Қыс, боранның және күшті аяздың уақыты ең суық тең жыл. Бірақ, қарамастан сол, многих үшін ол сүйікті тең жыл болып табылады. Қыс мейрамның және базардың уақыты. Қыспен адамдар католическое Рождество, жаңа жылды, православное Рождество, кәрі жаңа жылды, киелі Валентина күнін, 23 ақпанның кездестіреді. Және сол себептен қыс многих адамның қуанышты әкеледі. Ал сияқты қысты бала-шағалар күтеді. Болады шаналарда және покататься, шаңғыда, аттарда, кесе қарларға деген поиграть, соқырлан- қардың тоқпағының. Жылдың бас-басы кезі өзінше қызықты. Қыс тағы және жылдың өте әдемі кезі.
Ол өзінің көркінің жай арбайды. Азанда көшеге шығасың, ал анда барлық мөлдірейді, миллиондаған жауһар қотарылады. Барлық тал-шыбықтар жарқырайды. Бер кешқұрым, қашан күн ақырын ғана азғында- үшін көкжиек, бастал- ойын бояу. Қар бол- қызыл сары, кейін қызғылт, ал қырау тал-шыбықтарда радуги барлық түстерімен қотарылу бастайды.
Кейін ана сияқты күн соқты, ай көтерілу бастады, күміс түстес нұрмен барлық маңай жарық түсіре. Қарамастан және тағы қар заблестел. Аспанда бір соңмен сыртпен суық жұлдыздар жағылады.
Сияқты әдемі айнала! Словно ертегіде!
метки: Имэннен, Тормышы, Мыйын, Могай, Тыгай, Шольым, Шочмо, Шкемын
Мыйын ешем
Пыжаш гыч лекше кайыкиге
Жаплан лишнак чонештылеш
Векат иктаж-мыняре ий гыч
Тышкак дыр портылын толеш.
Йоча годсек туннеме вер деч
Ок йукшо йоршын нигоат.
Кеч –кушто лий- шке монго шерге,
Тичмаш еш уло кеч- конат.
( В. Колумб)
Мыйын элем—Пошкырт кундем.Тудо Урал курык воктене верланен.Кумдемнан ик изирак лукыштыжо шочмо Башкия ялем верланен. Ялем воктене эҥер шыргыктен йоген эрта,лышташан,иман чодыра гӱжлен шога.Ломбер,пызлер шыман мардеж дене мутланат.Шошо гыч тӱҥалын,кеҥеж рӱдо марте куку мура,шӱшпык шӱшка.
Тыгай мотор пӱртӱсан ялыште мыйын йӧратыме, пагалыме ешем ила.Кажнылан шке ешыже лишыл да шерге Икшыве шочмо ача-авалак куаным конда,тудак ешлан пенгыдылыкым, ончылыкым пуа.
Еш-кажне айдемыланчоным ырыктыше,эн шерге мут.
Мыйынат шкемын ешем уло. Ешна пешак кугу огыл:ачай,авай,мый да шольым.Ковай ден кочай посна моло пӧртыштӧ илат.Мыйын лӱмем Настя.Авам ден ачам тиде ялыштак шочын кушкыныт.Мый кандашымше классыште тотар ялыште тунемам.
Суртыштем чыла марла кутырат.Моткоч пагалем шочмо йылмым. Могай тудо поян,вий-куатан.Кугезе коча-ковамат, родо-тукемыштат марий улыт.Нуно марий йӱлам аклат.
Мутат уке,кажне айдемылан эн лышыл да поро еҥ ешыште-тиде ава. Ава шке икшывыжлан илышым пӧлекла ,сай айдеме лийже манын шона.Мыйын авамын лӱмжӧ Ильфира.Тудо почтальонка лийын ышта,ялыште уверым шалата.Авам ныжыл да пашаче кидше дене суртышто мом гына огеш ыштыл? Ӱстембалне пушланыше киндымат авам кӱэштеш,шокшо пижымат авам пидеш.Кеч-могай йӧсӧ годымат тудо мыланна поро сугыньым пуа.Мый шкемын авамым сылне кече ден таҥастарем.Тудо нерген тыгай корно-влакым возенам:
Ава кава гае,
Ава кече гае.
Ойлат авам шӱмжӧ
Пеш поро тугаяк.
7 стр., 3193 слов
Сочинение аве мария шуберта
… приводится. Несовместимость первоначального текста В. Скотта с музыкой Шуберта вынудила издателей, в частности, при публикации песни в американском … название песни и первое обращение в ней к Деве Марии — «Ave Maria» — неизбежно наталкивало на евангельский текст — … приветствие архангела Гавриила Деве Марии. В том же американском издании дан третий вариант текста …
Йочажым гын тудо эре чамана.
Чыла неле-йӧсым
Авам кораҥда.
