапала якога градуса холаду. (58)

Паводле В. Хомчанкі

Завіруха

    Бялявая зімовая хмара звісла над зямлёю. Завіруха бушавала ўсю ноч і ўвесь дзень. Здавалася, не будзе канца яе лютай сіле, яе злоснаму завыванню. На вуліцы мітусіўся снег. Яго белая заслона закрывала будынкі і дрэвы. Навокал усё гуло, трэслася, выла, скуголіла.

    Пад вечар завея сціхла. (55)

Паводле Я. Коласа

На рэчцы зімой

    Узімку рака мае незвычайны выгляд. Яе наглуха замятае снегам. Цэлыя гурбы ляжаць на кустах, звешваюцца з берагавых абрываў. Усюды снег. Неба белае.

    Але ў гэтым белым свеце ёсць цікавае жыццё. Сюды прыходзіць звер. Скачуць зайцы. Крадуцца лісіцы. Часам трапляе ў рэчышча і разважлівы воўк. (47)

Паводле Э. Самуйлёнка

Тэксты дыктантаў для 2 класа

Правапіс галосных о, э – а

Памочніца

Галіна мама прыйдзе з работы позна. Галя вырашыла дапамагчы маме. Дзяўчынка зайшла на кухню. Памыла каструлю. Потым памыла падлогу. На кухні парадак. Мама будзе рада. (26)

Паводле Ф. Рамашкі

Салодкая цыбуля

У агародзе бабуля саджала цыбулю. Алеся ёй дапамагала. Мінавалідні. Паказаліся расточкі. Алеся нарвала сакавітых пёрак. Цыбуля была салодкая. (21)

Паводле М. Даніленкі

Восень

Наступіла восень.Сонца не свеціць так ярка, як улетку. Кожны дзень яно ўсё ніжэй ходзіць па небе. Неба часцей засцілаецца хмарамі. Нявесела пазірае яно на лугі і палі.

Ідзе дробны дожджык. Нудна і няўтульна выглядае ўсё ўвосень. (38)

Паводле Я. Коласа

Бярозка

На мосціку праз шчыліну прабілася бярозка. Яна цягнулася да сонца. Ціха шапацела зялёным лісцейкам. Людзі шкадавалі яе. Шафёры стараліся не зачапіць дрэўца. Аднойчы падышоў да бярозкі дзядзька Карней. Ён выкапаў дрэўца і пасадзіў каля дарогі. (36)

Паводле М. Янчанкі

Правапіс галосных е, ё – я

Дразды

Рана вясной вяртаюцца з далёкага выраю дразды. Цэлымі вечарамі яны сядзяць на елках і перагукваюцца паміж сабою.

Закрасаваліся першыя вясновыя кветкі. Вясёлыя дразды спявалі цэлыя суткі. (27)

Паводле Р. Ігнаценкі

Лясок

Сяргей і Кацярынка жывуць у вёсцы. Каля іх вёскі сасновы лясок. Дзеці старанна даглядаюць малыя дрэўцы. Яны дапамагаюць iм падрасці.

Пройдзе час. Вырастуць зялёныя cacoнкі. Зашумяць маладыя лясы.(29)

                                                                                  З перыядычнага друку

Бусляняты

Вось да высокай алешыны падляцеў стары бусел. Ён асцярожна апусціўся на край гнязда. Бусел прынёс вялікую змяю. Яму патрэбнабыло накарміць буслянятак. Малады бусел хуценька cxaпіў змяю. Яна знікла ў дзюбе бусляняці. (33)

Паводле В. Вольскага

Зімой у лесе

Нізка да зямлі схілілі свае пушыстыя галінкі елкі. Зімой у лесевельмі ціха. Не чуваць птушыных галасоў. Толькі на ўвесь лес раздаецца стук ляснога доктара дзятла. Соладка спіць у бярлозе мядзведзь. (34)

З перыядычнага друку

У лесе

Высокія хвоі развесілі свае іглістыя верхавіны. Зялёныя елачкі выгінаюць калючыя галінкі. Красуецца кучаравая бярозка. Ледзь дрыжыць шэрая асіна. У лесе стаіць цішыня. Толькі дзяцел стукае па дрэве моцным носам. (31)