Ожнысек марий калык ӱдрамаш-авам пагалаш,тудын дене кугешнаш туныктен.»Авалан копа пундашешт кеч муно пулашкам шолто,садак парымыште лият»калык мут нигунам ок тоштем.Тыгай шомак вийжым ок йомдаре,кугу шонымашым тарвата.Вет ош тӱняш шочыктымыжлан ,икшыве аваж ончылно курым мучко парымыште.
Тыгак мый ачамым пеш чот йӧратем да пагалем. Ача-ешым вуйжо,виктарышыже.Ачамын лӱмжӧ-Рудик.Мый тудым ешыштына пеш кугу эҥертышлан шотлем.Ачам поро кумылан улеш,шке икшывыже-влакым йӧрата,Тудо еш сайын илыже манын,эре могай дыр пашам ышта.
Ачам дене авам икте весым умылен,каҥашнен илат.
Мыйын эше Федя шольым уло,тудо кудымшо классыште туненмеш,пырля каҥашнен илена,ача-авайлан эре полшаш тыршена,ныным ойгатараш огына тырше.
Айдемын илышыштыже ешыштыже уло гын,тиде эн кугу пиал. Ача-аван йӧратымыштым нимо ок вашталте .
Тӱняште илыше чыла еҥ,сай ешым чонен,келшен ила гын,могай сай лиеш ыле.Ешыште икте-весылан эҥертен,полшен илет гын,илышыште чылажымат шукташ лиеш.
Йоча-влак шке ача-аваштым тугак пагалышаш да йӧратышаш улыт,кузе нунын верч ача ден ава тыршат.Икшывылан еш-шкешотан пыжаш,кушто тудым кеч-кунамат йӧратат,вучат.Кайыкат шке пыжашыжым ок мондо,ойлат калыкыште.Ме кугемына,ача-ава шулдыр йымач кумда илыш-корныш лектына. Кузе нуно мемнам туныктеныт,мо дене шӱм чоным,уш- акылнам пойдареныт,чыла тидым ме у тукымлан,шкенан икшыве-влаклан пуэна.Тыге лийын эре,тыге лиеш курым курымеш.
Мый тыгай ешыште илышемлан шкемын пешак пиаланлан шотлем. Ачай,авай да шольым коклаште кумылем нолтеш,шӱмемлан ласкан чӱчеш. Авамын тыматле мутшым,ачамын поро сугыньыжым нигунамат ом мондо! Палем:мыйын ешем-мыйын вием!Тудо мылам нимо дечат шерге.Кажне еҥ шке ешыжым ойго деч саклаш тырша.
Сочинение.
Къыш.
Бораны къары булан.
Етип гелди къышыбыз.
Къышны биз кёп сюебиз.
Къыш бизин къурдашыбыз.
А.Гьажиев.
Йылны
дерт заманы бар: язбаш, яй, гюз, къыш. Оланы арасындан мен къышны кёп сюемен.
Къыш – сигьрулу чакъ. Къышны аламатлары герюнюп тура. Кёкден уллу лопа-лопа
болуп йымышакъ къар геле. Орамлар къар кюртлерден толгъан. Бавланы, авлакъланы,
агъачлыкъланы къар къатлавлар япгъан. Бавгъа гирсенг къар япгъан тереклер,
бёлеклер бир тамаша ёмакъда йимик.
Буса
да, мен къышны янгыз арив чагъы саялы сююп къоймайман. Къышда акъ къар, таза
гьава, тюрлю-тюрлю ойнайгъан оюнлары юрегимни уллу къуванчы.
Таза
гьавада къурдаш къызларым булан бирев-биревге къар атып, чана чабып,
къаркъурчакълар этип ойнамагъа кёп сюебиз.
Мени
уллуанам гьар заман айта: «Къышда терен къар болса, язда бай гелим болар,» —
деп.
Бизге
шулай къуванчлы, шатлы къышлар кёп болсун.
Язгъан:
Бекеева Минара 5 «А» класс
Муалим:
Бекеева О.И.
«Дорога к родному языку»
Учитель: Аплатыпова О.Я.
Шочмо йылме! Марий йылме!
Мый йоратем Марий кундемым,
Шке шочмо йылмым йоратем.
И.Осмин.
Мемнан кумда элыштына шуко турло калык ила.Кажныжын шочмо йылмыже уло.Тиде йылме коклаште шке шочмо марий йылмемым палемдыме шуэш. Мый марий улмем дене кугешнем. Марий калык тукым чодыра коклаште верланен. Шочмо пуртус тудлан мотор кап-кылым, койыш-шоктышыжлан келшыше шыма,ныжылге йукым пуэн.Мый ончыкыжат шке калыкемым порым, пашам ыштен моштышым,тыматлым ужнем. Шочмо калыкемын историйжым тунеммаште кугу верым ойырем. Садлан тудын илыш-йулажым, традицийжым пагалыман шонем.А тидланже, эн ончыч, шочмо йылме деч йукшымо огеш кул.
Валентин Колумб возен:
Авамын шор дене
Мый полышым сылным:
Марий вел айдеме-
Ушан марий йылмым.
Кажне айдемылан шочмо йылме лишыл. Молан манаш гын, тудын ямже толын мемнан деке аван шоржо дене, аза малтыме муро дене пырля. Икшыве лишыл енжын мурымыжым, мутланымыжым колыштын шочмо йылме деке шуманеш. Умыржо мучко тудын дене пайдалана. Илен-толын ончыкылык тукымлан, пуйто эстафета семын, полекла .
Марий йылме ныжылге, муро гай улмыжо дене ойыртемалтеш. Шуко лумло писатель, поэт-влак тидын нерген возеныт, пойдарен шогеныт. Шке почеламутлаштышт марий йылме дене кугешненыт, тудым моктеныт. Сылне деч сылне мут аршашым иктыш чумырен произведений-влакым возеныт. А могай кумыл, шонымаш Макс Майнын почеламутыштыжо шижылтеш:
Шочмо йылме! Марий йылме!
Моткоч тыйым йоратем.
Изинек ойлаш туналме
Пойдарен мут памашем.
Тудын сылныже, онайже
Эре лийже тылат раш.
Эн чеверже, мыскараже
Лийже шерге мут памаш.
Шочмо йылмын юзо тамжым
Раш тунем налмек, йолташ,
Моло калык йылмын ямжым
Лиеш куштылго шымлаш.
Шочмо йылме-тун урем.
Шочмо йылмым тый ит орло,
Йоратен, шымлен тунем.
Шочмо йылме! Тиде кок мутышто мыняр порылык, сылнылык да илыш вий шыненыт. Марий йылме кажне марий енлан моткоч лишыл да шерге. Тудо еш, йоча сад, школ гыч туналеш. Чылажымат шочмо йылмын полшымыж дене пален налына. Тудым келгын тунемат гын, вес йылмымат сай палаш туналат. Курым гыч курымыш йылме алмашталт толеш. Ача-ава эргыштлан да удырыштлан йылмым полеклат, вара тудо уныка деке кусна. Тыге ик курым почеш весе эрта.
Йылме айдемын ко улмыжым ончыктен шога, йылме деч посна айдеме огеш лий.Йоратыза шочмо йылмым, тудым орканыде тунемза. Тудлан эре шуман лийза, пагалыза, сылнылыкшым умылаш тыршыза. Керек кушко кает гынат, шочмо йылметым, калыкетым мондыман огыл. Да ончыкылык шочмо марий йылмым аралыза.
Главная
Предложения про осень на марийском языке
-
- 0
-
?
Денис Грунин
Вопрос задан 2 октября 2019 в
5 — 9 классы,
Другие предметы.
-
Комментариев (0)
Добавить
Отмена
1 Ответ (-а, -ов)
- По голосам
- По дате
-
- 0
-
Шиже толын. Уремеште юалге. Кава сур. Турло(две токи над у) тусан(2 токи над у) лышташ — влак мландышке велыт. Кайык-влак шокшо велыш чонгештат.
Наступила осень. На улице прохладно. Небо серое. Разноцветные листья падают на землю. Птицы улетают в теплые края.