З часопіса “Родная прырода”

JIaci

Раніцай я збіраў спелыя суніцы. Сярод маладых елак стаяла старая ласіха. Побач з ёй стаяла маленькае ласяня. У промнях ранішняга сонца яно было прыгожым. Ласіха i ласяня ўважліва разглядалі мяне. (31)

Паводле З.Бяспалага

Напісанне слоў з у – ў

У лесе восенню

Надыход восені асабліва адчуваецца ў лесе. Яшчэ нядаўна шчэбет птушак напаўняў гушчар. А цяпер ціха і глуха ў лесе. Птушкі перасталі спяваць. Лісце пажаўцела. Часта ідуць дажджы. (30)

Паводле Я. Коласа

Акула

Акула – вельмі цікавы драпежнік. Яна амаль заўсёды галодная і хапае ўсё, што ёй трапляецца. У страўніках акул знаходзілі гадзіннікі, малаткі, бляшанкі ад кансерваў, траву, драўляныя скрынкі, мяшкі з вугалем і іншыя прадметы. (33)

Паводле Д. Слаўковіча

Надыход вясны

Ярка свяціла сонца. У бярэзніку весела пераклікаліся грaкi i галкі.

Мiшa ўзяў рыдлёўку. Ён падышоў да лужыны. Хлопчык пачаў капаць канаўку. Хутка ўся вада сцякла ў ручай. (29)

Паводле Ю. Ванага

Напісанне слоў з і – й

Восень

У восеньскім лесе спакойна. Чуецца часам рэзкі крык сойкі.

Птушкі рыхтуюцца ў вырай. Па галінках скачуць сініцы. Вось праляцела з шумам чародка драздоў. Сойкі спрачаюцца між сабой заўзята, але без прычыны. (32)

Паводле В. Вольскага

Мяккі знак – паказчык мяккасці зычнага гука

Сустрэча

Весела цінькалі птушкі. Я ішоў паўз лес. Потым накіраваўся ў бор, каб назбіраць лісічак. Раптам сярод ялінак мільганулі доўгія ногі лася. Лось выйшаў з лесу i спыніўся. (28)

Паводле З. Бяспалага

Мішка

Увосень мядзведзь знайшоў сабе пад елкай яму. Нацягаў ён туды галінак. Залез у яму i лёг. Моцна заснуў мядзведзь. Стаіць зіма. Сняжынкі пакрылі зямлю. Мішку спіцца соладка. Ён прачнецца толькі вясной. (32)

З перыядычнага друку

Гукі [д] і [дз’], [т] і [ц’]. Іх абазначэнне на пісьме

Шпакі

Сцёпка зpaбіў шпакоўню. Ён прыладзіў яе да грушы. Хутка тут пасяліліся шпакі. Сцёпка добра ведаў свaix шпакоў. Раніцай птушкі будзілі Сцёпку звонкай песняй. (24)

Паводле М. Марушкевіча

Вясна

Раніца выдалася цёплая, ціхая. Па чыстым блакітным небе павольна кацілася яркае сонца. У садзе рамантавалі свае гнёзды дбалыя гракі. У сіняй вышыні звінелі жаваранкі. Пад гарачымі праменямі сонца снег хутка раставаў. Пад нагамі хлюпала веснавая вада. (37)

Паводле П. Рунца

Любіце прыроду

Мы любім прыроду. Мы любім густыя цёмныя лясы, вясёлыя сасновыя бары і кучаравыя дубровы на ўзгорках. Любім мы бязмежныя калгасныя нівы, цудоўныя сады, сакавітыя травы. Мы любім спакойныя, задуменныя рэкі, шырокія сінія азёры нашай Радзімы. (37)

Паводле В. Вольскага

Правапіс слоў з парнымі зычнымі гукамі ў канцы слова

Новы год

У кожнай школе бывае свята навагодняй ёлкі. Вакол яе танцуюць радасныя дзеці. Яны чытаюць вершы, спяваюць песні. Тут Дзед Мароз iСнягурка. Яны вядуць з дзецьмі вясёлыя карагоды. А на вуліцы іскрыцца бялюткі снег. (36)

                                                           З перыядычнага друку

Правапіс слоў з парнымі зычнымі гукамі ў сярэдзіне слова

Піна

Чорныя лодкі выцягнуты з вады на пясок. Гэта руплівыя сяляне прывезлі на продаж мяса, сала. Ёсць тут мука, рыба, малако. У кашах розная гародніна і грыбкі. Усё гэта прывезена на лодках па рацэ. (34)

Паводле В. Вольскага

Градка

Вясной мама рабіла градкі. Жэня захацеў сам зрабіць градку. Мама дазволіла. Яны разам завяршылі пасадку гародніны.

Першым узышоў гарох. За iм — сланечнік. За сланечнікам — рэпка, морква. Жэня даглядаў расліны. (30)

Паводле Я. Бяганскай

Падоўжаныя зычныя

Адлёт птушак

Поле ўжо даўно апусцела. Птушкі збіраюцца ў вырай. Людзі пачалі капаць бульбу. Далёка ў асеннім небе быў чуваць крык жураўлёў. Высока ляцяць жураўлі. (25)

Паводле Я. Коласа

Апостраф (’) і раздзяляльны мяккі знак (ь)

Восень

Надвор’е ўвосень вельмі няўстойлівае. Ноччу бываюць замаразкі. Удзень дождж. Пад вечар засвеціць і сонейка. А часам тэрмометр пакажа больш за дваццаць градусаў цяпла. Такія дні людзі называюць “бабіным летам”. Яно найбольш бывае ў кастрычніку. Але здараецца і ў пачатку лістапада. (41)

А. Шкляр

Зімой

Мароз к поўдню адваліўся. На сонцы ўсімі колерамі заблішчалі сняжынкі. Весела заскакалі шчабятлівыя вераб’і ў садзе каля кармушак. Хлопчык развесіў кармушкі на пачатку зімы. Ён любіў стаяць на ганку і назіраць за вераб’ямі. Птушкі дружна дзяўблі зярняты. (38)

                                                                      Паводле М. Чарняўскага

Галінка

Вера каталася на саначках. Ля кусціка бэзу яна знайшла зламаную галінку. Вера ўзяла галінку і прынесла дадому. Дзяўчынка наліла вады ў збаночак, паставіла ў ваду бэзавую галінку. Праз некалькі дзён распусціліся пупышкі. На галінцы з’явіліся зялёныя лісточкі. (38)

                                                                                  Паводле В. Сухамлінскага

Правапіс вялікай літары

Летам

Дзед Васіль i ўнук Алег пайшлі ў лес па грыбы. За iмi пабег Дружок. Раптам з куста выскачыў шэры звярок. Гэта быў заяц. Дружок пабег за зайцам. Заяц спрытненька ўцёк. (31)

З перыядычнага друк

Верабейка

Мікітa з татам Уладзімірам Іванавічам былі на прагулцы. Яны ўбачылі верабейку. Верабейчык не ўмеў лётаць. Мікіта забраў яго дамоў.Праз некаторы час хлопчык адчыніў акно. Верабейка вылецеў i ceў на дрэва. (32)

З перыядычнага друку

Сябры

Янка i Пятрусь жывуць у адным сяле. Яны добра вучацца, любяць чытаць. Янка чытае кнігу пра звяроў. Пятрусь любіць вершы. Настаўніца Антаніна Іванаўна хваліць хлопчыкаў. (26)

                                                                                  З перыядычнага друку

Сябры

Мой лепшы сябар Сцяпанка. Мы разам пасвілі коней. Любілі падоўгу сядзець каля рэчкі. Тут была густая трава. Цвілі ўсякія кветкі.Унізе цвірчэла крынічная вада. Каля крыніцы і на рачным беразе раслі аер, чарот, мята. (35)

                                                                                              К. Чорны

Мая пакой

4-ы клас |
Просмотров: 4679 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мая прабабуля

4-ы клас |
Просмотров: 2767 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мая сям’я

4-ы клас |
Просмотров: 2620 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мая сям’я

4-ы клас |
Просмотров: 893 |

Дата: 31.03.2019
| Комментарии (0)