Отмена
Лейла Кизлякова
Отвечено 2 октября 2019
-
Комментариев (0)
Добавить
Отмена
Ваш ответ
Агачлар әллә кайчан инде алтын яфракларын койды, авыр соры болытларга төренгән күк йөзе салкын һава белән табигатьне каплап алган, җәнлекләргә тизрәк ояларына кереп качарга куша кебек, ә кошларны көн дә җылы якка озата. Сорылык һәм караңгылык баскан дөньяны… Иртәнге караңгы тынлыкта озын кышның бозлы сулышы сизелә. Беренче кар яуган. Кичә генә елап торган күк йөзеннән кышның беренче хәбәрчеләре — шук кар бөртекләре салкын һавада уйный-уйный тиз арада көзге коры сары үләнне ак юрган белән каплаган. Кыш җитте. Соры һәм дымлы көз кар астында калды. Тирән көртләр җирне иксез-чиксез кышкы бураннардан саклый. Җир тирән йокыга талган. Җәнлекләр дә йоклый ояларында, тик кайчан гына кытыршы кар өстендә ялгыз тычкан эзләре очрый, я караңгы урман эчендә урман тавыгының гөрелдәгән тавышы ишетелә, я тукранның шакылдаганы яңгырый. Кырыйда гына карлы тунга киенгән чыршылар басып тора, кышның зәгыйфь кояшы аларның очларын җылыта. Балалар һәр кыш саен чаңгыга басып урманга киләләр. Алар кышкы йокыга талган көчле имәннәрне һәм төз каеннарны күзәтеп, кышкы табигатне тыңлап, саф һава сулап кайталар, бала-чагага бик тә кар өстендәге эзләрне танып белү ошый. Боз белән капланган карда чаңгы шәп шуа, бөтен урманга балаларның күңелле тавышы яңгырый. Тик кышның кояшлы рәхәт көннәре бик каты суык бураннар белән дә алмаша. Ап-ак күк йокыга талган җир өстенә төшкән сыман булып тоела, ачы җилдән уянган кышкы урман улый, ыңгыраша… Икенче көнгә буранның иҗат иткән эшләре күренә: көртләрдә кардан фигуралар, тәрәзәләрдә хикмәтле бизәкләр, а елгадагы боз кояшта төрле төсләр белән ялтырый. Төн эчендә буран боз капкачын себерткән. Кыш безне каты салкыннары белән дә куркыткан була. Бигрәк тә төннәрен. Кара энҗе йолдызлы күктән суык бәрә, бөтен дөнья туңган, тирән йокыда. Тик торбадан чыккан төтен генә ялгызы өскә таба омтыла… Кышның саран саргылт кояшы карлы бураннар белән алмаша, ә бураннарга алмашка каты суыклар килә — мөгаен, кышның гүзәллеге шундадыр. Ә күпме шатлык алып килә ул бала-чагага: көннәр буе тау шуып шау-гөр киләләр, кемдер кар бабай ясый, кемдер кар бәрешеп уйный. Өлкәннәрдә кышны үзләренчә ярата. Һәр кем Яңа ел төнендә нинди булса да могҗиза я тылсым көтә. Ә табигать ягымлы язны көтеп тыныч кына йоклый…Рада помочь!
Оцени ответ
Сочинение о родном
крае.
Республика Марий
Эл.
В середине Русской равнины нашей необъятной
страны есть маленькая республика Марий Эл. Вот она – то и есть моя
малая Родина. В моей Республике нет ни нефти, как в Ханты- Мансийске, ни
газа, греющего всю Европу, не и якутских алмазов. Моя республика не бедна.
Марий Эл богата огромными лесами, прекрасными озёрами, а главное её
богатство – народ трудолюбивый. У нас прекрасные леса, чистый воздух.
Достаточно лишь раз почувствовать всю прелесть её природы, чтоб навсегда
полюбить эти места. В древности территория моей республики полностью
была покрыта лесами, а сейчас осталась лишь половина их. Марий Эл
славится качественной древесиной. Во время Петра 1 первые российские
корабли строились из марийского леса. В наших марийских лесах растут великолеп-ные
ели, из которых делают скрипки.В нашей республике много ягод,грибов Из ягод
варят вкусные варенья, джемы, разные компоты, грибы сушат, маринуют, солят.
Наши леса очень богаты лекарственными растениями . В лесах нашей республики
обитают разные животные: от полевых мышей до лосей и медведей. Не отстают и
птицы по количеству видов : тетерева, совы, синицы и другие. Наши луга просто
загляденье! От пения птиц на душе становится легко и спокойно. На территории
моей республики протекают сотни маленьких и больших рек . Самые крупные из
них Волга, Ветлуга, Малая и Большая Кокшага. Там обитают более сорока видов
рыб, есть раки. На их берегу весной устраивают гнёзда различные перелётные
птицы. Среди них дикие утки и гуси. В нашей республике много родников
с чистой, целебной водой. Есть и минеральные источники. Моя республика
прекрасна в любое время года. Главным богатством каждого края является его
народ. В моей республике с давних времён живут в дружбе и согласии люди разных
народов и религий:татары-мусульмане, русские, мари, чуваши-православные. Наши
родственники разводят овец, кур, кроликов, гусей. У многих есть
большие сады, где растут вишни, тёрны, яблони, груши, сливы. В последние годы
наша республика сильно преобразилась. Обустраиваются районные центры, городские
бульвары, строятся новые спортивные сооружения и ремонтируются старые.
Особенно похорошела столица нашей Марий Эл! Я горжусь своей республикой ,
её столицей – прекрасным городом Йошкар- Ола. Марий Эл — моя малая Родина,
край с которым , встретившись , трудно расстаться. Я люблю свой марийский
край, родную природу: леса, реки, луга, краше их нет ничего на всём белом
свете. Это богатство и красоту я никогда ни на что не променяю.
Выполнила
Ученица 5 класса В
Волкова Ксения А.
Наш сад в деревне.
Праздник « День Российского Флага» .
Звениговский район, с. Кужмара.
Город Звенигово.
Река Волга.
Природа Марийского леса. Кировская
область, д. Шуймара.
Наши родные
родственники.