Мая сястра

4-ы клас |
Просмотров: 1453 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мая сястра

4-ы клас |
Просмотров: 725 |

Дата: 14.04.2019
| Комментарии (0)

Мая школа

4-ы клас |
Просмотров: 1128 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мая школа

4-ы клас |
Просмотров: 915 |

Дата: 21.07.2018
| Комментарии (0)

Мой дзень нараджэння

4-ы клас |
Просмотров: 4271 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой дзень нараджэння

4-ы клас |
Просмотров: 3757 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой дзень у школе

4-ы клас |
Просмотров: 767 |

Дата: 01.06.2018
| Комментарии (0)

Мой клас

4-ы клас |
Просмотров: 2159 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой клас

4-ы клас |
Просмотров: 9417 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой лепшы сябар

4-ы клас |
Просмотров: 13192 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой лепшы сябар

4-ы клас |
Просмотров: 10835 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой любімы настаўнік

4-ы клас |
Просмотров: 3410 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой любімы тата

4-ы клас |
Просмотров: 3285 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой любімы школьны прадмет (маляванне)

4-ы клас |
Просмотров: 2170 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой партфель

4-ы клас |
Просмотров: 3863 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой першы дзень канікул (Як я правёў лета)

4-ы клас |
Просмотров: 1335 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой родны горад

4-ы клас |
Просмотров: 5083 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой сябар

4-ы клас |
Просмотров: 2205 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Мой сябар

4-ы клас |
Просмотров: 570 |

Дата: 01.12.2019
| Комментарии (0)

Надвор’е сёння

4-ы клас |
Просмотров: 10286 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Наш сямейны свята

4-ы клас |
Просмотров: 1019 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Неба

4-ы клас |
Просмотров: 1289 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Паездка на зімовыя канікулы ў Екацерынбург

4-ы клас |
Просмотров: 788 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Паездка на мора ў Турцыю

4-ы клас |
Просмотров: 1371 |

Дата: 01.06.2018
| Комментарии (0)

Паездка ў лядовы палац

4-ы клас |
Просмотров: 1307 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Пальчыкі абліжаш

4-ы клас |
Просмотров: 421 |

Дата: 07.06.2019
| Комментарии (0)

Паход у аквапарк

4-ы клас |
Просмотров: 530 |

Дата: 03.11.2018
| Комментарии (0)

Паход у цырк

4-ы клас |
Просмотров: 1877 |

Дата: 08.09.2018
| Комментарии (0)

Першы снег

4-ы клас |
Просмотров: 11573 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Пра прыгоды раслін

4-ы клас |
Просмотров: 1088 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Прагулка ў лесе

4-ы клас |
Просмотров: 2399 |

Дата: 12.09.2018
| Комментарии (0)

Прагулка ў парку

4-ы клас |
Просмотров: 1759 |

Дата: 28.05.2018
| Комментарии (0)

Праўда

4-ы клас |
Просмотров: 972 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Прырода вакол нас

4-ы клас |
Просмотров: 2783 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Прырода красавіка

4-ы клас |
Просмотров: 2043 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Прырода роднага краю

4-ы клас |
Просмотров: 411 |

Дата: 24.04.2021
| Комментарии (0)

Птушка Дзяцел

4-ы клас |
Просмотров: 2842 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Птушкі зімой

4-ы клас |
Просмотров: 2601 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Самы радасны дзень канікул

4-ы клас |
Просмотров: 239 |

Дата: 29.06.2020
| Комментарии (0)

Сапраўдная сяброўка

4-ы клас |
Просмотров: 330 |

Дата: 28.03.2020
| Комментарии (0)

Сачыненне па казцы П. П. Яршова «Канёк-Гарбунок»

4-ы клас |
Просмотров: 383 |

Дата: 17.05.2019
| Комментарии (0)

Сачыненне па карціне І. І. Шышкіна «Жыта»

4-ы клас |
Просмотров: 756 |

Дата: 20.05.2020
| Комментарии (0)

Сачыненне па карціне І. К. Айвазоўскага «Бура на моры ноччу»

4-ы клас |
Просмотров: 597 |

Дата: 15.07.2018
| Комментарии (0)

Сачыненне па карціне І. Э. Грабара «Лютаўская блакіт»

4-ы клас |
Просмотров: 849 |

Дата: 24.06.2018
| Комментарии (0)

Свята Вялікадня

4-ы клас |
Просмотров: 1466 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Суботні вечар

4-ы клас |
Просмотров: 824 |

Дата: 09.08.2017
| Комментарии (0)

Наступіла прыгажуня зіма. Увесь горад пакрыўся беласнежным коўдрай. На вокнах красуюцца карункавыя ўзоры. Сажалка, які знаходзіцца за нашым домам, набыла тонкую ледзяную скарыначку. Холадна на вуліцы.Я люблю зіму. Гэта пара светая , добрых святаў, вясёлых гулянняў. Ясны зімовы дзень. Сонца свеціць ярка. Вакол усё белым — бела. Мяккі пухнаты снег роўным пластом пакрыў зямлю. Снег паўсюль, на лаўках, на дахах дамоў, на дрэвах. Дрэвы стаяць у снезе, нібы яблыні ў колеры. Белыя — белыя. І толькі дзе-нідзе віднеюцца чырвоныя гронкі рабіны. Пад рабінай шмат птушыных слядоў. Вароны, снегіры, сініцы прылятаюць падзяўбаць ягады. Вельмі прыбрана пад шапкамі снегу елка. У чыстым паветры пахне ігліцай. Прыгожы зімовы ўбор і ў бярозак.

Халодна. Пад нагамі рыпіць снег. З трубы маленькай запарушанай снегам хаткі ў неба слупом ідзе дым. Дзень марозны. Мароз скаваў лёдам рэчку. Хлопцы з радаснымі крыкамі, размахваючы рукамі, спускаюцца на санках з стромкага берага ракі. Ім не страшны мароз. Ім весела. А снег блішчыць на сонцы, іскрыцца, пераліваецца.

Зімовая прыгажуня. Ці ёсць у свеце найбольш чароўная і дзіўная пара года, чым зіма ? Хавае яна белым коўдрай зямлю, якая цярпліва чакала такой мяккай футры. А як чароўна выглядаюць дрэвы ў сваіх пухнатых хустках, якія ім ласкава падарыла цудоўная  зіма. Я гляджу на бярозу, якая расце пад маім акном, і адчуваю здзіўленне, як яна, такая стройная і далікатная, можа супрацьстаяць і маразам, і цяжкаму снегу, які ўпаў на яе працягнутыя да сонца «рукі». А здалёк, я быццам бачу не дрэва, а казачную дзяўчыну, якая надзела серабрыстае футра, завязала белую пухнатую хустку, якая на сонцы здаецца проста чароўным — столькі гуляе на ёй фарбаў. Здаецца, калі прыхінешся да бярозы, знікне казка, перапрацаваная на горкае расчараванне. Я гляджу на бярозу і бачу, што дзе-нідзе на яе далікатных галінках вісяць нахмураныя ледзяшы, на якіх гуляе сонечны зайчык . Гэтыя ледзяшы — як сумныя слёзы маёй прыгажуні.

Я люблю глядзець на бярозу, заснежаную і рахманую . Яна нагадвае мне пра тое, што ў свеце яшчэ ёсць цуды, якія дораць радасць і асалоду. Я ведаю, што мяне заўсёды будзе хваляваць прыгажосць маёй снягуркі — бярозкі !

Понравилась статья? Поделить с друзьями:

Новое и интересное на сайте:

  • Сочинение по белорусской літературе 10 клас хто ж смяецца апошнім
  • Сочинение по английскому языку на тему фильм который я смотрел недавно
  • Сочинение по белорусской литературе проблема морального выбора в поэме бандароуна
  • Сочинение по английскому языку на тему транспорт
  • Сочинение по белорусской литературе про лето

  • 0 0 голоса
    Рейтинг статьи
    Подписаться
    Уведомить о
    guest

    0 комментариев
    Старые
    Новые Популярные
    Межтекстовые Отзывы
    Посмотреть все комментарии